AB'den yaptırım kararı gelir mi?
AB liderler zirvesi toplandı.
Türkiye’ye yönelik bir yaptırım olacak mı, onu konuşuyor herkes. Bazı üye ülkelerin açıklamalarına bakarsanız, Türkiye’ye yönelik yaptırım olacağını düşünebilirsiniz. Hatta toplantının ana maddesinin Türkiye olduğunu bile zannedebilirsiniz.
Ancak öyle değil.
Birliğin en önemli iki gündem maddesi var:
1. Korono krizinin de tetiklediği bütçe krizi.
2. İngiltere’nin birlikten ayrılması, yani Brexit.
YAPTIRIM İSTEYEN ÜLKELER
Türkiye’nin toplantıda çok önemli maddeymiş gibi konuşulmasının sebebi birkaç ülke.
Yunanistan, Doğu Akdeniz krizini,
Rum kesimi, Maraş’ın yerleşime açılmasını,
Fransa, Ermenistan ve Doğu Akdeniz krizini bahane edip, (Brüksel’de uzun yıllardır gazetecilik yapan Yusuf Kaya’nın tespitiyle) Türkiye’ye “canını acıtacak kadar” yaptırım uygulanmasını istiyor.
Buna ideolojik (aşırı sağ) olarak Türkiye’nin Avrupa’dan dışlanmasını isteyen Avusturya ve Çekya’yı da ekleyebiliriz.
Siyasiler toplantılarda sürekli bu konuları konuşarak, bu ülke gazetecileri de sürekli bu soruları sorarak gündem oluşturuyorlar.
Tüm bunlara rağmen, toplantıdan büyük bir yaptırım çıkması beklenmiyor. Kuşkusuz AB’nin lokomotifi, en büyük gücü olan ve şu anda dönem başkanı olan Almanya’nın bunda etkisi çok olacaktır.
NEDEN AĞIR YAPTIRIM OLMAZ?
Ancak büyük yaptırım yapılmasına engel teşkil edecek asıl reelpolitik konular şunlar:
1. Türkiye-AB ticari ilişkileri çok yüksek düzeyde. Ayrıca, Avrupa bankaları ve kredi sağlayıcı kurumlarla son yıllarda çok önemli anlaşmalar yapıldı. Ekonomik yaptırım Türkiye’ye zarar verir, ancak bu ülkelerin bizimle olan ticaretine de zarar verir. Bunu asla istemezler.
2. Türkiye’nin canını yakmak, can yakıcı karşılık almak demektir. Avrupa’yı derinden sarsan göçmen krizinin yeniden tetiklenmesini istemezler. Türkiye’nin bu konuda şakasının olmadığını görmüşlerdi.
3. Türkiye, güvenlik konusunda son yıllarda Avrupa ülkeleriyle ciddi iş birliği yaptı. IŞİD ve benzeri örgütlerle ilgili istihbarat akışı sayesinde çok sayıda militan yakalandı. Bu iş birliğinin bozulması ve bir güvenlik açığının oluşmasını istemezler.
Bu nedenlerden dolayı güçlü bir yaptırım gelmesi beklenmiyor.
PEKİ NE OLUR?
Güçlü yaptırım gelmez ancak hiçbir şey yokmuş gibi de davranılmaz. Özellikle Yunanistan ve Fransa’nın sesini biraz kısacak bir adım atması beklenebilir Almanya’dan.
Avrupa araştırmaları üzerine çalışan ve Bilgesam’da uzman olan Sibel Karabel’in de tespitiyle, daha önce kişilere ve kurumlara gelen yaptırımların benzeri bir karar olabilir.
Geçen yıl Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki faaliyetleri nedeniyle bazı kişilere seyahat engeli, hesap dondurma gibi yaptırımlar olmuştu. Bu sene bunun kapsamı genişletilerek benzer kararlar alınabilir.
Ürkütücü senaryo çizenler ise, Almanya’nın Türkiye’yi savunma konusunda zorda olduğu, bu nedenle daha sert yaptırımların olabileceğini söylüyor.
Yarın, öbür gün bu konuda kararlar açıklanacak ve hep birlikte göreceğiz sonucu.
