Stil

Aloe vera gerçekten mucizevi mi? Bilim buna ne diyor?

Aloe vera sosyal medyada özellikle cilt bakımı için "mucize bitki" olarak kabul ediliyor. Ama sosyal medyada öve öve bitirilemeyen ve bilinçsizce kullanılan bu bitkiye bilim insanları temkinli yaklaşıyor.

Giriş: 05.09.2024 - 08:00 Güncelleme: 06.09.2024 - 10:06

Sosyal medyada viral olan videolarda insanlar evlerinde yetiştirdikleri aloe veraların yapraklarını kesip yüzlerine sürüyor, krem kutularına doldurup buzluklara koyuyor, hatta suyunu içerek ciltlerinin ne kadar güzelleştiğini göstermek için mutlu pozlar veriyorlar.

Güzellik, sağlık ve ölümsüzlüğün sembolü Aloe vera 5 bin yıldır tıbbi amaçlarla kullanılıyor. Aynı zamanda cilt bakımı, saç bakımı ve besin takviyeleri de dahil olmak üzere losyon, jel, sabun veya kozmetik ürün olarak piyasada bulunabiliyor.

Ancak günümüzde sosyal medyadaki rağbet, bitkiyi hiç olmadığı kadar popüler yapmış durumda. İyileştirici ve yatıştırıcı özellikleri bilinçsizce övülüyor.

Reçete gerektirmeyen, doğal bir şekilde topraktan çıkan, % 96'sı su olan ve evinizde bile rahatlıkla yetiştirebildiğiniz şifalı bir şey olduğu için insanlar bu bitkiyi, birbirinden görüp etkilenerek denemek istiyor.

Cilt bakım uzmanları, zambak ailesinin bir üyesi olan aloe veranın ciltte kullanımının genellikle güvenli olduğunu, ancak herkes için çözüm olmayabileceğini söylüyor.

Yani aloe vera size iyi gelmiş olabilir ama size iyi gelen şeyin diğer insanlara iyi gelmesi mümkün olabilir mi? Sosyal medyada iddia edilenlerin aksine, kullanıcılar istenen etkiyi elde etmek için aloe vera kullanırken dikkat etmeliler.

Araştırmalar aloe veranın birçok faydasının, yapraklarının içinde bulunan berrak jeldeki polisakkaritlerden kaynaklandığını gösteriyor. Yani aloe vera jel, bitkinin ortasındaki sıvının alınması yoluyla elde ediliyor. Bitkinin yaprağının dış kısmında bulunan sıvıda ise, başta çeşitli antrakinonlar olmak üzere pek çok toksik bileşik var. Bu toksik bileşiklerin üretim sırasında yanlışlıkla veya uygun olmayan tekniklerin kullanılması nedeniyle jele karışmasının ciddi sağlık riski taşıyacağı belirtiliyor. Aloe vera jelinden faydalanmak istiyorsanız, dış katmanındaki sarı tabakanın içindeki sıvıya çok da temas etmeden elde edildiğine emin olun. Bu katmanlar, cildi rahatsız edebilir hatta sindirilirse rahatsızlıklara yol açabilir. Yani kendiniz de yapsanız kozmetik ürünü olarak da satın alsanız işin bu kısmından emin olmadan kullanmayın.

Louisville Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde dermatoloji profesörü olan Joseph F. Fowler jele yönelik yapılan toksisite çalışmalarının yeterli olmadığını, klinik çalışmaların çoğunun sadece kemirgenler üzerinde yapıldığını belirtiyor. Derin kızarıklık, kesik ve soyulma belirtileri göstermeyen cilt üzerinde kullanıldığında, aloe vera jelinin ciltte kullanılmasının güvenli olduğunu söylüyor.

Aloe verali ürünler eczanelerde satılmıyor

Aloe vera doğal kozmetik ürünlerinin hammaddesi. Ülkemizde çeşitli üretici firmanın oluşturduğu satış ağı ile tüketiciye pazarlanıyor. Bu ürünler eczanelerde satılmıyor. Tüketiciler, jellerinin nasıl elde edildiği ve içinde hangi yardımcı maddelerin veya inaktif maddelerin bulunduğu konusunda ya da doğru kullanım ve dozajı konusunda aydınlatılmıyorlar.

Aloe vera jelinin cilde uygulanması genelde güvenlidir. Ancak alerjik bünyelerde kozmetik ürün olarak kullanırsanız aloe vera cildi tahriş edebilir, kızarklık ve kaşıntı yapabilir, hassas kişilerde kurdeşene neden olabilir. Hatta kaşıntı ile birlikte kontakt dermatit, nefes alma güçlüğü veya yüz, dudak, dil veya boğazda şişme görülebilir.

Ağız yoluyla yüksek dozda aloe vera alınması ishal, kusma, karın ağrısı, idrar ve dışkıda kan, böbrek hasarı, mide sorunları, kas güçsüzlüğü, kilo kaybı ve kalp sorunlarına neden olabilir. Ayrıca kanser riskini de artırabilir. Yüksek dozda kullanımı elektrolit kaybına da yol açabiliyor.

Aloin, aloe verada müshil gibi davranan ve gastrointestinal sistemi tahriş edebilen bir maddedir. Sizde gastrointestinal sorunlara neden oluyorsa, aloin içermeyen aloe vera ürünlerini arayabilirsiniz.

Açık veya derin yaralara kozmetik olarak aloe vera uygulamayın. Sarımsak ve soğana alerjisi olan kişilerin aloe veraya alerjisi olma olasılığı daha yüksektir. Kızarıklık oluşursa jel kullanmayı bırakın. Bazı yaralarda iyileşme sürecini uzatığı da klinik çalışmalarla tespit edilmiş. Kısmı yanıklarda olumlu etkileri olsa da cerrahi yaralarda kullanılmaması öneriliyor.

İlaçların emilimini azaltabilir. Düzenli olarak kullandığınız herhangi bir ilaç varsa aloe vera kullanımı öncesinde mutlaka doktora danışmalısınız. Ağız yoluyla alındığında kadınlarda adet dönemi kanamalarını arttırabilir.

Şeker hastasıysanız ve kan şekerinizi düşürmek için ilaç kullanıyorsanız ağızdan aloe vera kullanmayın. Aloe kan şekerinizi çok fazla düşürebilir. Mide bulantınız, karın ağrınız veya ishaliniz varsa, bu semptomları daha da kötüleştirebileceğinden bu takviyeden kaçının.

Hamileyseniz kullanmamalısınız çünkü erken doğum veya düşük riskini artırabilir. Bebeğinizde ishale ve diğer yan etkilere neden olabileceğinden emzirme döneminde de kullanılması önerilmez. Aloe lateks ve bütün yaprak ekstresi 12 yaşın altındaki çocuklar için güvenli değildir.

Aloe vera tarihin en eski ve en geleneksel tıbbi bitkilerinden biri. Aloe veranın kullanımı 5 bin yıl öncesine, eski Mısır'a kadar gider. Mısır aloe verayı güzellik, sağlık ve ölümsüzlüğün anahtarını elinde tutan kutsal bir bitki olarak kabul ediyordu. Kleopatra ve Nefertiti bitkinin besleyici suyuna değer vermiş ve fiziksel güzelliğin peşinde aloe verayı günlük cilt ve güzellik rutinlerine dahil etmişler.

Aloe vera aynı zamanda antibakteriyel ve antimantar özellikleri nedeniyle ölülerin mumyalanmasında da kullanılmış ve fiziksel çürüme sürecini durdurarak hem fiziksel hem de ruhsal düzeyde sonsuz yaşam sağlayabileceğine inanılmış. Sonsuzluk bitkisi olarak bilinen aloe veranın iltihap giderici ve ağrı kesici etkileri M.Ö. 1.550 yılına ait ‘papirüs Eber’de (mısırlılara ait olduğu sanılan tıp yazması) belgelenmiş. Mısırlılardan başka aloe veranın iyileştirici özelliklerini Romalılar, Yunanlılar, Çinliler, Araplar ve Hintliler de fark etmiş. Yunan tıp kitaplarında bitkinin özellikle yapraklarının yaraları, yanıkları, cilt rahatsızlıklarını, hemoroidi, saç dökülmesini tedavi etmek için kullanılabileceği tespit edilmiş. Anti-enflamatuar ve ağrı giderici özelliklere sahip olduğuna inanılıyormuş.

Mezopotamya'da kabızlık ve diğer gastrointestinal sorunları tedavi etmek için doğal bir müshil olarak kullanılmış. Tarihi rivayetlere göre, İskender askeri seferlerinde yanında aloe vera taşırmış ve askerlerinin yaralarını tedavi etmek için kullanmış.

İskender'in aloe vera kullanımı, bitkinin tarih boyunca tıbbi özellikleri için nasıl kullanıldığının sadece bir örneği. Günümüzde aloe vera mucizevi bitli olarak çok çeşitli ürünlerde bulunabiliyor.

Aloe vera; enzimler, amino asitler, vitaminler ve mineraller de dahil olmak üzere 75'ten fazla aktif bileşen içeriyor. Günümüzde aloe veranın ana uygulama alanı tıbbi amaçlar olsa da, bileşenleri ve biyoaktif özellikleri nedeniyle gıda endüstrisi için de büyük bir potansiyele sahip. Sağlıklı yaşam tarzıyla ilgilenen tüketicilerden gelen küresel talep 90'lı yıllarda iyice belirginleşti ve aloe veranın ilaç sektöründeki kullanımının yanısıra kozmetik ve gıda endüstrilerindeki uygulamaları da oldukça arttı. Örneğin sebze ve meyvelerin raf ömrünün uzatılması, patojen mikroorganizma çoğalmasının azaltılması, biyoaktif bileşiklerin antioksidan aktivitesinin korunması, probiyotik kültürlerin büyümesinin teşvik edilmesi gibi konularda...

420 tür aloe bitkisi var. 4 tanesinin tıbbi özelliklere sahip olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış durumda: Aloe barbadensis, Aloe perryi, Aloe ferox ve Aloe arborescens.

Aloe barbadensis türü aloe vera olarak bildiğimiz evlerde de baktığımız tür. Bu tür aynı zamanda tedavi edici tıpta ve alternatif sentetik ilaçlarda en yaygın olarak kullanılan tür.

Aloe vera evde nasıl bakılır?

Kumlu, kuru, killi ve kireçli topraklarda kolayca yetiştirilebilir. %98 oranında hava ile beslenir. % 96'sı sudur. Susuzluğa dayanıklıdır. Su depolama dokularına sahip olmasıyla bilinir. Aloe vera, kolaylıkla evde de yetiştirilebilen bir bitkidir. Sukulent türü olduğu için fazla su sevmez. Normal saksı toprağına ekeceğiniz aloe veranızı toprağı iyice kuruyup çatladıktan sonra bir miktar sulamanız yeterli olur. Yerini seven ve iyi bakılan aloe vera bitkisi, ilkbahar aylarında yeni kökler oluşturmaya başlar. Yapraklarının altından yeni sürgünler verdikçe, bu yeni yavruları ayırıp başka bir toprağa ekebilirsiniz. Çok çabuk çoğalır. Evde aloe vera yetiştirmek için bitkinizi hava alan ve güneş gören bir yerde bulundurmalısınız.

Referanslar

* Is aloe vera the key to perfect skin? Here’s what the science says, Karla Marie Sanford,

https://www.washingtonpost.com/wellness/2024/07/03/aloe-vera-gel-skin-care/?utm_source=email&utm_medium=acq-intl&utm_campaign=dr-aug-24&utm_content=20240823

* Everything about aloe vera, R. Morgan Griffin, Stephanie Watson, https://www.webmd.com/diet/supplement-guide-aloe-vera

* Aloe vera jelin genotoksik etkisinin araştırılması, Raşit Güner, https://avesis.gazi.edu.tr/yonetilen-tez/88dad505-06b6-4d5b-9b18-a1aa7a352079/aloe-vera-jelin-genotoksik-etkisinin-arastirilmasi

* Cynthia Cobb & Tim Newman, Nine health benefits and medical uses of Aloe vera, https://www.medicalnewstoday.com/articles/265800.

* Kaelyn Riley, 4 Aloe-Vera Uses, https://experiencelife.com/article/4-aloe-vera-uses/

* Aloe vera’nın gıda endüstrisinde kullanımı, Gülden Başyiğit Kılıç, Damla Bilecen Şen, Dania Alnakdalı, Müberra Gülşen, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1014492

* Aloe vera doğa mucizesi mi, Doç. Dr. Gamze Kökdil, http://e-kutuphane.teb.org.tr/pdf/eczaciodasiyayinlari/mersin2/9.pdf

* Aloe vera nasıl kullanılır? Sağlık ve cilt için faydaları nelerdir?, https://www.medikalakademi.com.tr/aloe-vera-nedir-nasil-kullanilir-iyi-geldigi-hastaliklar-ve-cilde-faydalari/#aloe-veranin-zararlari

Bu içeriği paylaş