Uranyum nedir, nerelerde kullanılır? Uranyum kullanım alanları, özellikleri, simgesi ve yeri
Nükleer enerjinin ham maddesi olarak karşımıza çıkan uranyum adını Uranüs gezegeninden almaktadır. Doğada saf formda yer almayan uranyum, çeşitli elementlerde bulunur. Uranyuma talep enerji kaynaklarının azalmasına paralel olarak artmaktadır. Uranyum nedir, nerelerde kullanılır? Uranyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri nedir? İşte, detaylar.
Uranit, brannerit ve karnotit madenlerinden doğal olarak çıkarılır. Dünya genelinde yılda 41 bin ton kadar üretilmektedir. Alman kimyager Martin Heinrich Klaproth tarafından 1789 yılında keşfedilen elementin radyoaktif özelliği ise sonradan keşfedilmiştir. Uranyum nedir? Nerelerde kullanılır? Uranyum simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.
Uranyum Nedir?
Radyoaktif bir metal olan uranyum, oda sıcaklığında metalik gri renginde ve katıyken cama katıldığında yeşil-sarı bir renk vermektedir. Kurşundan yüzde %70 daha yoğun, tungsten ve altından daha az yoğundur. Doğada bulunan elementlerin en ağırlarından biridir. Uranyum izotoplarının stabil olmaması oldukça radyoaktif olmasının sebeplerinden biridir. Uranyumun yarılanma süresi, izotopuna bağlı olarak farklılık göstermektedir. Neredeyse tüm izotopları uzun bir yarılanma ömrüne sahiptir. Uranyum atomlarının çekirdeklerinde 92 proton bulunmaktadır.
Uranyum Nerelerde Kullanılır?
Nükleer santrallerde elektrik üretmek için kullanılan nükleer yakıtı bize uranyum sağlamaktadır; bu bakımından oldukça önemli bir elementtir. Aynı zamanda diğer sentetik transuranyum elementlerin yapıldığı ana malzemedir.
Doğal olarak oluşan uranyumun %99'u uranyum-238 ve %1'i uranyum-235'ten oluşur. Nükleer reaktörlerde kullanılan uranyum yakıtı, uranyum-235 ile zenginleştirilmiştir. Yakıtın ürettiği ısı, türbinleri döndürmek ve elektrik enerjisi üretmek için buhar oluşturmak için kullanılır. Uranyum ayrıca ordu tarafından nükleer denizaltılara güç sağlamak için ve nükleer silahlarda da kullanılmaktadır.
Zayıflatılmış uranyum, atom silahı veya atom enerjisi santrali için yakıt üretmek amacıyla uranyum zenginleştirilmesi sırasında ortaya çıkan bir yan üründür. Silah sanayisinde, özellikle mermi ve zırh yapımında tercih edilmektedir.
Uranyum Simgesi
Elementin simgesi “U” harfiyle gösterilmektedir. Uranyum madenciliği; yüzey madenciliği, yeraltı madenciliği ve boru madenciliği gibi birkaç yol ile yapılmaktadır. Uranyum cevherinde genellikle %0.01 ila %0.25 oranında uranyum oksit bulunmaktadır. Kanada’daki Saskatchewan maden sahası uranyum oksit açısından verimliliği ile bilinmektedir.
Uranyum Sembolü
Element periyodik tabloda “U” sembolüyle temsil edilmektedir. Uranyum izotopları arasında en önemli izotop “U-235” numaralı izotoptur. Nükleer enerji, U-235 izotopları ayrıştırılarak üretilebilir. U-235 izotopu normal sıcaklıktaki nötronlar tarafından bombardıman edildiğinde kolaylıkla bölünebilmektedir. Bu özelliğinden dolayı U-235 izotopu nükleer santrallerde nükleer enerji üretiminde kullanılmaktadır.
Uranyum Periyodik Tablodaki Yeri
Periyodik tablonun 7. periyodunun aktinitler grubunda yer alan 4. elementin atom numarası 92'dir. Uranyum ve plütonyumdan üretilen bombalar ilk ve son kez İkinci Dünya Savaşı sırasında, Japonya'da kullanılmıştır. 1945 yılında Hiroşima'ya atılan uranyum ve plüntonyum bombaları çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine ve sakatlanmasına sebep olmuştur.
Uranyum Kullanım Alanları
Uranyum dünya çapında elektrik üreten ticari nükleer reaktörlere güç sağlamak; tıbbi, endüstriyel ve savunma amaçlı kullanılan izotopları üretmek için kullanılmaktadır.
Uranyum Özellikleri
