Türkiye'nin Dünya mirası III

Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı

Konum: Ege

Kategori: Kültürel

Kayıt Tarihi: 2014

Önce Pelasg ve Luvi halkalarının yaşadığı Bergama, daha sonra Helenistik Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinden eserlerin bir arada olmasıyla eşsiz yerleşim merkezlerinden biri olarak Türkiye'nin dünya mirasları arasında yer alıyor. Bergama, parşömenin icat edildiği yer olması açısından da tarihi bir öneme sahip.

Mys Kavmi'nin, Kyzikos ile birlikte en büyük iki kentinden biri olan Bergama'nın önemi, MÖ 241-133 yılları arasında Attalos Hanedanı döneminde daha da arttı. Pergamon Krallığı'nı kuran ve yöneten bir sülale olan Attalos Hanedanı, bir buçuk asır boyunca Anadolu'da hüküm sürdü. Bu dönemde Bergama, hanedanlığın başkenti olan Bergama, Avrupa ile Orta Doğu arasındaki kavşakta yer alan konumundan dolayı kültürel, bilimsel ve siyasal anlamda merkezi bir kent haline geldi.

Merkezi bir kent olma konumunu M.Ö 197 - 159 arasında II. Eumenes zamanında daha da artıran Bergama'da Helenistik dönemde inşa edilen önemli yapılar şunlar;

* Athena Tapınağı

* Traian Tapınağı

* Tiyatro

* Kütüphane

* Heroon

* Zeus Sunağı

* Dionysos Tapınağı

* Agora

* Saraylar

* Silah Depoları

M.Ö 133'te Roma İmparatorluğu'nun eline geçen Bergama, Asya eyaletinin başkenti olarak önemini daha da artırdı.

Bergaman'da kurulan, Apollon'un oğullarından biri olan ve sağlık tanrısı olarak bilinen Asklepios'a adanan sağlık merkezinde telkinle tedavi, su tedavisi, uyku tedavisi ve fizik tedavisi uygulandı. Bir kütüphanenin de bulunması burada aynı zamanda akademik çalışmaların da yapıldığını gözler önüne serdi.

Bir yaratıcı deha ürünü olarak kabul edilen Zeus Sunağı kabartmaları barok tarzı ve patetik figürleriyle daha sonraki önemli yapıtları da etkiledi.

Zeus Sunağı kabartmaları, parça parça sökülerek götürüldüğü Berlin'deki Pergamon Museum'da sergileniyor.

Bergama'da yer alan, Antik Yunan Uygarlığı'nın ikinci büyük kütüphanesi dört bölümden oluşuyor. Kütüphanede Bergama'da üretilen ve 'Pergamon derisi' adı verilen parşömenler üzerine yazılmış 200 bin kitabın Romalı komutanlardan Marcus Antonius tarafından düğün hediyesi olarak Mısır Kraliçesi Kleopatra'ya hediye edildiği düşünülüyor.

1425'te II. Murat döneminde kesintisiz olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetimine giren Bergama, bu dönemden sonra inşa edilen hamamlar, köprüler, hanlar, bedestenler ve pazar yerleriyle hem genişledi hem de kökten kültürel bir değişim yaşadı.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde inşa edilen önemli yapılar;

* Hacı Hekim Hamamı

* Kulaksız Camii

* Parmaklı Mescit

* Şadırvanlı Camii

Dünya Mirası...

UNESCO tarafından insanlığın ortak mirası için kültürel veya doğal öneme sahip alanlarının korunmasına yönelik olarak oluşturulan program, 16 Kasım 1972'de Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme ile oluşturuldu. 167 ülkede 869'u kültürel, 213'ü doğal ve 39'u karma olmak üzere toplam 1.121 dünya mirası bulunuyor.

En çok dünya mirasına sahip olma açısından dünyada 16'ncı sırada bulunan Türkiye'de16'sı 'Kültürel' 2'i 'Kültürel - Doğal' kategoride olmak üzere toplam 18 dünya mirası yer alıyor.