Görüyor ve anlıyoruz ki, sorun Türkler’de değil.
Sorun Türkiye’de.
Bir Türk bilim adamı Nobel alabiliyor.
Bir Türk adamı COVİD’e karşı en etkili aşıyı, en kısa sürede geliştiren olabiliyor.
Ama bunu ne yazık ki, ülkelerinde değil, başka ülkelerde yapabiliyorlar.
Niye?
Muhtemelen Türkiye bilime gereken önemi vermediği, uzun vadeli organizasyonları beceremediği ve hepsinden önemlisi liyakat esasına göre yönetilmediği içindir.
Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin (Pfizer’in ortak olduğu Alman Biontech şirketi COVİD 19’a karşı aşı geliştirme çalışmalarında 3. fazda elde ettiği başarıları zaten paylaşıyordu.
Araştırmalarının iyi gittiğini biliyorduk.
Ancak dün açıklanan 3. faz raporu umulandan ve beklenenden çok daha yüksek bir başarı yüzdesini ortaya koydu.
BionTech’ın aşısı COVİD 19’a neden Sars-coV2 virüsüne karşı yüzde 90 koruma sağlıyor.
30 bini aşkın insan denek üzerinde yapılan çalışmanın sonucu bu.
Ama hemen rahatlamayın, maskenizi çıkarıp atmayın.
Genel kanaatin aksine aşı yarın piyasada olmayacak.
Çünkü henüz iş bitmiş değil.
Açıklanan yüzde 90 çok ama çok önemli ama bu “data”nın gösterdiği “koruma oranı.”
Yani virüsün hastalığa neden olmasını yüzde 90 oranında engelliyor.
Fakat aşılarda bir başka önemli bir data daha var. “Güvenlik datası.”
Hastalığı engelliyor ama acaba insana başka bir yönden zarar veriyor mu?
Bu da çok önemli.
COVİD 19 olmayacağım derken bambaşka bir sorunla karşılaşma riski oluşmaması.
Yağmurdan kaçarken doluya tutulmamak.
Şimdi heyecanla beklenen bu data.
BionTech’in açıklamalarına göre bu alanda da bir sorun beklenmiyor ve şu ana kadar bir risk yok ama yine de milyarlarca insan aşılanmadan önce emin olmak gerekiyor.
O da yakında ortaya çıkacaktır.
Ama yine çok sevinmeyin.
Bu ilaç her şey tamamlandıktan sonra dahi evinizin yanındaki eczaneye gelmeyecek, gelemeyecek.
Çünkü bu aşı “aşırı soğuk” aşı.
Yani BionTech’in COVİD 19 aşısı ancak -70C derecede saklanabiliyor ve haliyle taşınabiliyor.
Bu derecede soğuk bir depolama alanı hemen hemen hiçbir eczanede olmadığı gibi, çoğu hastanede de yok. (Bizim yeni şehir hastanelerinde var mı bilmiyorum.)
Yani bu aşı için bir yandan da “aşırı soğuk zincir” oluşturmak gerekiyor.
Bu yoksa aşı da yok.