Genetik yapınıza göre zayıflayın!

Demet DEMİRKIR / HABERTURK.COM
demetdemirkir@haberturk.com

Tıbbın gelişmesi sürecinde tanı ve tedavi yöntemleri, araştırmalara dayanarak ortaya konmuştur. Örneğin 1000 kişi üzerinde denenen bir yöntem 800 kişide başarılı olunca bu yöntem benimsenmiş, ancak yüzde 20 kişide sonuç vermeyeceği bilgisi de yöntemle ilgili literatüre eklenmiştir. Daha sonra bu yöntem o konuda gelen her hastaya uygulanmış, yüzde 80 vakada olumlu sonuç alınırken yüzde 20 vakada istenilen neticeye ulaşılamamıştır.

Oysa bugün artık genetik özelliklerimiz ve yaşam tarzımızın bizleri birbirimizden farklılaştırdığını biliyoruz. Tek beden herkese uymuyor. Genetik bilgiyi kişiye özel koruyucu tıp alanında dünyada ilk uygulayan bilim insanlarından Dr. Serdar Savaş ve ekibi tarafından geliştirilen GentestDiet, kişiye özel nutrigenetik beslenme sayesinde hem kilo verdiriyor, hem de kalıcı kilo kontrolü sağlıyor. 

Tedavi yönteminin etkili veya etkisiz olduğunu, bireylerin genetik özelliklerini, yaşam tarzlarını analiz ederek, hangi özelliklerdeki bireylerde olumsuz sonuç alınacağını tespit edebiliriz. Böylece bu tedavinin uygulanacağı bireylerin genetik yapıları ve yaşam tarzları analiz edildiğinde, tedaviye başlamadan önce, bu durumlarını öğreneceğimiz için, tedavinin kime uygulanacağını, kime uygulanmayacağını kestirebiliriz.

• 

• 

Kişiye özel tıp kavramında olduğu gibi, her bireyin beslenmesi, alması gereken karbonhidrat, yağ, protein miktarı, genetik yapısı doğrultusunda farklık gösterir. Bireylerin vitamin- mineral, besin destekleri ihtiyaçları da birbirinden farklıdır.

Obezitede de genetik yapının rolü tartışılmaz bir gerçek... Her tedavinin olduğu gibi, obezite tedavisi de kişiye özel olmalıdır. Tedavi yaklaşımının kanıta dayalı, farklı disiplinlerin birlikte çalıştığı, bireyin sağlığını obezite dışındaki faktörlerle birlikte 360 derece ele alan, hasta ve hekimle etkileşim içinde bir yaklaşımla olmalıdır.

Örneğin bazı bireyler besinlerden aldıkları enerjinin büyük bir miktarını vücudunda depolar. Buna ‘tutumlu gen hipotezi’ denir. Bu hipoteze göre besin kaynakları değişken bir ortamda yaşayan bireyler fazla enerjiyi vücutlarında depolayabilirlerse besin kaynakları kıtlaştığında bu depoyu kullanarak hayatta kalma şanslarını artırırlar. İşte bu gen, toplayıcı ve avcı bir hayat süren atalarımızın hayatta kalma şanslarını artırırken günümüzde bizim gibi sedanter yaşayan toplumlarda obezite sorunu olarak ortaya çıkıyor. Bu insanlar az yemek yese de kilo alabiliyor, bu geni çok iyi çalışan insanlar ise çok yemesine rağmen kilo almıyor.

• 

• 

Mikro besin ögeleri de sağlıklı bir yaşam için çok önemlidir. Burada da bireylerin ihtiyaçları birbirinden farklıdır. Oysa ki genel geçer tıp ve beslenme bilimi herkese aynı miktarı öneriyor. Örneğin, genel geçer bir uygulama olarak herkese günde 400 mcg folik asit önerilir. Oysaki kişinin genetik yapısı göz önünde bulundurulduğunda bu miktar çok farklı olabilir. MTHFR (Metilen Tetra Hidrofolat Redüktaz) geni yavaş çalışan birine 400 mcg folik asit verilirse kalp krizi riski artar. Bu geni hızlı çalışan birine 800 mcg folik asit verilirse kişinin kolon kanseri riskini artırmış oluruz.

Biz, gentest analizi sonucunda bireyin tüm bu özelliklerini dikkate alarak her bireye kendi genetik özellikleriyle uyumlu, farklı beslenme programları uyguluyor ve kilolarından kalıcı olarak kurtulmalarını sağlarken, başta kalp krizi, hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet, obezite, osteoporoz, meme kanseri, prostat kanseri, kolon kanseri, mide kanseri, Alzheimer gibi hastalıkların risklerini azaltıyor, bireylerin yaşam kalitelerini ve performanslarını artırıyor ve yaşamlarını uzatmaya katkıda bulunuyoruz.

• 

• 

Eğer kişinin sadece biraz fazla kilosu varsa, hastalık tablosu yoksa, o zaman ağız mukozasına, yanak içine ucunda pamuk bulunan bir çubuğu hiç acıtmadan, kanatmadan hafifçe sürerek doku örneği alınır ve 4 hafta sonra görüşmeye davet ederek kişiye en uygun beslenme programı, kullanması gereken vitamin-mineral ve besin destekleri ve o kişiye en uygun egzersiz programı sunulur.

Eğer kişinin kilosu obezite sınırlarındaysa ve özellikle de kilosuna eşlik eden mevcut ya da potansiyel hastalıklar varsa kendisinden kan, idrar ve gerekirse dışkı örneği alıyoruz. Bu işlemler ofisimizde veya arzu edilirse danışanımızın evinde ya da iş yerinde yapılabilir. Daha sonra kendisine çok ayrıntılı, yüzlerce sorudan oluşan bir anket uygulanır. Bu görüşmede kişinin beslenme ve egzersiz alışkanlıkları, alkol-tütün kullanımı, sağlık özgeçmişi, soy geçmişi, yaşam koşulları, stres düzeyi sorgulanır.

• 

• 

Böylece hazırlık evresi biter. Kişinin raporları 6-8 hafta içinde hazırlanır. 4 saat civarında ayrıntılı bir görüşme yapılır. Genetik faktörler ve yaşam tarzını dikkate alarak danışana çok ayrıntılı ve tamamen kendisine özel beslenme, egzersiz, besin desteği ve gerekiyorsa ilaç kullanımını içeren bir yaşam tarzı planı oluşturulur. 

Tabii çok var. 50’li yaşlarında, 160 kilo bir hastam, kalp damarları tıkalı, nefes almakta zorluk çekerek, hareket etmesi neredeyse imkansıza yakın bir halde bize başvurdu.  Bize gelmeden önce birçok diyet programı denemiş. Bu programların bazılarında 10 kiloya kadar ağırlık kaybetmiş, ancak bir süre sonra verdiği kiloları fazlasıyla geri almış. Kendisine Gentest analizi yaptık. Sağlık sorunlarının ve aşırı kilolarının nedenlerini ortaya çıkardık. Ayrıntılı bir program hazırladık. Danışanımız 60 kilograma yakın zayıfladı. Daha önce tıkalı olan kalp damarları açıldı. Tabii programa başlarken taşıdığı başta kanserler olmak üzere bir hastalığının riskleri düştü. Geçenlerde 40 yaşlarının başlarında bir hanım hastam “her şeyi denedim ama olmuyor” diyerek geldi. Şimdi olduğunu gördü. Çok mutlu.

• 

• 

Tabii ki mümkün. Ben bu programa başlarken bu hizmetin birinci basamak sağlık hizmetlerinde, ülkemizin aile hekimliği sistemi içerisinde uygulanmasını hedefledim. Bu uygulama ile kalp krizi, hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabet, obezite, osteoporoz, kanserler gibi ölümcül hastalıklara karşı bireyleri, dolayısıyla toplumu korumak sağlık harcamalarını yarı yarıya azaltacaktır. Şu anda Avrupa Birliği’nin bize sağladığı bir fonla, Maastricht Üniversitesi’nde yaptığımız bir çalışma ile Gentest’in Avrupa ülkelerinde birinci basamak hizmetlerinde uygulanması konusunu araştırıyoruz. Örneğin kanserli bir kişiyi tarama, biyopsi, hastalığı teşhis ettikten sonra ameliyat, kemoterapi, radyoterapi yapmak uzun zaman alan, çok maliyetli işlemlerdir. Oysa bu hastalık riski olan kişileri önceden belirleyip bazı küçük önlemleri aldığınızda hem devlet hem debireyler maddi ve manevi birçok kayıptan kurtulmuş olur.

Herkes genetik yapısını öğrendikçe herkese önerilen genel geçer beslenme planları, ilaçlar, egzersizler ortadan kalkacak. Önümüzdeki on yıllarda bir genin faaliyetini artıran, azaltan, hatta değiştiren ilaçlar yapmak mümkün olacak; her bireye özgü ilaçlar gelişecek. Organ ve dokularımızda meydana gelen hasarı tamir eden, nanoteknolojik gen çipleri damarlarımızda dolaşacak. İnsan organlarının laboratuvarda üretimi ve bozulanların yerine takılması mümkün olacak.

• 

• 

Hastalıklara olan yatkınlıklarımızı bildiğimiz kadar müziğe, resim yapmaya, baleye, futbol oynamaya ve basketbol oynamaya yönelik olan yeteneklerimizin de genetik temelleri ortaya çıkacak. Kendimizi daha iyi tanıyarak, kendimizi daha iyi gerçekleştirebileceğimiz alanlara yönelebileceğiz.

Besin maddeleri tamamen kendi genetik yapımıza göre üretilecek. Süpermarkette süt alırken bileğimizdeki genetik kodu makineye okutup içine ihtiyaç duyduğumuz tüm minerallerin ve vitaminlerin katıldığı sütten bir bardak içmek, bu alandaki ihtiyacımızı karşılamaya yetecek. Aile hekimimiz hastalıklardan korunmamızı ve tedavimizi genetik kodumuza göre yapacak. Her birimizin nasıl daha iyi öğrendiğini genetik yapımız belirlediğinden, eğitim sistemlerimiz tamamen kişiselleşecek.

Artık tek bedenin herkese uymadığı, her bireyin kendi yapısı içerisinde kendine özgü koşulların maksimize edildiği bir dünyada yaşayacağız.