Devlet garantili yollarda elastik ücret modeli
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, yap-işlet-devret (YİD) modeliyle inşa edilen, devletin her yıl milyarlarca lira araç geçiş garantisi ödemek zorunda kaldığı, "mega" olarak adlandırılan köprü ve otoyollarda talebi ve dolayısıyla trafiği artırmak için özel bir çalışma başlattı. Söz konusu köprü ve otoyollarda, "elastik" adı verilen bir ücret modeli üzerinde duruluyor. Model, geçiş ücretinin var olan talebi artıracak veya yeni talep yaratacak biçimde "dinamik" olarak belirlenmesine dayanıyor. Bu amaçla "saha"da, sürücülerle ya da vatandaşlarla, hangi ücret düzeyinde bu projeleri daha çok kullanacakları veya kullanmaya başlayacakları yönünde anket çalışmaları da söz konusu olacak. Sahadan alınacak veriler bir araya getirilip işlenecek. Gelir ve gider dengesine bakılacak, hesaplama yapılacak. Projeleri, bugünküne oranla daha çok aracın kullanacağı ve gelirin artacağının ortaya konulması halinde model uygulamaya sunulacak.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu, Osmangazi Köprüsü ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, Avrasya Tüneli, Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu, Ankara-Niğde Otoyolu yap-işlet-devret modeliyle inşa edildi. Devlet, bu projeleri üstlenen işletmelere, dolar ve euro üzerinden araç geçiş garantisi verdi. Araç geçişleri, garanti sınırının altında kalması durumunda aradaki farkı devlet ödüyor. Devlet, söz konusu projelere her yıl garanti kapsamında milyarlarca lira ödüyor.
YENİ BİR MODEL ARAYIŞI
Ulaştırma Bakanlığı’nın, garanti ödemelerine konu tutarı azaltmak ya da belli bir süre içinde ortadan kaldırmak amacıyla bir çalışma başlattığı belirtiliyor. Bu çalışma kamuoyunda, “mega” olarak adlandırılan köprü ve otoyollarda, talebi ve araç trafiğini artırmayı hedefliyor.
Peki, model ne ön görüyor? Özel sektörün işlettiği otoyollarda, “elastik” adı verilen bir ücret modeli üzerinde duruluyor. Model, geçiş ücretinin var olan talebi artıracak veya yeni talep yaratacak biçimde ayarlanmasına (geçiş ücretinin indirilmesini)
dayanıyor.
ANKET ÇALIŞMASI
Bu amaçla “saha”ya da inilecek. Sürücülerle ya da vatandaşlarla, hangi ücret düzeyinde bu projeleri daha çok kullanacakları ya da kullanmaya başlayacakları yönünde anket çalışmaları da söz konusu olacak.
Sahadan alınacak veriler ve diğer çalışmalar bir araya getirilip işlenecek. Gelir-gider dengesine bakılacak, hesapla yapılacak. Projeleri, bugünküne oranla daha çok aracın kullanacağı ve gelirin artacağının ortaya konulması halinde model uygulamaya sunulacak.
Kaynaklar, HABERTÜRK’ün sorusu üzerine, bir danışman şirketle söz konusu çalışmanın yürütüleceğine işaret ederek, “Bu çalışma sonrasında geçiş ücretlerinin yeniden ayarlanması gündeme gelecek” dedi.
