İncelirken Sağlığınızdan Olmayın
Yaz geliyor, herkes ideal kiloya inebilmek, bikinilerin içinde iyi görünebilmek derdinde. Peki diyetlerden, önünüzdeki sonsuz seçenekten hangisi size göre? Sağlık sorunlarınız, metabolizmanız ve alışkanlıklarınızı göz önünde bulundurmadan diyet yapmayın...
■ Diyetler niçin kişiye özel olmalıdır?
Bazı genetik faktörler belli kişilerin kalp rahatsızlıklarına yakalanma ihtimallerini daha yüksek olarak gösterir, bazıları kemiklerin daha sağlam kalabilmesi için bazı gıdalara olan ihtiyaca işaret eder.
Hepimiz sağlığımızın, yediğimiz ve içtiğimiz şeylerden ve yaşam tarzı seçimlerimizden etkilendiğini biliriz. Bu seçimler sağlığımız üzerinde çok büyük değişiklikler yaratabilir.
Kilo vermek isteyen herkes aynı hayatı yaşamıyor. Bir işadamı devamlı seyahat etmek, bir ev kadını her gün ailesi için yemek yapmak ve evde bulunmak zorundadır. Bir marangoz bedeni, bir ofis görevlisi çoğunlukla beyniyle çalışır. Dolayısıyla herkes bir yandan beslenirken bir yandan da değişik hayatlar yaşıyor ve enerji harcıyor.
Herkes için aynı, ortak ya da benzer diyeti uygulamaya kalktığınızda hem uygulanabilirlik açısından birçok sorunla karşılaşabilir hem de gerçek ihtiyacınıza uygun olmayan şeylerle kendinizi beslemeye kalkışabilirsiniz.
■ Glisemik indeks nedir? Önemi nedir?
Gıdaların kan şekerini yükseltme hızına glisemik indeks denir. Eşit miktarda karbonhidrat
içerseler de yiyeceklerin kan şekerini artırıcı etkileri birbirinden farklıdır. Bunun nedeni yiyeceklerdeki karbonhidratların sindirim sisteminden farklı hızda geçmesi ve emilmesidir. Glisemik indeks, kan şekerini daha uzun süre düşük düzeyde tutan besin indeksi anlamına gelmektedir. Amaç uygun karbonhidrat kaynağını seçerek besinleri tüketmektir.
■ Metabolizmayı hızlandırmak için pratik önerileriniz var mıdır?
Az az ve sık sık beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, sıvı alımını artırmak, aynı saatlerde yemek yememek gibi püf noktaları metabolik hızın artmasında önem taşımaktadır.
■ Kilo almadan sigarayı bırakmak mümkün müdür?
Yapılan araştırmalarda, sigara bırakmaya çabalayan kişilerin yalnızca % 30'unun kilo alma eğilimi gösterdiği, bu kilonun da 5 ile 7 kilo arasında değişim gösterdiği, bir yıl dolmadan kiloların doğru beslenme yolu ile geri verilebildiği gözlenmiştir. Elde edilen faydaların yanında 5-7 kilo almak çok küçük bir bedel, bunu fark etmek motivasyonu ikiye katlıyor.
■ Diyabet hastalarının beslenmeleri nasıl olur?
Meyve tüketimine dikkat etmeniz gerekmektedir. Çünkü meyve, şekerin şekil değiştirmiş halidir ve kan şekerinizde oynamalara neden olabilir. Şeker hastalığında koroner kalp hastalığı oluşum riski yüksek olduğundan aşırı yağlı yiyeceklerden uzak durulmalı ve ayrıca karbonhidratlı besinlerle proteinli besinleri bir arada tüketmemeye dikkat edilmelidir. Şeker ve şekerli yiyeceklerden sakının. Çay şekeri, şeker ve şekerlemeler, reçel, marmelat, pekmez, bal, çikolata, dondurma, helva çeşitleri, hazır meyve suları, şekerli kurabiyeler,
pasta ve tatlılar, kurutulmuş meyveler ve meşru batlar gibi yiyecek ve içeceklerin içindeki şekerler vücudunuzda hızlı bir şekilde glikoza çevrilerek kana geçerler ve kan şekerinizde ani yükselmeler meydana getirirler. Posalı yiyecekleri tercih ediniz. Posa içeriği yüksek olan nişastan yiyecekler (kepekli ekmek, bulgur, kuru baklagiller gibi), düşük posalı nişastalı yiyeceklere göre (beyaz ekmek, patates, pirinç) kan şekerinizin daha geç ve daha yavaş yükselmesini sağlarlar.
Öğün atlamayınız, öğün atlamak bir sonraki öğünde daha fazla besin tüketmenize, böylece daha fazla enerji almanıza ve bu durum kan şekerinizde artışa neden olur.
*
Uzun süre masa başında çalışanlara beslenme önerileri
■ Sabah güne mutlaka kahvaltıyla başlayın. İş stresini azaltmak için işyerinde gün içinde 5 dakikalık yürüyüşler yapabilirsiniz.
■ Sofranızda besin çeşitliliği ve renk çeşitliliği oluşturun.
■ Üç ana ve üç ara öğünü mutlaka tüketmeye çalışın.
■ Egzersiz yapmayı vakit kaybı olarak değil, sağlıklı yaşamanın yolu olarak görmeye çalışın.
■ Diyetinizde bütün besin gruplarını bulundurun.
■ Kilo vermek için kalorisi aşırı kısıtlı katı rejimler uygulamayın.
■ Şeker, tuz ve unlu gıdalardan mümkün oldukça uzak durmaya çalışın.
■ Tuz ve sodyum alımını düşürün.
■ Az ve sık yiyin.
■ Bol su için.
*
Selülit problemi yaşayanlar nasıl beslenmelidir?
SELÜLİTİ önlemek için alınacak ilk önlem, sigarayı bırakmak. Düzenli spor yapmak yalnızca genel vücut sağlığı için değil, selüliti önlemek için de çok önemli. Günde 30-60 dakika yapılan yürüyüş, bisiklet veya merdiven inip çıkmak kan dolaşımını düzenleyerek selülit oluşumunu engelliyor. Yalnızca kilo vererek selülitten kurtulmak mümkün değil. Beslenme alışkanlığını değiştirip, bilinçli beslenmeye geçmek önemli. Beslenme ne kadar tek yönlü olursa, selülit de o kadar çabuk oluşuyor. Özellikle fast food ve hazır yemekler dokuları kötü yönde etkiliyor. Hayvansal yağlar, fazla şeker ve tuz da oldukça zararlı. Bunlar yağ hücrelerini şişiriyor, dokularda su birikmesine yol açıyor ve vücudun atıklardan temizlenmesini önlüyor. Günlük beslenme programında tuz, şeker ve yağdan fakir, sebze ve meyvelerden zengin bir diyet kan dolaşımını artırıp bağırsakların düzenli çalışmasını sağlıyor. A ve C vitamini alımını artırmanın selüliti azalttığı düşünülüyor. Bu nedenle, mutlaka günlük meyve tüketimine özen göstermek gerekiyor. Bol lifli gıdalar ve çinko alımı da selüliti engelliyor. Selülit önlemekte bol su içmek de önemli. Su, idrar oluşumunu artırarak vücuttan zararlı maddelerin atılmasını sağlıyor.
*
Stresi önlemek için ne yemeli, ne içmeli?
ÖZELLİKLE bu dönemlerde beslenmenizde B grubu vitaminleri açısından zengin besinlerin tüketimine özen göstermelisiniz. B vitaminleri, karbonhidrat metabolizması, enerji üretimi ve vücuttaki metabolizma işlemlerinin desteklenmesinde temeldir. Zihin yorgunluğu ve aşırı streste, bağışıklık sistemini güçlendirmede, cilt sağlığında beslenme desteği olarak kullanılabilecek bir vitamin grubudur. Tahıllar, kuru baklagiller, süt, yoğurt, peynir, yeşil yapraklı sebzeler, balık, karaciğer B vitamininin en iyi kaynakları arasındadır.
