6'lı masa kritik meselelerde uzlaşıya yaklaştı
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın seçimin bir iki ay öne alınabileceği açıklamasından sonra toplanan 6’lı masa, 9 saat süren 10’uncu toplantısında önemli kararlar aldı. Adaylık meselesi hariç kritik meselelerde uzlaşmaya yaklaştı. İkinci tur görüşmeleri başladığında, “Masa yeniden kuruldu” değerlendirmesi yapmıştım. Bu son toplantı ise sorunlar ve fikir ayrılıklarına rağmen, “onarım-restorasyon ve uzlaşı” toplantısı olarak değerlendirilebilir. En ince detayına kadar meseleler ele alındı. Bu nedenle toplantı çok uzun sürdü. Ayrıca Ortak Politikalar Metni ve Geçiş Süreci Yol Haritası da liderler tarafından gözden geçirildi; neredeyse son şekli verildi…
Bildiride yer alan detaylar dışında toplantıya ilişkin aldığım bazı bilgileri aktarmak isterim.
CHP’nin daha önce sıklıkla dile getirdiği ve kamulaştırma yolunun seçileceğini açıkladığı Kamu Özel İşbirliği Projeleri (KÖİ) konusu detaylı şekilde görüşüldü. Liderler, iktidar olmaları durumunda bu projeleri tek tek gözden geçirme konusunda uzlaştı ancak kamulaştırma yönünde bir karar alınmadı. Bu konu detaylı çalışılacak.
Anayasa Mahkemesi’nin HDP’ye yapılacak Hazine yardımını dondurması konusuna bildiride değinilmemesi, masa üyesi bazı partilerde rahatsızlığa yol açtı.
Yine toplantının sonuç bildirisinde, geçen, “İki yüzyıllık modernleşme 150 yıllık Meclis, 100 yıllık Cumhuriyet ve 75 yıllık demokrasi tarihimizdeki bütün ana akımların temsil edildiği bu işbirliği süreci siyasi tarihimizde bir ilk niteliği taşımaktadır” ifadesi CHP’nin tepkisini çekti. Tepkinin nedeni, Atatürk döneminin demokrasi dışı sayıldığı anlamına gelecek ifadeler…
CHP’nin başörtüsü konusundaki kanun teklifine karşı AK Parti’nin getirdiği Anayasa teklifinin 6’lı masada yarılmaya yol açacağı ve partilerin farklı tutum sergileyeceği ifade ediliyordu. Bu konuda ortak çalışma yapılması kararlaştırıldı ve iktidarın teklifine destek vermeme konusunda bir irade ağırlık kazandı. Evet ya da hayır denilmese de iktidara yarayacak bir yaklaşım sergilenmemesi konusunda görüş birliği sağlandı.
Seçimin öne alınması netleşince masada en azından cumhurbaşkanı adayı meselesinin konuşulması beklentisi doğmuştu. İsimlere girilmedi ancak adayın ve seçim ittifakının liderlerin özel çalışmasıyla sonuçlandırılmasında mutabakata varıldı.
Anladığım kadarıyla partiler kendi çalışmalarını yaptıktan sonra görüş ayrılığı olursa ikna turları ya da ara görüşmeler yapılacak. Masanın ayakta kalması ve dağılmaması konusunda büyük bir irade varken, ortak aday konusunda henüz netleşmiş bir irade ortaya konulamamış görünüyor.
87 seçim bölgesi için alternatif senaryolu bir komisyon çalışması yapılması kararlaştırıldı. Her partinin TBMM’de yüksek oranda temsil edilmesi isteniyor. Bunun için 41 ilde bağımsız, 40 ilde ortak liste üzerinde çalışma yürütülecek. Masa, ittifak konusuna en az cumhurbaşkanı adayı kadar önem veriyor.
Alt komisyon toplantılarına Genel Başkan Akşener’in talimatıyla bir süredir katılmayan İyi Parti’nin bundan sonra katılacağı belirtiliyor.
Ortak Politikalar Metni ve Geçiş Süreci Yol Haritası’nın 30 Ocak’ta açıklanacak olmasının nedeni DEVA Partisi’nin takvim konusundaki ısrarından kaynaklandı. DEVA Partisi, 15 Ocak’ta 22 başlıkta hazırladığı eylem planlarını açıklayacak. Daha sonra 6’lı masanın ortak politikaları, vatandaşla buluşacak. 6’lı masa, iktidarın ekonomik hamlelerine karşı kendi somut seçim vaatleri ve politikaları ile seçmenin karşısına çıkmış olacak.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCILIĞI
Daha önce alternatifli bir şekilde hazırlanmış ve İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in, milletvekili olma ısrarı nedeniyle üzerinde anlaşılamamış olan bütün parti genel başkanlarının geçiş döneminde cumhurbaşkanı yardımcısı olması konusunda uzlaşıya yaklaşıldı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşerek bu köşede yazdığım formül, kabul edildi. Bütün partilerin liderleri cumhurbaşkanı yardımcısı olacak aynı zamanda partilerinin genel başkanlığına devam edecekler. Bunun için gerekirse Meclis İçtüzüğü’nde değişiklik yapılacak.
Daha önce İstişare Kurulu, Yürütme Konseyi, Eşgüdüm Kurulu gibi isimlerle farklı mekanizmalar da gündeme gelmişti ancak bundan vazgeçildi. Bütün kararlarda değil ancak kritik bazı meselelerde genel başkanlar ortak karar verecek. Seçilecek cumhurbaşkanına rahat hareket etme alanı da tanınacak ancak parlamentoda yapılacak işbirliği esas olduğu için bu noktada bir sorun çıkmayacağı düşünülüyor. Atamalar konusu ise problemli bir alan olarak masada duruyor. Kritik atamalarda görüş ayrılıkları yaşanması kaçınılmaz.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu’nun, “Cumhurbaşkanı ve yardımcılarının ağırlıklı olduğu ortak bir süreç ilerleyecek. Cumhurbaşkanı içeriden veya dışarıdan olsun, genel başkanlar karar süreçlerinin içerisinde olacak. Genel başkanlar, cumhurbaşkanı gibi her stratejik kararda imza yetkisine sahip olacak” sözlerinin masa üyesi bazı partilerde rahatsızlık yarattığını, bu şekilde ifade edilmesinin vatandaşın kafasında endişeye yol açacağını ifade ediyorlar.
Cumhurbaşkanının masa üyelerinden biri olması gerektiği konusunda genel bir kanaat var ancak dediğim gibi toplantıda isim konuşulmadı.
SEÇİM TARİHİ KONUSU
Masa liderleri, seçim tarihinin öne alınmasına 6 Nisan öncesi koşuluyla destek verilmesi konusunda teknik bir çalışma yapılması kararı aldı. Yeni yasa gereği, artık oylar küçük partilere dağıtılmadığı için oy oranı yüksek olan partiye yarıyor. Teknik çalışma sonuçlandıktan sonra kesin karar verilecek. Geçiş süreci kabinesi konusu da 30 Ocak’tan sonra konuşulacak. Bu noktada toplumda heyecan oluşturacak açıklamalar yapılması ya da bazı isimlerin seçimden önce duyurulması gibi bir yol izlenebilir. Daha net anlatımla, “kabinemiz şu yetkin isimlerden oluşacak” diye bir yol izlenecek.
Parlamenter sisteme geçiş süreci noktasında makul bir süre belirlenecek. İyi Parti’nin hemen ya da çok kısa sürede geçilmesi konusundaki ısrarının yapılacak işler olması nedeniyle kırıldığı belirtiliyor. Geçiş sürecinde bazı konular eksik bırakılırsa bunun sorunlara yol açacağı ifade ediliyor. 6’lı masa Geçiş Süreci Yol Haritası ve Ortak Politikalar Metnini 30 Ocak’ta ortak bir tanıtım toplantısı ile kamuoyuna duyuracak. Genel başkanlar arasında ortak cumhurbaşkanı adayının tespiti ile ilgili istişarelerin başlatılmasına karar verildi. Ocak sonu şubat başında cumhurbaşkanı adayı da netleşmiş olur…
