En teknolojik havacılar
Havacılık ve teknoloji ayrılamaz ikili gibidir. İşletmecilerin operasyon maliyetlerini aşağı çekmesinde, işlerini kolaylaştırıp, verimliliği artırmasında ve yolculara daha keyifli seyahatler sağlamasında teknolojiden başka alternatifi yok.
Artık uçuşun her aşamasında seyahatin önemli bir parçası olan teknolojiler kullanılıyor. Rezervasyon ve bilet işlemlerinde devrede olan aplikasyonlar, havalimanlarında self check-in kontuarları, biometrik geçişler, uçakta kablosuz internet (Wİ-Fİ) ve bunların yanındaki daha birçok yeniliğin aslında mazisi eski değil. Ama sanki yıllardır kullanıyormuşuz gibi bir durum söz konusu.
Dünyanın en teknolojik araçları uçakların başrolde olduğu havacılık sektöründe ‘en iyiler’ seçilirken, önemli bir kategori olarak teknoloji de öne çıkıyor. En teknolojik havaalanları, terminaller ve havayolları da yolcuların dikkatini çekiyor.
Havacılığa bu gözle baktığımızda dünya genelinde en teknolojik havalimanlarının Asia-Pasifik bölgesinde yer aldığını vurgulamamız gerekiyor. Singapur Changi Havalimanı ise diğer havalimanlarından bir kademe daha üstte yer alıyor. Geçtiğimiz yıl terminal- 4’ü incelemiş, dünyanın en teknolojik terminali ile ilgili deneyimlerimi hem bu köşede hem de Habertürk Tv Airport programımda paylaşmıştım.
Kısacası artık havacılık eskisinden çok daha fazla teknolojiyle değerlendiriliyor. Bu vesileyle ben de İngiltere merkezli olarak 1969 yılından beri hizmet veren Travel Weekly yayın kuruluşunun kısa süre önce açıkladığı ‘Travel Awards’a (Seyahat Ödülleri) değinmek istiyorum. Türkiye’den sadece Türk Hava Yollarının (THY) ödül kazandığı Travel Weekly’nin 37 dalda ödülü için yaklaşık 400 kadar bir katılım olmuş. Ben içlerinden en teknolojik olanları seçtim.
En İyi Havayolu Web Sitesi: THY
THY, 2019 yılının en iyi havayolu websitesi ödülünün sahibi olarak öne çıktı. Milli havayolu 2010’da ise Travel Awards Avrupa’nın en iyi business class ödülünü, 2017 ve 2019’da Avrupa’nın lider havayolu ödüllerini kazandı. Türkiye'nin en çok ziyaret edilen adreslerinden biri olan turkishairlines.com direkt hedefe dönük tasarımıyla öne çıkıyor.
En İyi Havayolu Uygulaması: British Airways
İngiltere’nin bayrak taşıyıcısı British Airways en iyi uygulama (app) ödülünün sahibi oldu. Yolcular bu uygulamadan seyahatlerini kolaylaştıracak bir çok hizmetten yararlanabiliyorlar. Ekonomi sınıfı yolcuları ise bu uygulamadan içecek tercihlerini seçebiliyor ve ödeme yapabiliyorlar. El bagajıyla uçan yolcular bu uygulamayı kullanarak hızlı geçiş yapabiliyorlar. Kağıt biniş kartını kaybetme riski ortadan kaldıran uygulama ile eğer grupsanız sekiz kişiye kadar indirimde alabiliyorsunuz. Uygulamayla uçuş bilgileri, koltuk seçimi, kapı bilgileri, lounge WİFİ şifresi gibi hizmetlerde sunuluyor.
En İyi Havalimanı Web Sitesi: Muskat Airport
Geçen yıl Aralık’ta ziyaret ettiğim Muskat Havalimanı’nda TAV’ın hem inşaatında hem de bir çok departmanın işletmesinde etkili rolü var. Sadece burada değil ülkenin toplam 4 havalimanında da TAV’ın algısı oldukça yüksek. Ziyaret ettiğimde havalimanı kısa süre önce hizmete girmişti. Ancak hem havalimanı yetkililerine ve hem de Airport programımda izleyicilerime burasının yakın zamanda ödüller alacağını ve dünyada ilk 20 içine gireceğini belirtmiştim. Evet ödüller yavaş yavaş geliyor. 2019’un en iyi web sitesi ödülünü aldı, ama başka ödüller de kazanmıştı. Sitelerinde de aldıkları ödülleri görebilirsiniz. Ödül kazanan sitenin sade ve düzenli bir tasarımı var. Siteye ilk girdiğinizde havalimanının dışardan çekilmiş fotoğrafı ve havalimanından icra edilen uçuşlar bulunuyor. Yolcunun işine yarayabilecek tüm bilgilere erişmek ise çok kolay. Bakalım İstanbul Havalimanı başta olmak üzere Türkiye’nin diğer meydanları bu tarz ödülleri ne zaman almaya başlayacak?
En İyi Uçuş Takibi Uygulaması: Flightradar
Dünyanın en iyi uçuş takibi uygulaması seçilen Flightradar, 2006 yılında hizmet vermeye başlamıştı. Ancak bu ödülü 2015 yılından beri alıyor. Çok yaygın kullanılan FlightRadar ile dünyanın her yerinde gerçekleşmekte olan uçuşları harita üzerinde gerçek zamanlı olarak izleyebiliyorsunuz. Ayrıca herhangi bir uçuşa dokunarak, rota bilgilerine, tahmini varış süresine, hava yolu şirketine, uçuş bilgilerine, uçak tipine ulaşabiliyorsunuz. Ayrıca Flightradar’ın arama çubuğu ve filtreleme seçeneklerini kullanarak istediğiniz bir uçuşu arayabilir (uçuş numarası, havayolu şirketi, konuma göre) uçuş bilgilerine ulaşabilirsiniz. Mesela bir yolcuyu karşılayacaksınız. Fakat uçağın iniş süresinden haber değilsiniz. Bu uygulama sayesinde uçağın yerini öğrenebilir, erkenden havalimanına gidip uzun saatler beklemek zorunda kalmazsınız.
AŞIRI ALKOLLÜ YOLCUYLA UÇULUR MU?
Uçak seyahatlerinde ne yazık ki yanındaki yolcuyu seçme şansı yok. Aslında bu konuda çeşitli uygulamalar geliştirildi, ama istenilen verimlilik alınabilmiş değil. Neticede yalnız uçuyorsanız ve yanınızda da aşırı alkollü bir yolcu varsa rahatsızlıktan öteye tedirgin de olurusunuz.
Yapılan araştırmalara göre alkollü yolcuyla seyahat edenlerin kafasında birçok soru işareti oluşuyor. Temelinde ise korku yatıyor. Aşırı derecede alkollü olan yolcuyla seyahat etmek nasıl bir duygu? Aşırı derecede alkollü olmanın her açıdan uçuşa nasıl zararları oluyor? Uçuş ekiplerine etkisi nedir? Havayoluna nasıl bir zarar verir? Hepsi ayrı bir konu.
Geçtiğimiz günlerde Japon Havayolları (JAL) müşterilerine küçük çocukların yakınına oturmaktan uzak tutacak bir rezervasyon seçeneği sundu. Böylece çocuğu ile seyahat eden ailelerinde de diğer yolcular tarafından rahatsız edilmemesinin önemli oranda önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Yeni sistemde, bir yolcu iki yaşından küçük bir çocukla birlikte seyahat ediyorsa koltuğunun üzerinde bir “çocuk” sembolü görülüyor. Böylece yolcu koltuk seçimini buna göre yapabilecek. Peki aynı sistem alkollü yolcular içinde yapılabilir mi? Tabii ki yapılamaz! Uçuş öncesi hangi yolcu aşırı derecede alkollü seyahat edeceğini veya ettiğini bildirir?
Yolcuların hangi ruh haliyle uçağa bindiği, alkollü olup-olmadığı kabin ekiplerinin uçağa biniş esnasında kapıda yaptıkları “profiling” olarak isimlendirilen güvenlik gözleminde ortaya çıkabiliyor. Böyle bir uygulamanın olması zor. Zira uçak içinde de alkol ikram ediliyor.
Uçuşta alkol mevzusuna gelince çok alkol alıp, havacılık kurallarının alt üst ederek, yolcuları, mürettebatı rahatsız edenler, hatta uçuş güvenliğini tehlikeye atanlar bile oluyor. Geçen ay Jet2 Havayollarının uçuşunda böyle bir durum yaşandı ve aşırı alkollü Chloe Haines isimli yolcu kokpite girmeye çalıştı.