Bor metal mi ametal mi? Bor (B) elementi periyodik tabloda hangi grupta yer alır?
Doğada saf bir halde ve element olarak bulunmayan genellikle boraks adı verilen bir bileşik halinde bulunan bor elementi, kristal ve şekilsiz olmak üzere doğada iki şekilde bulunmaktadır. Çok sert ve ısıya oldukça dayanıklı olmasıyla da bilinen bor elementi, birçok izotopa da sahip olmasıyla dikkat çekmektedir. Yarı iletken bir yapıda olan ancak yüksek sıcaklıklara çıktığında elektriği oldukça iyi ileten bor metal mi ametal mi? Bor hangi metal? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…
Kristalleri oldukça sert olan ve doğada en çok oksijen bor bileşiği olarak karşımıza çıkan bor elementi, atomik yapısı sebebiyle diğer elementler ile kolaylıkla bileşik oluşturabilmektedir. Peki, bor elementi periyodik tabloda hangi grupta yer almaktadır? İşte, tüm detaylar…
Bor Hangi Metal?
Boraks başta olmak üzere birçok bileşiği binlerce yıldır bilinen bor elementi; elementel olarak ilk kez 1808 yılında keşfedilmiştir. Sir Humphry Davy, elektroliz yöntemini kullanarak tarihte ilk kez boru bir element olarak ayırmış ve bu durum da tarihe bor elementinin keşfi olarak geçmiştir.
B10 ve B11 izotoplarının karışımından meydana gelen, elementel versiyonunun kristaller elmas kadar sert bir yapıda olan bor elementi, ince olduğunda oldukça saydam ve geçirgen olmasıyla da dikkat çeker. Normal şartlar altında yarı iletken olarak tarif edilen bor elementi, yüksek sıcaklıklarda ise özellikle elektriği iletebilme konusunda oldukça başarılıdır. Atomik yapısı sebebiyle doğada serbest bir şekilde ve elementel olarak bulunmayan bor; ağırlıklı olarak su içeren sodyum ve boratlar şeklinde bulunmaktadır.
Çeşitli metal ve ametaller ile farklı bileşikler meydana getiren bor elementi, bu şekilde sanayinin birden fazla dalında önemli bir element olarak kullanılabilmektedir. Cam sanayinde, camların sertliği ve ısıya olan dayanıklılığını bor elementi kullanılarak sağlanmaktadır. Bunun yanı sıra seramik sanayinde, yanma önleyici malzemelerin imal edilmesinde, temizleme ve beyazlatma özelliği sebebiyle sabun ile deterjanların üretilmesinde, tarımsal faaliyet alanında özellikle bitki örtülerinin gelişmesini sağlamakta bor elementi kullanılmaktadır.
Dünya üzerindeki en önemli bor yatakları ise başta Türkiye olmak üzere, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya’da yer almaktadır. Dünya bor rezervlerinin yaklaşık %73’ ü ise Türkiye’de yer almaktadır. Özellikle Kütahya, Eskişehir, Bursa ve Balıkesir bor elementi rezervleri açısından en zengin şehirler olarak dikkat çekmektedir.
Bor Metal Mi Ametal Mi?
Isıyı ve elektriği iletme konusunda oldukça başarılı olan, kendisine has bir parlaklığı bulunan ve kolaylıkla işlenebilen ya da şekillendirilebilen elementlere metal; iletkenlik konusunda zayıf olan, kendi içlerinde dahi ortak özellikler barındırmayan ve oda sıcaklığında katı, sıvı ya da gaz halinde bulunabilen elementlere ametal adı verilmektedir.
Peki, çok sert ve ısıya dayanıklı olmasıyla bilinen bor metal mi ametal mi? Yerkabuğunda en çok bulunan 51. element olan bor elementi yarı metal olarak tarif edilmektedir. Bor elementi sahip olduğu bazı özellikleri metallerden bazıları ise ametallerde almış bir element olarak dikkat çeker ve bu sebeple yarı metal olan elementler arasında yer alır.
Bor Elementi Periyodik Tabloda Hangi Grupta?
Atom numarası 5, kimyasal sembolü ise B olan Bor elementi; periyodik tablonun ikinci periyodunun on üçüncü grubunda yer almaktadır. Yarı metaller arasında yer alan ve bitki hücrelerinin önemli bir bileşeni olan bor elementinin oda sıcaklığı şartlarındaki hali ise katıdır. Atom ağırlığı 10.81 olan bor elementinin erime noktası 2077 derece olarak belirlenmişken; kaynama noktası ise 4000 santigrat derece olarak ölçülmüştür.