Rezerv az değil
Karadeniz’de bulunan doğalgazın gerçekten varolup olmadığını, bunu çıkarmanın fizıbıl olup olmadığını, bu gazı çıkarmak için ABD’deki işini bırakıp Türkiye’ye gelen bir uzmanla konuştum.
Öncelikle bir düzeltme yaparak başlamak istedi.
“Fatih Bey, daha önceki yazınızda ilgili bir düzeltme yapayım. Bu Karadeniz doğalgazı 20 Nisan’da Botaş’ın sistemine girmeyecek. Bu sadece gazın artık çıkarıldığını ve yüzeye sağlıklı biçimde ulaştığını gösteren bir tören. Ama şurası kesin ki, bu gaz bir süre sonra Botaş’ın sistemine dahil olacak.”
Ne kadar bir süreden söz ediyoruz sorusunun yanıtı: “En iyi ihtimalle birkaç ay. Muhtemelen biraz daha uzun bir süre.”
Peki bu gaz çıkarmaya değer mi, doğalgaz fiyatları ucuzlarsa yine de bunu çıkarmanın maliyeti karşılanır mı!
“Kesinlikle değer. Uzun süre kullanılabilecek bir rezerv var. Ve birkaç bin kilometrekarelik bir alanın sadece birkaç yüz kilometrekarelik bir alanından gaz çıkartmaya başladık. Alan giderek genişleyecek. Evet fizibıl. Fiyatlar nereye kadar düşer bilemem ama her halükarda kendi doğalgazını çıkarmak iyidir. Stratejik olarak iyidir.”
O zaman bu gaz Türkiye’nin tüm ihtiyacını karşılayabilir mi?
“Karşılamaz. Buradan çıkarılacak gaz miktarı en iyi döneminde Türkiye’nin yıllık ihtiyacının yüzde 20’ye yakınını karşılayacak hale gelebilir. Ama tamamını hiçbir zaman karşılamaz.”
Bu alanlarda daha önce çok uluslu petrol devleri araştırma yaptı ve bir şey bulamadı. Biz nasıl bulduk! Onlar mı beceriksiz, biz mi becerikliyiz? Yoksa bulup da sakladılar mı!
“Bulup saklayacak kadar aptal olmazlar. Sonuçta para kazanacaklar ve hissedarlarına karşı sorumlulukları var. Kimse bulduğu gazı saklamaz. Bunlar şehir efsanesidir, kahve geyiğidir, cahil muhabbetidir. Bir şeyi bulmak için ne aradığınızı bilmeniz lazım. Onlar petrol arıyorlardı. Bunu da farklı bir derinlikte, farklı bir yerde aramışlar. Türkiye ise doğalgaz arıyordu. Ne ararsanız onu bulursunuz.”
Buradan çıkarılacak doğalgaz miktarı Türkiye’nin ihtiyacının ne kadarı?
“Türkiye yılda 55-60 milyar metreküp doğalgaz tüketiyor. Buradan çıkarılacak doğalgazın en iyi dönemde günlük 10 milyon metreküpünü karaya ulaştıracak bir sistem kuruldu. Bu da yılda 3.5 milyar metreküp eder. Yani her şey yolunda giderse Türkiye’nin toplam ihtiyacının yüzde 6’sı kadarı buradan gelir.”
Bu gaz sadece konutların ihtiyacını karşılar mı?
“Hayır karşılamaz. Bugünkü kapasite ile karşılamaz diyeyim. Konutlardaki tüketim, biraz da vatandaşın ekonomisine bağlı olarak değişmekle beraber 16-17 milyar metreküp. Ekonomik koşullar ve fiyat artışı nedeniyle tüketimdeki yükseliş durdu. Bu da buradan çıkacak gazın konutlardaki tüketimin yüzde 20’sine denk geleceğini gösterir.”
Çok geniş bir alanda doğalgaz olduğunu ve bunun çok küçük bir bölümünde doğalgaz çıkartılmaya başlandığını söylediniz. Bu alanın tamamı ne zaman faaliyete geçer?
“Bunu ben söyleyemem. Araştırılacak. Bulunacak. Eğer benzer potansiyel bulunursa, o zaman yeni tesisler kurulup, karaya ulaştırılacak gaz miktarının arttırılmasını sağlamak gerekir. Her biri ayrı yatırımlardır. Ama galiba Türkiye bu gazı zaman içinde çıkarmak istiyor”
