Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Öncel: Taklitte dünyada bir numarayız

KİRA ARTIŞI

Kira artışlarının en büyük sorunlardan biri olduğunu söyleyen Sinan Öncel, 1 yılda döviz bazında kira artışının yüzde 32,11 olduğunu kaydetti.

2021'de 100 bin TL kira ile başlayan bir kiracının, şu anda 400 bin TL'ye yakın kira ödediğini belirten Öncel, "2025 ocakta en iyimser tahminle bu rakam 600 bin TL olacak. Düşük karlılıkla satan firmalar çok büyük sıkıntıya girecek" dedi.

"10 uzama yılı sonunda mülk sahibinin sebepsiz fesih hakkı bulunuyor. Fahiş kira artış talepleri bulunuyor. Dün bir firma 4 kat artış talep edildiğini bildirdi. 400 bini 1.6 milyon TL yapmak istiyorlar. Üyemiz, yatırım yapmış mağazaya. Çıkmakla kalmak arasında ikilemde kalıyorlar. Yüksek artışlar oluyor. Bu da enflasyonu düşürmüyor" diyen Öncel, 10 yıl sonunda sebepsiz fesihin kaldırılarak kira tespitinin yapılmasını talep ettiklerini söyledi: "Çözüm önerimiz sebepsiz fesih hakkının 10. yıl sonunda kaldırılması. Yine uyarlama davası hakkıyla güncellenmesi. Hiçbir pazarlık hakkınız kalmıyor."

Öncel, hammadde ve yan mamul üreticileriyle ilgili, "Alt sektörlerin rekabetini artırma politikası üretim ve satışımızı etkilemeye başladı. Alt sektörler, hammadde üreticileri çok önemli. Kesinlikle daha güçlü hale getirilmesi lazım ama bizim fiyat avantajımızı kaybettirecek şekilde olmaması lazım. Alt sektörlerin üst sektörlere koydurmuş olduğu referans fiyatlar imalat maliyetlerimizi inanılmaz boyutlara getiriyor" ifadelerini kullandı.

Türkiye'deki fiyatların yabancılara da pahalı geldiğini söyleyen Öncel, "Turist satışlarındaki düşüşü haziran ve temmuzda hissetmeye başladık. Yüzde yüzde 10’dan yüzde 4’lere düştü. Türkiye’nin pahalılığı konusunda videolar görüyoruz. Bu da tehlikeli" dedi.

Enerji fiyatlarındaki artışın da yine üretim ve satışta sorun haline geldiğini savunan Öncel, "Enerji fiyatlarının artışında Türkiye dünyada 1. diye haber vardı. Bir üyemiz liste göndermiş. Mağazalar için ödediği Kilowatt Saat (kWh) olarak 3.10 ile 4.76 arasında fiyatlar değişiyor. Sorgulayamıyorsunuz da bunu" diye konuştu.

Gidişatın sürmesi halinde istihdam kaybı yaşanabileceğini söyleyen BMD Başkanı Öncel, "İstihdam sayısı 1 milyon 600 bin gibi bir rakam hesapladık. Doğrudan istihdamı sağlayan 3 derneğiz. Kaç çalışan bir emeklinin maaşını ödüyor diye tartışıyoruz. İstihdam kaybı yaşamamalıyız. Biz uyarılarımızı baştan yaparak dikkat çekmek istiyoruz" dedi.

"TAKLİT ÜRÜNDE DÜNYANIN BİR NUMARASI OLABİLİRİZ"

Taklit ürünün payının büyük boyutlara geldiğini, taklit ürünlerde sonra taklit mağazaların bile açıldığını söyleyen Öncel, "Taklit ürünü geçtik artık mağazayı taklit ediyorlar. Güney sahili böyle mağazalarla dolu. Bodrum’da ana caddede bizim bir üyemizin dükkanı kapanmış, sahte ürünler satan mağaza açılmış. Dekor vs uğraşılmış. Dünyanın en pahalı markalarından birinin taklidini yapmışlar. 2 yıl önce bile böyle değildi. Sergide satıyorlardı, pazarda satıyorlardı. E-ticaret aracılığıyla zaten satıyorlar. Şu anda taklit üründe dünyada bir numara olabiliriz diye düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

KARGO İLE YAPILAN ALIŞVERİŞE GELEN DÜZENLEME HAKKINDA: "YABANCI FİRMALAR GELSİN BURADA ANTREPO AÇSIN, VERGİLERİNİ ÖDESİN, ADİL REKABET İSTİYORUZ"

Geçtiğimiz günlerde kargo ile yurt dışından alışverişe yapılan düzenlemeyi değerlendiren Sinan Öncel, "30 dolara indi, zaten ortalama paketler 20 dolar civarında. Biz adil rekabet istiyoruz. Onlar da gelsin burada antreposunu açsın, ithalatını yapsın, vergisini ödesin, satışını yapsın. Bir de sağlık problemi var. Bu ürünlerin testlerden geçmesi lazım. O zaman sahte alkol de satılsın, daha ucuz diye. Böyle şey olur mu? Test edilsin, gerekli şartları sağlasın. Bizim yüzde 150 vergi verdiğimiz yerde, sıfır vergiyle ürüne izin verirseniz bu firmalar kapanır" dedi.

İÇTEN: GEÇEN YILKİ CARİ AÇIĞA BU YIL 6 AYDA ULAŞTIK

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, ihracattaki durumu özetledi.

İçten, "4. büyük ihracatçı konumundayız. Adetsel bazda dünyada pastadan payımız yüzde 2.5. 2023’te maliyet yükselişi, yurt dışında üretimin daha ucuz hale gelmesi bizi etkiledi. Geçen seneki cari açığa bu sene ilk 6 ayda ulaşıldı" diye konuştu.

"SAHTE ÜRETİM İNANILMAZ BÜYÜDÜ"

Üretimdeki gerileme nedeniyle sektörde çalışan kişi sayısının düştüğünü belirten İçten, "Kapanan fabrikalar var. Geçen sene 350 bin istihdam bu sene 240 bin. Savunma mekanizması içindeyiz. Personel giderleri yüksek. Sahte üretim de pazardan pay alıyor. 3-4 senede taklit inanılmaz büyüdü. Devletimizin dur demesi lazım diyoruz. Çeşitli baskınlar yapıldı ancak henüz istediğimiz duruma gelinmedi. Taklit üründe yıllık 200 milyon çiftten aşağı olmayan üretim var. Ciddi büyüme var. Laleli’de toptan ticaret yapan biri iflas etti. Sadece bu üreticinin piyasaya yarattığı zarar 800 milyon TL. Bakanlığımıza gelir lazımsa bu alanlara yönelmesinde fayda var" dedi.

Yabancı markaların Türkiye'de üretim yapmaları için çalıştıklarını ifade eden Berke İçten, "İthal ürünler içerisinde belli oranda Türkiye’de üretim şartı getirilmesini öneriyoruz. Yan sanayimizin de gelişmesine de katkısı olacaktır bunun. Ana sanayi olarak maliyet tutturamıyoruz. Ciddi sorun yaşıyoruz. Asyalı rakipler işçilikte çok avantajlı. Vietnamlı 350 dolara çalışıyor, bizde 1000 doları buluyor asgari ücretin bedeli. Biz bu ülkelerle rekabet ediyoruz. Rekabetten koptuk. Global bir markanın Türkiye’de üretim yapması için uğraşıyoruz. Şöyle bir sorun var. Üretim reçetesinin maliyetine bakıyoruz, Türkiye’den tedarik edilmesiyle Çin’den edilmesi arasında 3.9 dolar fark var. İşçiliğimiz zaten pahalı. Enerji maliyeti yüksek. Hammadde ve girdi de yüksek olunca rekabetten uzaklaşıyoruz" dedi.

Hammadde ve yan mamullerin ithalatında vergi yükünün yüksek olduğunu savunan İçten, "Yan sanayi sektörünü, ithalata daha fazla vergi gelmesini istiyor. Devletimizin bu konuyu değerlendirip bu hatadan vazgeçmesini umuyoruz. Korumadan çıktı, yüksek kar edilen bir duruma gelindi" diye konuştu.

Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Başkanı Berke İçten, bir ürün üzerinde ödedikleri vergi miktarıyla ilgili yaptıkları hesabı anlattı. İçten, 5 bin dolarlık ürünün vergilerle birlikte 12 bin 245,6 dolara mal edildiğini belirtti.

KAYA: MALİYETLER, KUR DENGESİZLİĞİ VE ANTİ DAMPİNG BİZİ ZORLUYOR

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya, sektördeki durumu şöyle anlattı:

"Hazır giyim sektöründe geçen seneye göre, yüzde 10.8 ciro düşüşü, yüzde 15 civarı adet düşüşü, birim fiyatında yüzde 3 gibi düşüş var. Karsız durumla karşı karşıyayız. Sektör değer üretme amacıyla daha nitelikli üretim yapalım dedik. Pandemiden sonra talepsizlik ve tüketim alışkanlığı değişimiyle sektör değişti. Alım gruplarının zaman baskısı kalmadı. Hızlı moda geriledi. Asgari ücreti maliyetiyle karşı karşıyayız. Enflasyonla kur beraber ilerlemiyor. Pahalı değil çok pahalı bir ülke haline geldik. Dip dalgadayız, değişim ve dönüşümü yaşıyoruz. Krizden daha hızlı çıkıyorduk bu sefer çıkamayacağız. Son çeyrekte bir toparlanma görüyoruz. Geçen seneye göre eksi 9-10 civarı ciroyla kapatacağız gibi görünüyor. Maliyet artışı ve kur dengesizliği, anti damping bizi zorluyor."