Umman havalimanlarında Türkiye rüzgârı
Bir ülke düşünün ki tüm havalimanlarında, Türkiye’nin küresel ölçekte bir havacılık markası, çeşitli konumlarda ve dikkat çeken kalitesiyle ayrılmaz bir parçası olsun. İşte o ülke, binbir gece masallarının denizci kahramanı Sinbad’ın anavatanı Umman ve markamız da TAV Havalimanları Holding. Hatta aylar önce açılan başkentteki Muskat Havalimanı, dünyanın en iyi 20 havalimanı arasına girmek için de TAV şirketleriyle birlikte hedefe yürüyor. Havalimanı birinci yılını doldurmadan, 1 Aralık’ta Lizbon’da gerçekleşen “World Travel Awards’ın büyük final gala töreninde, “Yılın Lider Yeni Havalimanı” seçildi.
Geçen hafta 3 günlüğüne, Güney Batı Asya ülkesi Umman’a gittiğimde hayal bile edemediğim bir manzarayla karşılaştım. TAV iştiraki BTA Havalimanları Yiyecek İçecek AŞ. İcra Kurulu Üyesi Baha Bülbül ile birlikte Umman’a doğru yol alırken, anlatılan tabloyla dahi karşılaşacağımı beklemiyordum. Umman’a vardığımda ise onu kıyaslayacağım veya benzetebileceğim başka bir Arap ülkesi olmadığını anladım. Zira Umman Sultanlığı, diğer körfez ülkelerinden bir çok özelliğiyle ayrılıyor. Daha elit, daha sakin, daha güvenli, daha insani, daha yeşil, daha doğaya saygılı ve daha değerli.
BU ÜLKEDE YÜKSEK BİNA YASAK
Ülke genelinde yatay mimariye önem veriliyor. Muskat’ta özel izin verilmiş 11 katlı bir proje hariç, 9 kattan yüksek yapılaşmaya müsaade edilmiyor. Halkın yaklaşık yüzde 95’inin de Sultan Kabus Bin Said’i sevdiği, hizmetlerini, politikalarını ve projelerine çok beğendiği belirtiliyor. Umman, kendini bölgenin tartışmalarından soyutlamış, kaynak ve imkanlarını halkının istifadesine sunmuş, insanlarının mutlu ve mesut yaşadığı bir ülke.
Umman’da iki şehri; eski (Nizva) ve yeni başkenti (Muskat), 2 bin metre yükseklikteki serin Akhdar Dağı’nı gezip, keşfetme imkanım oldu. Ülkede altyapı sorunu yok. Yolları harika, caddeleri, sokakları, sahilleri ve otelleri pırıl pırıl. Hasılı güzel, nezih ve turizm açısından da gelecek vaat eden bir ülke. Özellikle Muskat Havalimanı, mimarisiyle, temizliğiyle, mağazalarıyla, ürün çeşitliliğiyle ve tüm hizmetlerin üst seviyede olmasıyla beni şaşırttı. Böyle bir havalimanıyla karışılacağımı beklemiyordum. Dünyanın en iyi 20 havalimanı hatta ilk 10 arasına çok rahat girip, çıkmayacak bir havalimanı.
LOUNGE'LARDA TÜRK İMZASI
Yıllık 25 milyon yolcu kapasiteli Muskat Havalimanı’nında, 4 bin 715 metrekarelik tüm yiyecek-içecek alanları BTA tarafından işletiliyor. BTA ilk defa NOOR gibi bölgeye özgü konseptler geliştirirken, kendi markaları Cakes&Bakes, Seferi ve Tickerdaze'i de buraya taşımış. Prime Class çatısı altında ise geliş ve gidiş özel yolcu salonları (Loungelar), karşılama ve uğurlama (meet and greet) hizmeti, fast track (hızlı geçiş), buggy (golf aracı) servis, oto park işletme, porter ve vale hizmeti veriliyor.
TAV İşletme Hizmetleri İş Geliştirme Koordinatörü Oytun Arat’tan da detaylı bilgileri de aldım. Özellikle lounge’ın iç mimarisiyle, kullanılan malzemesiyle, içinde yer alan kuaför, terzi, aile odası, ücretsiz sunulan 8 otel odası, masaj salonu gibi bölümleriyle çok dikkatimi çekti. Lounge tasarımı ve yapımı da bir Türk şirketi olan AGS Mimarlık imzası var. Türk mutfağından seçkin örneklerin sunulduğu lounge’da her şey taze olarak yapılıp, ikram ediliyor.
Salalah Havalimanı’nın duty free mağazalarını 2014’ten beri TAV markası ATÜ işletiyor. Havalimanının otoparkı da TAV’ın kontrolünde. Sohar Havalimanı’nın ise lounge işletmesi 2019’un ilk çeyreğinden itibaren TAV Prime Class çatısı altında hizmete girecek. Duqm Havalimanı’nda ise lounge Prime Class’a emanet.
BTA İcra Kurulu Üyesi Baha Bülbül, Muskat Havalimanı yiyecek içecek alanları ana işletmeci ihalesini, 3 milyar dolar cirolu İngiliz SSP, alanında dünyanın en büyüğü ve yılda 15 dolar ciro yapan İtalyan Auto Grill ve Hintli TFS şirketiyle yarışarak, 2016’da kazandıklarını söyledi. SelamlıQue, Tickerdaze, Cakes and Bakes ve Seferi markalarını da Muskat’a taşıdıklarına dikkat çeken Bülbül, Türkiye’den 30 olmak üzere 7 farklı ülkeden 320 personelleri olduğunu belirtti.
HAVACILIK EN ÖNEM VERİLEN SEKTÖR
Umman Sultanlığı, Arap Yarımadası’nın güneydoğu ucunda, Basra Körfezi'nin girişinde stratejik bir konumda ve gelirleri de büyük ölçüde petrol ve doğal gaz ihracatına dayanıyor. Ancak Sultanlık, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) gibi başta turizm olmak üzere ekonomisini çeşitlendirmek için “Vizyon 2020” planını 3 yıl önce yürürlüğe koymuş. Dolayısıyla havacılık, Umman’ın önem verdiği sektörlerin en başında geliyor. Devletin güvenip, bir çok işini havale ettiği şirketlerin en ön sırasında ise TAV var. Bu işlerin çoğu Sultanlığın güveniyle ve dünya devi önemli havacılık şirketleriyle yarışılarak kazanılmış. TAV, Muskat Havalimanı’nın 1.2 milyar dolar bedelli pist ve altyapı işlerini yapmış. Havalimanının inşaatı aşamasındaki güven tesisi de TAV şirketlerine katkı sağlamış.
Mart 2018’de hizmete giren yeni Muskat Havalimanı “Vizyon 2020” projesinin ana ayaklarından birini oluşturuyor. Havalimanına detaylı bakıldığında mimaride de TAV izlerini görmek mümkün. İzmir Adnan Menderes Havalimanı’ndaki tavanları birleştiren kolon sistemine benzer bir yapı söz konusu. Terminalin içinde bölgeye ait bitkiler, havalimanında hemen her yerinde kullanılmış. Terminal 580 bin metrekarelik bir alan kaplıyor, ancak ihtiyaç halinde kapasitesi büyütülecek şekilde planlama yapılmış.
TÜRKİYE-UMMAN HATTINDA 3 ŞİRKET
Türk Hava Yolları Uman’ın başkentine 2006’dan bu yana sefer yapıyor. Hali hazırda da her gün uçuşu var. Oman Air ve Pegasus Havayolları da bu sene İstanbul-Muskat hattında uçuşlara başladı. 2017'de yaklaşık 14.7 milyon yolcuya hizmet veren Muskat Havalimanı'nın bu yıl yaklaşık 17 milyon yolcuyu ağırlaması bekleniyor. Muskat’ın hava trafiği de son 10 yıldır çift haneli olarak büyüyor.
