Depremzede seçmenle ilgili tuhaf bir durum var
Aklıma çok takılıyordu ama uğraşmama rağmen bir türlü kesin rakamı alamamıştım.
Nihayet dün YSK (Yüksek Seçim Kurulu) Başkanı Ahmet Yener yaptığı açıklamada uzun zamandır cevabını aradığım soruya açıklık getirdi.
Neydi peki o soru?
6 Şubat’ta yaşanan felakette etkilenen şehirlerdeki seçmen nerede oy kullanacak?
Yener’in yaptığı açıklamaya göre başta Hatay olmak üzere, etkilenen Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman illerinden deprem sonrası kaydını başka illere alan toplam seçmen sayısı yaklaşık 133 bin!
Ben dün bu rakamı duyduğumda havaya zıpladım.
Çünkü bildiklerim, tarafıma aktarılanlara göre sayısının bu civarda olması 14 Mayıs seçiminin dengesini altüst eder.
Neden?
Eğer YSK’nın verdiği bilgi doğru ise sadece yukarıda saydığım illerde ikamet eden seçmenin yüzde 70’inin ne yapacağı belli değil.
Şöyle ki; sadece bu dört ildeki seçmen sayısı toplam; “2 milyon 850 bin”
Bir de kısmi etkilenen şehirlerin kalabalık ilçeleri var.
Mesela Gaziantep’in İslahiye ya da Nurdağı İlçeleri gibi.
Ve diğer iller...
Kabaca tahminle 3.5 milyon seçmene tekabül ediyor.
Ve YSK verilerine göre deprem bölgesindeki seçmenin sadece 133 bini oyunu başka bir yerde kullanmak üzere kaydını aldırmış.
Peki geri kalanlar?
Yani yaklaşık 3 milyon 400 bin seçmen?
Onlar nerede?
İki seçenek var.
Ya bu insanlar depremi yaşadıkları şehirde ikamet etmeye devam ediyorlar.
Ya da seçmen kayıtlarını taşımadılar…
Birincisinin olmadığına yüzde yüz eminim zira en son gittiğimde zaten şehirlerin bomboş olduğunu görmüştüm ama aradan geçen zamanı göz önüne alıp, “Belki geri dönmüşlerdir” deyip, dün Malatya, Hatay ve Kahramanmaraş’ta yeniden yoklama yaptım.
Hayır.
Değişen pek fazla bir şey yok.
Evet, dönüşler olmuş son zamanlarda ama öyle akın akın değil.
Çok normal bir durum bu zira evler hala girilecek durumda değil.
Mesela Malatya…
Bina stokunun yüzde 65’i kullanılamaz durumda ve kullanılabilenlerde de hasar var ve bu yüzden de insanlar evlerine giremiyor.
Bu arada Malatya’da toplam seçmen sayısı 530 bin.
Nüfusu 850 bin.
GSM operatörlerinden alınan rakamlara göre deprem sonrası şehrin genelinde sinyal veren 300 bin telefon olduğu ve deprem sonrası terk edip de şu ana kadar dönmeyenlerin sayısının da 600 bin olduğu tahmin ediliyor.
YSK’nın açıkladığı rakama göre kaydını alan o 113 bin kişinin kaçı Malatyalı bilmiyorum ama şuna eminim ki, seçmeninin yüzde 50’sinden fazlası ortada yok!
Diğer şehirlerde de durum hakeza aynı.
Hatay mesela…
Son tespitlere göre sadece seçmen sayısı toplam 1 milyon 062.
Peki Hatay’da şu anda bu kadar insan var mı?
Giden gelen herkes biliyor ki; Elbette yok!
Şehir ölü toprağı serilmiş gibi…
Çadır kentlerde, konteynerlerde yaşayanların sayısı belli.
Daha somut bir örnek vereyim size.
Elbistan…
6 Şubat’ta ikinci büyük sarsıntının yaşandığı merkez.
Dün Belediye Başkanı Mehmet Gürbüz ile görüştüm.
Gürbüz’ün verdiği resmi rakama göre deprem öncesi toplam 97 bin seçmeni olan Elbistan’ın şu anki kayıtlara göre 89 bin seçmeni var.
“8 bin seçmen kaydını aldırdı” diyor.
“Tahminen kaç bin seçmen vardır şu anda ilçede?” diye sorduğumda ise…
“Yarısından fazlası yok” diyor.
Yani 45 bin seçmen.
Peki nerede bu insanlar?
Özellikle depremin yerle bir ettiği merkezde ikamet eden seçmen?
“Bizi yani belediyemizi arayıp bizden bir yardım ya da destek talep ettiklerinde ancak kontak kuruyoruz ama tamamının nerede olduğuna dair net bir bilgi yok!”
“Peki 14 Mayıs’ta Elbistan’a gelip oy kullanacak mı bu insanlar?” diye soruyorum ek olarak…
“Bilgimiz yok maalesef” şeklinde yanıt veriyor.
Sözün özü değerli okurlarım…
14 Mayıs gibi tarihi ve kritik bir seçimde deprem bölgesinde yaşayan yaklaşık 3 milyon ve belki de daha fazla seçmenin oyunu kullanmama riski var ve ben bu riskin sadece muhalefet tarafından değil, iktidar tarafından da ciddiye alınması gerektiğini düşünüyorum.
Deprem sonrası mecburen şehri terk eden seçmenin en azından oyunu kayıtlı olduğu sandıkta kullanması için seferberlik ilan edilmeli.
Uçak, otobüs, tren, özel araç…
Bunların kullanımında kolaylık sağlanmalı.
Mesela THY en azından 14 Mayıs gidiş ve dönüş cüzi rakamlarla bir kolaylık sağlamalı.
Bu şimdiden planlanmalı üstelik.
Çünkü söz konusu illerde milletvekili sayıları deprem öncesinde olduğu gibi sayıldı yani değişmedi ve eğer oylama eksik sayı ile olursa bu adil olmaz.
Orantılı olmaz.
Haksız mıyım?
