Suriye'de son durum: Muhalifler Şam'a girdi
27 Kasım'dan beri Suriye ordusuyla çatışan ve hızla başkent Şam'a ilerleyen Esad muhalifi silahlı gruplar, başkent Şam'ı kuşattı. Şam'ın güney banliyölerine girmeye başladı. Heyet El Tahrir Şam, Humus'taki Şam'a bağlı güçlere kenti terk etmeleri çağrısı yaptı. Muhalifler, Şam'ın banliyölerine girmeye başladı. İran ise Şam yönetimine destek için Suriye'de bulunan personelini, ülkeden çekmeye başladı. Yerel yetkililer, onlarca Suriye askerinin Irak güçleriyle koordinasyon içinde El Kaim sınır kapısından Irak'a girdiğini söyledi. Esad, ABD'den yardım istedi. Bloomberg'in haberine göre, "Esad ABD ile anlaşmaya açık olduğunu söyledi" denildi. Suriye Devlet Televizyonu ele geçirildi. Reuters'ın haberine göre, "Esad bilinmeyen bir noktaya doğru yola çıktı." denildi. Suriye rejimi, başkent Şam'da kontrolü büyük ölçüde kaybetti. Suriye'nin başkenti Şam'da göstericilerin kilit öneme sahip yerleşkelere girmesiyle Beşşar Esed rejimi kentin kontrolünü büyük ölçüde kaybetti.
27 Kasım'dan beri Suriye ordusuyla savaşan muhalif silahlı gruplar, ülkenin kuzey batısının ardından güney bölgesini de ele geçirerek başkent Şam'a 10 km mesafeye geldi. Muhaliflerden yapılan açıklamada, Şam'ın kuşatılmaya başlandığı bildirildi.
Protestocular, Şam'ın banliyölerinden Jermana'da Hafız Esad'ın heykelini yıktı. Muhalifler Şam'a ilerliyor.
Bugün içinde Muhalifler Suveyda ve Kuneytra illerini ele geçirdi.
Muhalif gruplar Şam'ın güney banliyölerine girmeye başladı
Şam'ın güneybatısında Suriye ordusuna karşı ilerleyen gruplar, başkentin güney banliyölerine girmeye başladı.
Ülkenin güneybatısındaki Kuneytra il merkezini ele geçiren silahlı gruplar, Şam merkezine doğru ilerledi.
Rejim güçleriyle çatışan silahlı gruplar, başkentin güneyindeki Darayya banliyösüne girdi.
Şam kent merkezinden paylaşıldığı belirtilen bir görüntüde, rejim unsurlarının askeri kıyafetlerini çıkarıp sivil kıyafetler giydiği görüldü.
Görüntülerde ayrıca, Şam merkezine çekilen bazı rejim ordusu birliklerinin emir komuta zincirinin bozulması neticesinde dağıldığı gözlemlendi.
Darayya, Kesva, Sahnaya, Muazamiye, Harcele bölgelerinin yanı sıra Dürzilerinin yoğun olduğu Cereme yerleşim bölgelerinden rejim unsurlarının çıkartıldığı, Esed'in posterlerinin yakıldığı ve heykellerinin yıkıldığı kaydedildi.
Muhalifler, Şam'ın Dımeyr, Sakba, Misraba, Maarba bölgelerini rejimden aldı.
Şam'ın bazı mahallelerinde rejime karşı gösteriler düzenlendi. Rejim yanlısı Şabbiha milisleri ile güvenlik güçleri, göstericilere ateş açtı.
Halk, rejim unsurlarından bulundukları noktaları terk etmelerini isterken, muhalifler bazı yerlerden rejim askerlerini çıkarıyor.
Bu arada, Şam'ın birçok noktasında internet ve elektrik kesintisi yaşanıyor.
Dera alınarak güneyde güç sağlanmıştı
Suriyeli muhalifler, 2011 yılında Devlet Başkanı Beşar Esad'a karşı başlatılan ayaklanmanın doğum yeri olan güneydeki Dera şehrinin kontrolünü ele geçirdiklerini açıkladı. Dera, Esad güçlerinin bir hafta içinde kaybettiği dördüncü şehir oldu.
Muhalif kaynaklar, Suriye ordusu yetkililerine yaklaşık 100 km kuzeydeki başkent Şam'a güvenli geçiş sağlayan bir anlaşma önerdiklerini ve Suriye ordusunun Dera'dan düzenli bir şekilde çekilmeyi kabul ettiğini söyledi.
Dera'nın düşmesiyle birlikte Esad güçleri bir hafta içinde dört önemli merkezi muhaliflere teslim etmiş oldu.
İç savaş 13 yıl önce başlamadan önce 100 binden fazla nüfusa sahip olan Dera, ayaklanmanın beşiği olarak sembolik bir öneme sahip.
Dera'nın ele geçirilmesi, muhaliflerin cuma günü geç saatlerde başkent ile Akdeniz kıyısı arasında önemli bir kavşak noktası olan Humus'un merkezine kadar ilerlediklerini açıklamalarının ardından geldi.
Humus'un ele geçirilmesi Rusya'yı buradaki deniz ve hava üssünden koparacak.
Kapsamlı saldırıya liderlik eden muhalif silahlı gruplar, "Güçlerimiz Humus şehrinin eteklerindeki son köyü de kurtardı ve şu anda şehrin duvarlarına dayandı" açıklamasını yaptı.
Aralarında Heyet Tahrir el Şam'ın (HTŞ) da bulunduğu muhalif gruplardan oluşan bir koalisyon, Humus'ta Esad hükümetine sadık güçlere son bir çağrı yaparak iltica etmelerini istedi.
Bölge sakinleri ve görgü tanıkları, isyancıların ilerleyişi öncesinde binlerce kişinin Humus'tan hükümetin kaleleri olan Lazkiye ve Tartus'un kıyı bölgelerine doğru kaçtığını söyledi.
Muhalifler, Suriye ordusuyla çatışarak Suriye-Ürdün sınırını da ele geçirmeye çalışıyor.
Çatışmaların ardından Suriye ile Ürdün arasındaki Nasib Sınır Kapısı muhaliflerin kontrolüne geçti.
Suriye'nin güneyinde yer alan Suveyda il merkezi de muhaliflerin kontrolüne geçti. Suveyda kentinin Şam'a uzaklığı yaklaşık 100 km.
Muhaliflerin komutanlarından Hassan Abdul Ghany, muhalif güçlerin Sanamayn kentini ele geçirerek Şam'ın güney kapısına 20 kilometre mesafeye kadar ilerlediğini söyledi.
Yerel yetkililer ve güvenlik kaynakları, onlarca Suriye askerinin Irak güçleriyle koordinasyon içinde El Kaim sınır kapısından Irak'a girdiğini bildirdi.
SURİYE ORDUSU HUMUS'TAN ÇEKİLİYOR
Humus'un kuzeyinde bulunan birçok köy ve kasabayı ele geçiren muhalifler, Humus kentinin giriş noktası olarak bilinen Muluk kontrol noktasını da ele geçirdi. Suriye Ordusunun Humus kentinden çekilmeye başladığı iddia edildi.
ESAD TEHLİKE ALTINDA
Düşünce kuruluşu Century Foundation'da çalışan Aron Lund'a göre Esad hükümeti artık bu noktada 'hayatları için savaşıyor'
Lund, hükümetin Humus'u elinde tutmasının, olayların şu ana kadarki hızına bakılırsa pek mümkün olmadığını söyledi.
Suriye devlet televizyonu, Rusya'nın Suriye Koordinasyon Merkezi'ne dayandırdığı haberinde Rusya ve Suriye'nin Cuma günü Hama, İdlib ve Halep kırsalındaki muhalif karargahlarını hedef alan hava saldırılarında en az 200 muhalifin öldürüldüğünü bildirdi.
Suriye ordusundan bir kaynak İran destekli Hizbullah güçlerinin Humus ve yakınlarında hükümet savunmasını desteklemek üzere konumlandığını söyledi.
Humus'u ele geçirmek, muhaliflerin Esad yönetiminin merkezi olan Şam'ı izole etme şansını artıracak ve başkentten denize giden kuzeybatı yolunu kesebilecek.
MUHALİFLERİN GÜCÜ
Muhalifler saldırılarını sürdürürken Rusya ve Ürdün, vatandaşlarına Suriye'yi terk etmeleri çağrısında bulundu.
Esad, kilit müttefikleri Rusya, İran ve Lübnan Hizbullahı'nın yardıma gelmesinin ardından Suriye'nin büyük bölümünün kontrolünü yeniden ele geçirmişti. Ancak hepsi de son zamanlarda başka krizler nedeniyle zayıfladı ve muhaliflere savaşmak için bir fırsat verdi.
İRAN ÇEKİLİYOR
New York Times'ın bölgesel yetkililere ve üç İranlı yetkiliye dayandırdığı haberine göre, geçen yıl Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail ile yaşanan gerginliklere odaklanan Tahran, cuma günü askeri yetkililerini ve personelini Suriye'den tahliye etmeye başladı. Bu da İran'ın Esad'ı iktidarda tutmakta yetersiz kaldığının bir işareti.
Yetkililer, komşu Irak ve Lübnan'a tahliye edilenler arasında Devrim Muhafızları'nın dış kolu olan İran'ın güçlü Kudüs Kuvvetleri'nin üst düzey komutanlarının da bulunduğunu söyledi.
Bu hamle, İran'ın Suriye'nin 13 yıllık iç savaşı boyunca desteklediği Esad ve Suriye'yi Lübnan'daki Hizbullah'a silah sağlamak için kilit bir güzergah olarak kullanan İran için dikkate değer bir dönüşe işaret ediyor.
İkisi Muhafız Ordusu mensubu olan İranlı yetkililer ve bölge yetkililerine göre, Muhafız Ordusu personeli, bazı İranlı diplomatik personel, aileleri ve İranlı siviller de tahliye ediliyor. Hassas bir konu olduğu için isimlerinin açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkililer, İranlıların cuma sabahı Suriye'den ayrılmaya başladığını söyledi.
İranlı ve bölgesel yetkililer, Şam'daki İran Büyükelçiliği'nde ve Devrim Muhafızları üslerinde tahliye emri verildiğini söyledi. Elçilik personelinin en azından bir kısmı ülkeyi terk etti.
Yetkililer, bazılarının uçakla Tahran'a, diğerlerinin ise kara yoluyla Lübnan, Irak ve Suriye'nin Lazkiye limanına gittiğini söyledi.
Astana Formatında Dışişleri Bakanları Toplantısı ortak açıklamasında Suriye krizine siyasi çözüm vurgusu
Astana Formatı'nın tarafları olan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un yanı sıra Katar, Suudi Arabistan, Ürdün, Mısır ve Irak'ın dışişleri bakanları, Suriye'deki son gelişmeleri ele almak için Katar'ın başkenti Doha'da bir araya geldi.
Toplantının ardından yapılan ortak yazılı açıklamada, "Katılımcılar, Suriye'deki son olaylarla ilgili yaptıkları ortak açıklamada, Suriye krizinin devam etmesinin ülkenin güvenliği ile bölgesel ve uluslararası güvenlik açısından tehlikeli bir gelişme teşkil ettiğini ve tüm tarafların Suriye krizine, askeri operasyonların sona ermesine ve sivillerin bu krizin yansımalarından korunmasına yol açacak siyasi bir çözüm araması gerektiğini vurguladı." ifadesi kullanıldı.
MUHALEFET GÜÇLERİ ŞAM'DA ESAD'I ARIYOR
Rejim, Şam Havalimanı'ndan çekildi. Muhalifler, "Rejim güçleri Şam Havalimanını boşalttı" dedi. Muhalifler, "Şam askeri olarak düştü" ifadesini kullandı. Reuters'ın haberine göre, "Başkent Şam'da yoğun silah seslerinin duyuluyor" denildi. Muhafızları Esad'ı terk etti. Muhalifler, "Cumhuriyet muhafızları, Maliki mahallesinden kaçtı," şeklinde konuştu. Suriye muhalefeti, "Güçlerimiz Şam'da Esad'ı arıyor" ifadesini kullandı. Esad, ABD'den yardım istedi. Bloomberg'in haberine göre, "Esad ABD ile anlaşmaya açık olduğunu söyledi" denildi. Muhalifler Şam'a girdi. Rejim askerleri kaçıyor, Beşşar Esad aranıyor. Suriye Devlet Televizyonu ele geçirildi. Muhalifler, "Radyo televizyon binasındaki kontrolü ele geçirdik" şeklinde konuştu. Reuters, "Esad bilinmeyen bir noktaya doğru yola çıktı." ifadesini kullandı. Suriye’de, rejimle özdeşlesen ve işkenceleriyle bilinen Sednaya Hapishanesi basılarak tutsaklar kurtarıldı. Rejim askerleri evlerine gönderildi. Suriye ordusu Şam'daki askerlerini dağıttı.
SURİYE REJİMİ, ŞAM'DA BÜYÜK ÖLÇÜDE KONTROLÜ KAYBETTİ
Suriye'nin başkenti Şam'da göstericilerin kilit öneme sahip yerleşkelere girmesiyle Beşşar Esad rejimi kentin kontrolünü büyük ölçüde kaybetti.
Suriye'de silahlı grupların Şam'ın güney banliyölerine girmesinin ardından rejim güçleri pek çok noktadan çekilmeye başladı.
Göstericiler akşam saatlerinde başkentin birçok mahallesinde rejime karşı ayaklanırken rejim güçleri, Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve uluslararası havalimanından çekildi.
Kritik öneme sahip bu yerleşkelere göstericilerin girmesiyle rejim, başkentte büyük ölçüde kontrolü kaybetti.
Şam'da rejimle özdeşlesen ve işkenceleriyle bilinen Sednaya Hapishanesi'ndeki tutsaklar da cezaevini basan göstericiler tarafından kurtarıldı.