Seçime yerli otomobille mi gidiyoruz?
Geçtiğimiz hafta Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca hazırlanan “Türkiye Sanayi Strateji Belgesi ve Eylem Planı” açıklandı. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, BloombergHT’de yeni planın detaylarını açıkladı. Işık, yeni sanayi stratejisiyle 2015-2019 döneminde Türkiye’nin sanayide 2. sıçramayı gerçekleştirmesini hedeflediklerini söylüyor. Bunun için ilk fazda teknolojiyi ithal edip Türkiye’de ürettikten sonra ikinci fazda özel sektör, üniversite ve TÜBİTAK işbirliğiyle bir sonraki teknolojinin Türkiye’den dünyaya ihraç edilecek hale gelmesini planlıyor. Aynı yerli otomobil ve 4G, 5G örneğindeki gibi.
Işık, “Bir ülke markasını üretemiyorsa o ülke otomotiv yan sanayii tedarikçisi oluyor. Türkiye’de otomotiv yan sanayiinin stratejik partner olması için Türkiye’nin yerli otomobil markasını yaratması gerekiyor bunun için çalışıyoruz” diyor. Yerli otomobilin bu kadar uzun sürmesinin nedeni hibrit mi? Yoksa tamamıyla elektrikli otomobil olması üzerinde karar vermek için yapılan çalışma mı? Kulislere göre, yerli otomobil hibrit olacak ve seçim öncesi açıklanacak. Işık’a BloombergHT yayınında, Türkiye’nin orta gelir tuzağından kurtulması için hazırlanan yeni “Sanayi Stratejisi”nin ayrıntılarını sordum.
■ Yeni sanayi stratejisinin ana hatları nedir?
Yeni sanayi stratejisinin temel vizyonu Türkiye yüksek teknolojili üretimde Afro- Avrasya’nın üretim ve tasarruf üssü olacak. 3 temel stratejimizde: 1) Yüksek teknolojiye dayalı yerli üretime geçmek. Hem orta yüksek ve yüksek teknolojinin üretimdeki ağırlığını artırmak ve bunu yerli üretimle sağlamak. 2) Yenilikçi ve yeşil üretime odaklanmak. 3) Üretim için en önemli ihtiyaç, onların nitelikli insan unsurunu yetiştirmek. Bu stratejiyi önümüzde ki 4 yılda 70 eylemle hayata geçirmeyi planlıyoruz.
■ Hangi ürünler ve sektörler ön plana çıkıyor?
3 temel ayrım yapıyoruz. Hedef odaklı, ihtiyaç odaklı ve tabandan tavana bir yaklaşımımız var. Türkiye’nin güçlü olduğu sektörler var. Tekstil, otomotiv, makine... Artık Türkiye otomotivde kendi yerli markasına üretmeli, katma değeri yüksek ürünler üretmeli ve bunun için de Ar-Ge’ye daha fazla odaklanmalı ve otomotivde geleceğin teknolojilerine daha fazla yatırım yapmalı. Yerli otomobil konusunda eğer bir ülke kendi markasını üretemiyorsa o ülkede otomotiv yan sanayii tedarikçi oluyor. Türkiye’de otomotiv yan sanayiinin stratejik partner olması için Türkiye’nin yerli otomobil markasını yaratması gerekiyor bunun için çalışıyoruz. Yerli otomobilde birinci faz bu ay sonuna kadar tamamlanacak ve hangi ülkeden nasıl bir teknoloji ithal edileceği karar verilecek. İkinci fazda özel sektöre üretim için bir ihale çağrısı yapılacak.
■ Eski stratejiden farklı yeni sanayi stratejisinde neler var?
Eski stratejiden temel farkı şu: Artık daha yüksek teknolojili ve nitelikli üretime, katma değeri yüksek üretime ağırlık vereceğimiz için nitelikli insan ihtiyacına vurgu var. Teknoloji düzeyine, inovasyona, Ar-Ge’ye, tasarıma daha fazla vurgu var. Yenilikçi ve yeşil üretime vurgu var. Geleceğin teknolojileri arasında nesnelerin interneti son derece hızlı girecek hayatımıza. İşte Bulut Bilişim, Türkiye’de de artık hızla yayılmaya başlayan ve KOBİ’lerin özellikle maliyetlerini son derece düşüren bir alan. GSM şirketleri başta olmak üzere birçok firma için hayati değere sahip big data konusu bizim geleceğin teknolojisi olarak kablosuz enerji aktarımı dünyanın yeni çalıştığı bir alan. Akıllı şebekeler, dünyanın uzun bir süredir üzerinde çalıştığı, hızlı gelişen bir alan. İşte 3 boyutlu yazıcılar... Bu tip alanlara da tabandan tavana bir yaklaşımla bakıyoruz.
■ Yerli üretime de ayrı bir patent desteği var mı? Çünkü bazı yerli firmalar küresel anlamda rekabetçi olabilmek için yerli üretime patent desteği istiyorlardı.
Yerli üretime patent desteği var. Türkiye’de kim hangi sermayeyle üretirse üretsin Türkiye’de üretim yapıyorsa bizim için yerli üretimdir. Ürünün yerli katkı oranı yüzde 50’nin üzerindeyse biz ona yerli diyoruz. Yerli üretime TÜBİTAK’ın patent başvurusu sırasında desteği var. KOSGEB’in desteği var. Ayrıca proje bazında zaten Ar- Ge bazında biz başlıyoruz ve desteklemeye devam ediyoruz. Diyelim ki yerli telefon üretilmesi için çağrıya çıkıyoruz. Sentez projeler sanayi ve üniversite bir araya gelirse masrafın yüzde 85’ine kadarını biz karşılıyoruz....
