Fed 28 yılın ardından faizi ilk kez 75 baz puan artırdı
ABD Merkez Bankası (Fed) 75 baz puanlık faiz artırımına gitti. Böylece 28 yılın ardından ilk kez 75 baz puanlık faiz artırımına gidilmiş oldu. Yayımlanan karar metninde faiz artırımlarının devamının gelmesinin uygun olacağının öngörüldüğü belirtildi. Fed Başkanı Powell bir sonraki toplantıda 50 veya 75 baz puanlık artırım kararı almalarının en yüksek ihtimal olduğunu söyledi. Fed'in faiz artırımı geçen cuma ABD'de mayıs ayında yıllık enflasyonun yüzde 8.6 ile 41 yılın zirvesine ulaştığının açıklanmasının ardından geldi
Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC) merakla beklenen faiz kararını açıkladı. Buna göre FOMC politika faizini 75 baz puan artırarak yüzde 1.50-1.75 aralığına çekti. Böylece Fed Kasım 1994'ten bu yana ilk kez 75 baz puanlık bir artırım kararı almış oldu. Karar, 10'a karşı 1 oyla alındı.
FOMC politika faizini mart ayında 25, mayıs toplantısında ise 50 baz puan yükseltmişti.
Fed tarafından yayımlanan karar metninde genel ekonomik aktivitenin ilk çeyrekteki düşüşün ardından yükselişe geçtiği ifade edildi.
Son aylarda işsizlik oranının düşük seyrettiği belirtilen metinde "Enflasyon, pandemiye bağlı arz-talep dengesizliklerini, yüksek enerji fiyatları ve genel fiyat baskılarını yansıtan bir şekilde yüksek kalmaya devam ediyor. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve ilgili olaylar enflasyonda yukarı yönlü baskı yaratıyor. Bunun yanında Çin'deki koronavirüs nedenli kapanmalar tedarik zincirindeki bozulmaları muhtemelen daha kötü hale getirecek" değerlendirmeleri yer aldı.
BİLANÇO KÜÇÜLTMEYE DEVAM
Komite'nin uzun vadede maksimum istihdam ve yüzde 2 enflasyon hedeflerini koruduğu belirtilen açıklama şöyle devam etti:
"Bu hedefleri desteklemek amacıyla Komite federal fonlama oranı hedef aralığını yüzde 1.5-1.75 aralığına yükseltme kararı almıştır ve hedef aralıkta artırımların devamının gelmesinin uygun olacağını öngörmektedir. Bunun yanında Komite elindeki Hazine kağıdı ve mortgage destekli menkul kıymetleri azaltmaya 'mayıs ayında yayımlanan Fed Bilançosunu Azaltma Planı'nda anlatıldığı şekilde devam edecektir."
Fed tarafından yayımlanan noktasal grafikte yetkililerin sene sonu için faiz öngörüsünün yüzde 3.4 olduğu görüldü. Bu yıl sonuna kadar 165 baz puanlık bir faiz artışına gidilmesi anlamına geliyor.
ENFLASYON 41 YILIN ZİRVESİNDE
Geçen cumaya kadar Fed'den bu toplantıda 50 baz puanlık artırım bekleniyordu. Ancak cuma günü ABD'de mayıs ayında yıllık enflasyonun yüzde 8.6 ile 41 yılın zirvesine çıktığı açıklandı. Yüzde 8.3'lük beklentinin üzerinde gelen bu verinin ardından piyasalarda 75 baz puanlık artırım da fiyatlanmaya başlamıştı.
BÜYÜME BEKLENTİSİNİ DÜŞÜRDÜ
Fed faiz kararının yanında ekonomik beklentilerinde de güncellemeye gitti. Buna göre mart ayında yüzde 2.8 olan 2022 büyüme beklentisi bu toplantıda yüzde 1.7'ye düşürüldü. 2023 büyüme beklentisi yüzde 2.2'den yüzde 1.7'ye; 2024 beklentisi ise yüzde 2'den yüzde 1.9'a çekildi.
Fed bu yıl için işsizlik beklentisini de yüzde 3.5'ten yüzde 3.7'ye yükseltti. 2023 işsizlik beklentisi yüzde 3.5'ten yüzde 3.9'a yükseltilirken, 2024 beklentisi yüzde 3.6'dan yüzde 4.1'e revize edildi.
ABD ekonomisi, geçen yıl yüzde 5.7 ile 1984'ten bu yana en güçlü büyümeyi göstermişti.
'SIK HALE GELMESİNİ BEKLEMİYORUM'
Fed Başkanı Jerome Powell karar sonrası yaptığı açıklamada bir sonraki toplantıda 50 veya 75 baz puanlık artırım kararı almalarının en yüksek ihtimal olduğunu söyledi.
Değişikliklerin hızını yeni gelecek veri ve değişen tahminlerin belirleyeceğini belirten Powell "Açıkçası bugünkü 75 baz puanlık artırım, alışılmışın üstünde büyüklükte bir artırım. Bu büyüklükte hamlelerin sık hale gelmesini beklemiyorum" dedi.
Talebin halen çok güçlü olduğunu belirten Powell talebi ılımlılaştırmada Fed'e rol düştüğünü vurguladı.
'YUMUŞAK İNİŞ' VURGUSU
İnsanların manşet enflasyonu hissettiğini belirten Powell "Manşet enflasyon beklentiler için önemli. Ekonomide genel bir yavaşlama işareti yok. ABD ekonomisi daha yüksek faizlerle başa çıkacak kadar iyi konumlanmış durumda. Hala ekonominin yumuşak iniş yapabileceğine inanıyoruz. Yüksek enflasyondaki katılığın nedenlerini dikkatle inceleyeceğiz. Para politikasında her zaman fazla ileri gitme ya da geride kalma riskleri vardır. Parasal sıkılaşmanın likidite sorunlarına yol açmasını beklemek için neden yok" diye konuştu.
Yüksek enflasyonun neden olduğu zorluğun farkında olduklarını belirten Powell, "Enflasyonu düşürmeye büyük önem veriyoruz ve bunu yapmak için hızla hareket ediyoruz." dedi.
Powell, fiyat istikrarını yeniden sağlamak için gereken kararlılığa sahip olduklarını vurgulayarak, ABD ekonomisinin son iki buçuk yılda çok şey yaşadığını ve dirençli olduğunu kanıtladığını kaydetti.
"KOMİTE BU ORANDA DEVAM EDEN ARTIŞLARIN UYGUN OLACAĞINI TAHMİN EDİYOR"
İş gücü piyasasının son derece sıkı ve enflasyonun çok yüksek olduğuna işaret eden Powell, herkese fayda sağlayan güçlü bir iş gücü piyasasının sürekliliği için enflasyonun düşürülmesinin önemli olduğunu dile getirdi.
Powell, "Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) politika faizi oranını 75 baz puan artırdı ve bu oranda devam eden artışların uygun olacağını tahmin ediyor." diye konuştu.
Fed Başkanı Powell, bankanın bilançosunun boyutunu önemli ölçüde küçültme sürecinin de devam ettiğini belirtti.
"FİNANSAL KOŞULLARDAKİ SIKILAŞMA BÜYÜMEYİ YAVAŞLATMAYA DEVAM ETMELİ"
Genel ekonomik faaliyetin ilk çeyrekte düşüş gösterdiğini anımsatan Powell, son göstergelerin tüketim harcamalarının güçlü kalmasıyla birlikte reel gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) büyümesinin bu çeyrekte hızlandığını gösterdiğini aktardı.
Powell, "Son aylarda gördüğümüz finansal koşullardaki sıkılaşma, büyümeyi yavaşlatmaya devam etmeli ve talebin arz ile daha iyi dengelenmesine yardımcı olmalı." dedi.
Enflasyonun uzun vadeli yüzde 2 hedefinin oldukça üzerinde kalmaya devam ettiğini belirten Powell, toplam talebin güçlü olduğunu, arz kısıtlamalarının beklenenden daha büyük olduğunu ve daha uzun sürdüğünü, fiyat baskılarının çok çeşitli mal ve hizmetlere yayıldığını anlattı.
"ENFLASYON YİNE YUKARI YÖNLÜ SÜRPRİZ YAPTI"
Powell, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısından kaynaklanan petrol ve diğer emtia fiyatlarındaki artışın benzin ve gıda fiyatlarını artırdığını, enflasyon üzerinde yukarı yönlü ek baskı yarattığını ifade etti.
Çin'deki Kovid-19 salgınına karşı alınan karantina önlemlerinin de tedarik zinciri aksamalarını şiddetlendirmesinin muhtemel olduğuna değinen Powell, yüksek enflasyonun oluşturduğu risklere karşı son derece dikkatli olduklarını ve enflasyonu yüzde 2 hedefine döndürmeye büyük önem verdiklerini kaydetti.
Powell, bankanın mayıs ayı toplantısından bu yana enflasyonun yine yukarı yönlü sürpriz yaptığını, bu gelişme doğrultusunda faiz oranında daha büyük bir artışın gerekli olduğuna karar verildiğini aktardı.
"DEVAM EDEN FAİZ ARTIŞLARININ UYGUN OLACAĞINI ÖNGÖRÜYORUZ"
Fed Başkanı Powell, "Devam eden faiz artışlarının uygun olacağını öngörüyoruz, bunların hızı, gelen verilere ve ekonominin gelişen görünümüne bağlı olmaya devam edecek." diye konuştu.
Faiz oranında 75 baz puanlık artışın alışılmadık derecede büyük olduğunu ve bu boyuttaki hareketlerin yaygın olmasını beklemediğini belirten Powell, "Gelecek toplantımızda 50 veya 75 baz puanlık artış olası görünüyor." dedi.
Powell, düşüncelerini ellerinden geldiğince net şekilde iletmeye devam edeceklerini dile getirerek, "Halihazırda olağanüstü zorlu ve belirsiz bir zamana belirsizlik eklemekten kaçınmaya çalışacağız." diye konuştu.
Enflasyon konusunda ilerleme görmeyi beklediklerini belirten Powell, enflasyonun düştüğüne dair ikna edici kanıtlar görene kadar zafer ilan etmeyeceklerini vurguladı.
Powell, hedeflerinin iş gücü piyasasını güçlü tutarken enflasyonu aşağı çekmek olduğunu aktararak, bir resesyona neden olmaya çalışmadıklarını kaydetti.
