Borçlanma maliyetleri 2025’te artacak

2024 yılında emekli olamadığımdan ötürü 2025 yılında emekli olanlara oranla daha düşük bir maaş bağlanacak anlaşılan. Eksik prim günlerimi tamamlayıp 2025’te emekli olmak istiyorum.

Askerlik borçlanmasını 2024 bitmeden mi yoksa 2025 yılı sonlarına doğru mu yapmak avantajlıdır? Askerlik borçlanmasını tavandan yatırmam durumunda emekli maaşımın düşme durumu var mıdır? (Gökhan C.)

Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2025 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere üçüncü toplantısını perşembe günü gerçekleştirdi. TÜRK – İŞ zam teklifini 29.583 TL olarak açıkladı. TÜRK – İŞ’in teklifi, net asgari ücrette yüzde 74 artış anlamına geliyor.

Komisyonda işvereni temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) karşı teklifini açıklamadı. Ancak, birçok işveren örgütü asgari ücret zammının yüzde 25’i aşmaması gerektiğini savunuyor. Görüşmeler sonunda asgari ücretin yüzde 30 – 35 oranında artması bekleniyor. Bu durumda net asgari ücret 22.000 – 23.000 TL civarına yükselecek.

Asgari ücretin artması Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ödenen primleri doğrudan etkiliyor. Sosyal sigorta primleri asgari ücrete göre belirleniyor. SGK’ya yapılan askerlik borçlanması, doğum borçlanması primleri de asgari ücret üzerinden hesaplanıyor.

Askerlik ve doğum borçlanmasında en düşük prim tutarı 2024 yılı için günlük 213,36 TL’dir. Askerliğini 18 ay yapmış bir kişi bu sürenin tamamını borçlandığında 115.214 TL öder.

Kadınlar sigortalı çalışmaya başladıktan sonra doğan çocukları için her bir çocukta boşta geçen sürelerinin 2 yıla kadar (720 gün) olan kısmını borçlanabiliyorlar. Buna göre, bir çocuk için 720 gün doğum borçlanması yapan kadın çalışanların 153.619 TL ödemesi gerekiyor.

Yeni yılda asgari ücret yüzde 35 oranında artarsa bir günlük borçlanma primi tutarı 288 TL’ye yükselecek. Bu durumda 2025 yılında askerlik borçlanması bedeli 155.520 TL’ye, 720 günlük doğum borçlanması bedeli de 207.360 TL’ye yükselecek. Maliyet askerlik borçlanmasında 40.306 TL, doğum borçlanmasında ise 53.741 TL artacak.

Yurt dışı borçlanma bedeli ise günlük 300.04 TL’den 405 TL’ye yükselecek. Gurbetçi bir kadının 5400 gün yurt dışı borçlanma bedeli ise 1 milyon 620 bin TL’den 2 milyon 187 bin TL’ye çıkacak. Gurbetçi kadının borçlanma maliyeti 567 bin lira artacak.

2025 yılında borçlanma maliyetinde yaşanacak artıştan etkilenmemek için borçlanma başvurusunun en geç 31 Aralık 2024 tarihine kadar yapılması gerekir. Ödemenin 2024 yılında yapılması gerekmiyor. Sadece başvurunun 2024 yılı bitmeden yapılması yeterlidir. Borçlanma başvurusunun ardından SGK, ödemenin yapılabilmesi için askerlik ve doğum borçlanması yapanlara bir ay, yurt dışı borçlanması yapanlara ise 3 ay mühlet verir.

Borçlanma maliyetinden etkilenmemek için askerlik borçlanmasını bu yıl bitmeden yapmalısınız. Askerlik borçlanmasını tavandan yapmanız, emekli aylığınızı elbette artırır. Çünkü tavan demek yukarıda sözünü ettiğim prim tutarlarının 7,5 katı demektir. Yedi aylık askerlik borçlanmasını bu yıl en düşük primden yatırdığınızda 44.805 TL, tavandan yatırdığınızda ise 336.042 TL ödersiniz.

Askerlik borçlanmasını tavandan yatırdığınızda elde edeceğiniz emekli aylığı artışı, ödediğiniz prim maliyetine değmez. Askerlik, doğum ve yurt dışı borçlanmasında eksik günler için en düşük tutardan prim ödemek daha avantajlıdır.

ASKERLİK İLE ÇAKIŞAN SİGORTALILIK SÜRELERİ GEÇERLİ SAYILIR MI?

Emeklilik hakkımı EYT’li olarak 5900 gün ile 29 Aralık’ta elde ediyorum. Sigortalı çalışmakta iken 8 ay kısa dönem askerlik yaptım. Askerlik borçlanmasını 2022 yılında gerçekleştirdim. Ancak, çalıştığım banka askere gittikten sonra da 12 gün sigortalı göstermiş. Bu sene emekli olabilmek için çakışan sürelere ait 12 gün isteğe bağlı sigorta primi ödedim. Askerlik borçlanması ile askerde iken sigortalı görünen prim günlerinin her ikisinin de geçersiz sayılması söz konusu olabilir mi? (Ahmet Ö. S.)

Kanuna göre, fiili askerlik hizmeti silah altına alınmakla başlar ve terhis tarihinde sona erer. Askerlik görevini fiili olarak yapmakta olanlar SSK (4/a) kapsamında sigortalı gösterilemezler. Ancak, askerlik hizmetinden sayılan izin, hava değişimi, istirahat süreleri, birliğe sevk tarihi ile birliğe katılış tarihi arasında geçen süre veya erken terhis mahiyetinde izinli sayılan süreler ile askerlik hizmetinden sayılmayan sürelerde çalışılması durumunda, belge sunulması ve bu hizmetlerin fiili çalışmaya dayanmadığına dair aksine bir tespitin bulunmaması halinde geçerli sayılır.

Buna göre, borçlanma yapmamış olsaydınız, banka tarafından bildirilen sigortalı prim günlerinin sadece birliğe sevk tarihi ile birliğe katılış tarihi arasında geçen süre geçerli sayılır, diğerleri silinirdi. Borçlanma yaptığınız için birliğe sevk tarihi ile katılış tarihi arasında geçen sürenin primini ödemiş olduğunuzdan çakışma söz konusu olacak. Dolayısıyla banka tarafından bildirilen sürelerin tamamı geçersiz sayılır. Borçlanma yaptığınız süreler ise geçerli kabul edilir.

EMEKLİ AYLIĞINDAKİ DÜŞÜŞÜ ÖNLEMEYE YÖNELİK YASA DEĞİŞİKLİĞİ YAPILACAK MI?

Emekli aylıklarında ortaya çıkacak düşüşü önlemek veya hesaplama yöntemini değiştirmek için bir değişiklik yapılırsa mağduriyetimiz giderilebilir mi? (Recep Y.)

Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler ile 2025 yılında verenlere bağlanacak emekli aylığı arasında yüzde 30 fark artık kesinleşti diyebiliriz. Dilekçeyi 2024’te verenler yüzde 30 daha yüksek aylıkla emeklilik yaşamlarına başlayacaklar.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ortaya çıkan bu farkı giderme konusunda düzenleme yapmak için bir çalışma yürüttü. Ancak, Hazine ve Maliye Bakanlığı değişikliğe sıcak bakmayınca farkı giderici değişiklik konusu gündemden çıktı.

Değişiklik yapılmayacağının belli olması üzerine çok sayıda kişi emeklilik dilekçelerini vermeye veya işyerlerine emekli olacaklarını bildirmeye başladılar. Bunların bir kısmı emekli oldu. Bu saatten sonra, emekliliğe 2025 yılında hak kazanan kişiler için bir düzenleme yapılması çalıştığı işini bırakıp emekli olmuş kişiler açısından adaletsizlik yaratacaktır. Tabii kamuoyu baskısı olursa her şey mümkündür ama böyle bir değişiklik şu anda gündemde bulunmuyor.