İnce: Merak etmeyin çekilmeyi bilirim

Depremzedelerden çok sayıda şikayet, serzeniş geliyor.

Oy kullanabilmek için, Ayın 17’sine kadar yani yarına kadar ikametgahlarını yeni taşındıkları adrese nakletmeleri gerekiyor.

Bakın depremden kurtulan ve ailesini başka bir ile nakleden bir depremzede ne diyor:

“Seçimde oy kullanabilmek için ya ikamet adresimizi taşımamız ya da deprem öncesi kayıtlı olduğumuz ilde oy kullanmamız gerekecek. Taşımasına taşıyalım ama şöyle bir sorun var. Hasarlı binaya müdahil olabilmemiz ve hak arayabilmemiz için ikamet adresi gerekiyor. Yani hasarlı binada oturduğumuzu kanıtlamamız lazım. Özellikle Hatay’da devletin kurumlarının olmadığı, işini yapmadığı, yapamadığı bir ortamda biz hasarlı evimizle ilgili olarak bir güvenlikçi ya da kepçe operatörü ile muhatap olmak zorundayız. Hadi gel de adama ben aslında burada oturuyorum ama adresimi taşıdım diye anlat. Haklı olarak anlamaz çünkü herkes bunu anlatıp enkazdan bir şeyler almak isteyebilir.

Hukukun olmadığı yerde hakkını nasıl savunacaksın. İkametgahı taşımasak bu sefer oy kullanmak için bütün aileyi yeniden Hatay’a taşıyacağız. Kendimi, eşimi, benim 90, eşimin 80 yaşlarındaki ana babasını, çocukları. Hatay’a gitmek bir dert olacak. Gitsek kalacak yer yok. Yemek yok. Orada kalanlara yük olacağız. Üstelik binlerce, on binlerce yüz binlerce insan nasıl gidecek?

Zannederim millet bir oy için malımdan mülkümden olmayayım desin ve oy kullanmasın diye böyle bir şey yapıyorlar. Zaten ikametgahı taşısak bile yeni oy kullandığımız yerde oyumuz kaynayıp gidecek. Burada sanki bir tezgah peşindeler gibimize geliyor” demiş. Böyle pek çok şikayet var.

Bir yandan da öğrencilerden şikayetler geliyor.

“Fatih Abi merhaba, E-devlet üzerinde adres değişiklik beyan/muvafakat verme sistemi kaç gündür arızalı, birçok kişi/öğrenci adresini değiştiremediği için oy kullanamayacak, 2 gün kaldı ama bu konuyu kimse konuşmuyor, rica etsem bu mevzuyu dile getirebilir misin?” diyorlar.

Bu sadece öğrencilerin değil, aslında herkesin sorunu.

Ve bu sorun kimse tarafından doğru düzgün dile getirilmiyor.

Demokrasilerin en temel haklarından biri olan oy hakkı da, enkaz altında kalmışa benziyor.

Felaketlerin ardı arkası kesilmiyor.

Dün de yine sel vurdu. Hem de deprem bölgesindeki illerimizi ve Şanlıurfa’yı.

Urfa’daki selin sembol yeri, birkaç ay önce büyük törenlerle açılan bir kavşak.

Hani öyle “1999 öncesi yapılmış” diyerek suçu geçmişe atabileceğiniz bir yer de değil.

Kavşak gölet oldu, içinde insanlar. Otomobiller kaldı.

Kader planı değil, yönetenlerin plansızlığı olduğu çok açık.

Suçu Allah’a atacaklar yine ama Allah’ın verdiği aklı, bilgiyi, bilimi kullanmaz isen ve Allah’ın akıl vermediklerinin peşine takılır isen olacağı budur.

Dostum Prof. Erhan Afyoncu dün bir mesaj yolladı.

“Başımıza gelen afetlerin (deprem, sel, heyelan) çok ağır sonuçları olmasının tek bir sebebi var. Şehirlerimizin plansız olarak kendi kendine oluşup, haddinden fazla büyümesi. Nitekim pandemide de bu durumun dezavantajlarını gördük. Artık İstanbul başta olmak üzere bütün şehirlerimizin daha fazla büyümesinin önüne geçmek Türkiye’nin en önemli meselesi olmalıdır. Köy ve kasabalarımızın yaşam konforunu arttırıp, istihdam yaratılmış 5-10 bin nüfuslu yerleşim yerleri oluşturup nüfusu bütün ülkeye yaymalıyız. Bu hamle ile iki olumlu sonuca ulaşırız. Hem bütün afetlerin etkisini azaltırız hem de yerleşim yerlerimizin plansız büyümeden dolayı işgal edecekleri tarım topraklarını kurtarırız. Gelecekteki yaşamamız muhtemel su ve gıda krizini de bu sayede daha hafif atlatırız.”

Bu cümlelerin altına imza atarım.

Tabii bunu yapacak olan şehirleri bu hale getirenler olamaz.

Onu da biliyoruz.

Deprem bilimci hocalarımızın şimdilik biraz ve bir süre susmaları gerekiyor zannederim.

Zaten travma sonrası stres bozukluğu yaşayan bir toplumu, iyiden iyiye hasta etme noktasına doğru ilerliyorlar.

Her gün sürekli olarak “Şurada da deprem olacak, burada da deprem olacak” demelerinin bugün kimseye bir yararı yok.

Zaten bunu yarar sağlasın diye değil, yarın oralarda bir deprem olursa “Ben bildim” demek için yapmaya başladıkları aşikar.

Son olarak dün Naci Görür Hocamız, “İstanbul depremi 9 şiddetinde olacak” dedi.

Ortalık birbirine girdi.

Çünkü milletin büyük çoğunluğu şiddet ve büyüklük arasındaki farkı bilmiyordu ve büyüklüğün 9 olacağını zannettiler.

Ben ise Naci Hoca’nın cümlesini duyunca bir ölçüde sevindim.

Çünkü şiddet depremin yer üstündeki yıkıcı etkisini gösteren bir ölçü. Ve merkeze uzaklığa, zemine, yerin yapısına göre değişebiliyor.

Mesela 6 Şubat Kahramanmaraş depremi 7.8 büyüklüğünde idi ama şiddeti Mercali ölçeğinde 11’di. Zaten ölçekteki en büyük sayı da 12 ve aslında Roma rakamları ile ifade edilmesi gerekiyor.

Zaten 7 üzeri büyüklükteki depremler, en az X ve XI büyüklüğünde şiddetle vuruyor yüzeyi.

Bu yüzden Naci Hoca’nın İstanbul depremi 9 şiddetinde olacak demesi beni sevindirdi.

7.5 ve üstü büyüklükte olması beklenen İstanbul depreminin şiddeti IX olacak ise bu kötü bir şey değildir.

Tabii tüm bunları bilenler için.

Beceriksizliğin ve cehaletin adı kader olmadığı zaman.