Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00

        Havayoluyla seyahat tüm hikayesiyle beraber birçok gürültüyü de içinde barındırıyor. İster bayrak taşıyıcı, legacy sınıfındaki Türk Hava Yolları olsun, ister Low Cost Carrier (LCC) havayolumuz Pegasus veya herhangi bir charter seferi yapan şirketin uçağı olsun uçakta kabin ekiplerinin sebep olduğu gürültü için tablo değişmiyor.

        Havalimanına ilk adım attığımızda güvenlik geçişindeki tepsilere hızla koyulan eşyaların ve öten X-RAY cihazlarının gürültüsü bizi karşılıyor. Daha sonra terminal içindeki yoğun gürültüler eşliğinde uçağa kadar gidiyoruz. Uçağa körükten veya merdivenden biniş yaptığımızda yeni bir gürültü yoğunluğu bizi bekler. Kuşkusuz uçaklar artık yeni nesil olduğu için eskisi kadar gürültü çıkarmıyorlar. Uçak içindeki gürültü genellikle insan kaynaklı oluyor. Yolcuların çıkardığı gürültüler diğer yolcuları rahatsız eder. Ancak uçak yolculuklarında bir de kabin ekiplerinin çıkardığı gürültüler var.

        Kabin ekiplerinin uçuş esnasında hangi durumlarda en fazla gürültüyü çıkardığını merak ediyor musunuz? Kendilerinin de rahatsız olduğu bu gürültülere birlikte göz atalım. Ve yolculuklarda bu durumu bilerek önlem alalım, koltuk tercihini, seyahat planlarımızı buna göre yapalım.

        REKLAM
        • 1) Yolcu karşılamada

        Kabin ekipleri uçağa yolcu alımı esnasında karmaşık bir hal içindedirler. Ekiplerden görevli olanlar kapılarda yolcuları karşılar ve “profiling” yani yolcu taraması yaparlar. Uçak içinde olan diğer ekibin de yapması gereken son dakika sorumlulukları vardır. Uçuşta herhangi bir aksama olmaması için kimi emniyet kurallarıyla ilgili, kimi ikram, malzeme ve sair yüklemesiyle ilgili, kimi ise yolcular ile ilgili yapması gerekenleri yerine getirirken birazdan telaştan bazen kontrolsüz olarak gürültü çıkarırlar. Bunlar kapı yakınları, uçağın mutfağı galley alanlarıdır.

        • 2) Baş üstü dolabını kapatırken

        Yolcular uçağa alınıp yerlerine oturduktan sonra kabin ekipleri baş üstü dolaplarını kontrol ederler. Bazı yolcuların sığdıramadığı kabin içi bagajlarını düzgün bir şekilde yerleştirmeye çalışırlar. Bu esnada bagajların birbirine çarpması ve baş üstü dolabının sert kapanması gürültüye sebep olur. Ayrıca kabin içinde bagajların ve uçak içinde kullanılan malzemeleri kabin ekipleri taşırken de ahenk bozulur. İkram trolley’lerinin (servis arabası) kontrol ve yerleşiminde de dikkatli davranılmadığında da konfor bozan gürültü çıkar. Özellikle kabin ekibinin tüm baş üstü dolaplarını teker teker ve hassasiyet göstermeden kapatması ise uçuşa gürültülü başlamanın anahtarı olur. Sonrası da gürültü adına pek hayırlı olmaz

        • 3) Yemek hazırlarken ve dağıtırken

        Kabin memurlarının en çok gürültü çıkardıkları yerlerden biri de yemeklerin hazırlandığı galley/mutfak bölümüdür. Özellikle ikram öncesi hazırlıklarda rahatsız edici gürültüler uçağın ön bölümüyle galley’lerden gelir. Burada yemekleri ısıtma, ayrıştırıp, tepsilere koyma ve sonra da servise hazırlama esnasında personel sesi ile metal sesleri birbirine karışır. Yemekler dağıtıma başlandığında yolcularla birlikte kabin ekiplerinin sesleri de birbirine karışır. Yemek dağıtımı esnasında yere düşen ürünler, dikkatsizce açılıp/kapatılan servis aracının (trolley) kapak sesleri de sinir bozucu olur. Ama özellikle biten yemek sonrası boşların toplanması en rahatsız edici bölümü oluşturur.

        • 4) İnişten önce anons karmaşası olunca

        Uçak iniş pozisyonuna geçeceği zaman uçuş emniyeti gereği kabin ekipleri yolculardan pencerelerini açmalarını, koltuklarını dik konuma getirmelerini ve önlerindeki masalarını kapatmaları isterler. Ancak uyuyan bazı yolcular nedeniyle bu pencerelerin açma işlemini kendileri yaparlar. Buradaki süreçte sert davranılan güneşlikler rahatsız edici ses çıkarır. İniş esnasında kabin personeli uyarı anonslarını son ana bıraktığı zaman da yolcu kontrollerini sıklaştırmak zorunda kalır. Bu da ilave gürültüye sebep olur.

        • 5) Sorunlu yolcuyla uğraşırken

        Kuşkusuz uçak içinde en çok gürültü ‘Kural Tanımaz Yolcu’ olarak tabir ettiğimiz uçuşun emniyetini riske sokabilecek kişiyle uğraşıldığı anlarda ortaya çıkar. Havacılık kurallarını bilmeden kabin ekiplerini uğraştıran bu tarz yolcuların ikna edilmesi veya etkisiz hale getirilmesi esnasında gürültü en üst seviyede olur. Böyle bir vakada ortaya çıkan gürültü yolcuları hem rahatsız hem de tedirgin eder.

        Kamikaze İHA projelerinde hangi projeler önde?

        Kamikaze İHA projelerinde hangi projeler önde?
        0:00 / 0:00

        Son yıllarda öne çıkan insansız hava araçlarının (İHA) görev alanları giderek yaygınlaşıyor. Artık savaş ve afet durumlarında da bir numaralı yardımcılar İHA’lar veya savaşta silahlandırılmış olan SİHA’lar.

        Türkiye, Suriye’de, Libya’da, Karabağ’da yerli ve milli İHA’larıyla tarih yazdı. Ukrayna’da ise Bayraktar TB2’ler efsaneleşti. Artık savaşların seyrini değiştiren İHA’lar oluyor. Artık ülkeler ya İHA geliştirmek istiyor ya da İHA’lara sahip olmaya çalışıyor.

        Öte yandan İHA’ların dünya üzerinde etkisi önemli rol oynarken İHA çeşitliliğinin de artması bu alanda karmaşaya neden oluyor. Herkes bir İHA, İKA (insansız kara aracı), İDA (insansız deniz aracı) projesinin peşinden koşuyor. Dünyada böyle Türkiye’de ise durum daha sıkıntılı. Çünkü Türkiye artık dünyada İHA’larıyla tanındığı için her şirket bu durumdan faydalanmaya çalışıyor.

        Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) insansız araçlar geliştirenler arasından faydalı olabilecekleri parlatıp, ön plana çıkarmaya çalışıyor, ancak aceleyle bu yola giren, özel şirketlerin platform araçlarını sahiplenip insansız hale getirmeye çalışan yarı kamu şirketlerimiz de var.

        REKLAM

        Şimdi gelelim insansız araçlarının çeşitlenmesine… Özellikle kamikaze (intihar) İHA’lar son yıllarda hızlı bir şekilde ön plana çıkmaya başladı. Maliyet ve kullanımı etkin olması ve insanlı araçlarla kıyaslandığında risk barındırmaması sebebiyle tercih ediliyor. Kamikazeler ikinci kez kullanılmadığından talep görmesi için ucuz ve etkin olmalılar.

        Geçen hafta Robit Teknoloji, delta kanat yapısına sahip çok maksatlı kamikaze Azab’ı geliştirip, uçuş testlerini gerçekleştirdi. Kamikaze İHA projelerinde hangi projeler önde? Gelinen son noktada Türkiye’nin ön plana çıkan ürünlerini inceledim…

        TUSAŞ-Şimşek

        Şimşek Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemi, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) hava savunma birliklerinin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 2009 yılında Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş (TUSAŞ) tarafından milli ve özgün olarak tasarlandı. Müşteri ihtiyaçlarına göre şekillendirilebilir açık mimari yapıda tasarlanan Şimşek; hava-hava, satıh-hava, uçaksavar ve füze sistemleri ile atış ve radarla takip eğitimlerinde kullanılıyor. Muharip uçakların ve füzelerin uçuş karakteristiklerine yakın özelliklere sahip, Yüksek Hızlı Hedef Uçak ihtiyaçlarını karşılıyor. F-16’lar gibi savaş uçaklarını taklit ederek düşman hava savunma sistemlerini yanıltabilen süpersonik Şimşek, kamikaze özelliğiyle de kritik görevler icra edebiliyor.

        Şimşek, 45 dakika havada kalma süresine sahip. Azami hız 740 km/h. 120 km menzile sahip. Kanat açıklığı: 1,50 m ve servis tavanı 25.000 ft (7600 metre).

        STM- Alpagu / Kargu

        STM Savunma Teknolojileri tarafından geliştirilen 3 adet kamikaze İHA bulunuyor. Otonom Döner Kanatlı Vurucu İHA Kargu, Otonom Taktik Sabit Kanatlı Vurucu İHA Alpagu ve Otonom Döner Kanatlı Keşif ve Gözetleme İHA Togan. STM tarafından özgün olarak tasarlanarak geliştirilen ve seri üretimine başlanan yeni İHA-1 sınıfı “kamikaze drone’lar” ilk olarak 2017 yılında tanıtılmıştı. Alpagu, saha unsurları için hem taktik seviye de keşif yapabilen hem de görüş hattı dışında kalan hedefleri yüksek isabetle vurabilen bir vurucu insansız hava aracı. Tek-Er tarafından taşınabilen, otonom veya uzaktan kumanda ile görev yapabilen Alpagu, sabit kanatlı bir sistem. Sabit ve hareketli hedeflere karşı, gece-gündüz kullanılabiliyor. Akıllı mühimmat, fırlatıcı tüp ve yer kontrol istasyonundan meydana geliyor. Azami menzili 5 km, 400 ft irtifaya çıkabiliyor. Görev Süresi 10 dakika olan sistem, 65 km hıza ulaşıyor. Oldukça hafif olan ürün toplam da 1,9 kg ağırlığa sahip.

        REKLAM

        Döner kanatlı Kargu ise şu an TSK’nın envanterinde bulunuyor. Ayrıca yabancı ülkelerin envanterinde de yer alan Kargu yüksek riskli, kompleks çatışma bölgelerindeki görüş içi ve ötesi hedeflerin tespit ve teyidini sağlayarak kullanıcı personele keşif, gözetleme, istihbarat ve hassas vuruş imkânı sağlıyor. Dikey iniş kalkış yapabilen Kargu, 30 dakika görev süresine ve 10 km menzile sahip. 1,3 kg harp başlığı taşıyor.

        Titra-Deli

        Titra Teknoloji tarafından geliştirilen Deli, SAHA İstanbul tarafından düzenlenen 2022 SAHA EXPO'da ilk kez sergilenmişti. STM Genel Müdürü olduğu dönemde kamikaze İHA’ları geliştiren Davut Yılmaz, şimdi Titra Teknoloji Genel Müdürü olarak farklı projelere imza atıyor. Bunlardan bir tanesi ve en hazı olanı ise Deli Taktik Kamikaze Sistemi. Yüksek etki çapına sahip harp başlığıyla görev yapacak. Otonom ve manuel operasyonel yeteneklere sahip Deli, modüler yapısıyla kolayca taşınıp, 15 dakikadan kısa sürede kullanıma hazır hale geliyor. Karıştırma önleyicilerle güvenlik seviyesi artırılan Deli, saatte 80 kilometre seyir hızına, 180 kilometre maksimum hıza ulaşabiliyor. Deli, 3 bin 500 metre maksimum irtifa, 150-500 metre operasyonel irtifa ile muharebe sahasına çıkmaya hazırlanıyor.

        Robit-Azab

        Savunma sanayisinde son dönemde en fazla dikkati çeken ürünlerden olan kamikaze insansız hava araçlarına (İHA)son eklenen Azab oldu. Robit Teknoloji tarafından geliştirilen ürün kısa süre önce tanıtıldı. Uçuş testlerini gerçekleştiren Azab, uzun menzil ve yüksek faydalı yük taşıma kapasitesine sahip. Yakın zamanda patlatma testleri yapılması planlanıyor. Çok maksatlı kamikaze İHA harp başlığı istenildiği şekilde değiştirilip entegre edebiliyor. Envanterdeki mevcut harp başlıklarını kullanabiliyor. Azab’ın iki versiyonu var. Birisi 15 kilograma kadar faydalı yük taşıyabiliyor, 50 kilogramla kalkış sağlıyor. Diğeri ise 7 kilogram ağırlığında ve 3 kilogram mühimmat taşıyabiliyor. Çok maksatlı olması kapsamında isterseniz at unut, isterseniz serbest dolaşım, isterse bir operatör yardımıyla 200 kilometre bir alanda yönlendirilebiliyor.

        Baykar-KAGEM

        Baykar da KAGEM isimli Kamikaze İnsansız Hava Aracı (İHA) geliştiriyor. KAGEM ile birlikte Baykar, ilk kez bir harp başlıklı ürün geliştirmiş olacak. Bayraktar TB2, TB3, Akıncı ve Kızılelma gibi insansız hava araçlarıyla gündemde olan Baykar, kendi adına bir ilki gerçekleştiriyor. KAGEM, ilk etapta Akıncı ve Bayraktar TB2’den atılacak. KAGEM ilk kez Birleşik Arap Emirlikleri’nin başkenti Abu Dabi’de düzenlenen IDEX 2023 Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda ortaya çıkmıştı. KAGEM, hedefine ulaşmasının ardından kendini infilak ettiriyor. Human-in-the-loop özellikli KAGEM’in, 10 kilogram sınıfında parçacıklı bir harp başlığına sahip.

        Diğer Yazılar