Deprem nedir ve nasıl oluşur? Fay hattı kırılınca ne olur?
Türkiye'nin merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık ilçesinde saat 04.14'de 7.7 büyüklüğünde meydana gelen depremin ardından. İkinci kere saat 13.24'de 7.6 büyüklüğünde Kahramanmaraş'da yeniden sallandı. Yaşanan sarsıntılardan sonra 10 çevre ilde hasarlar ve can kayıpları meydana geldi. Vatandaşlar oluşan felaketlerden sonra depremin neden ve nasıl oluştuğunu sorgulama başladı. İşte, bir doğal afet olan deprem hakkında bilinmesi gerekenler...
DEPREM NEDİR?
Halk arasında zelzede olarak da bilinen deprem, yer kabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkar titreşim dalgaları halinde yayılır. Geçtikleri yüzeyleri sarsılama olayına yani 'depreme' maruz bırakır.
Depremin nasıl oluştuğu, deprem dalgalarının yeryuvarı içinde nasıl yayıldığı ve ölçü aletleri ile yönetmlerini ineceleyen bilim dalına Sismoloji denir.
DEPREM NASIL OLUŞUR VE NEDEN OLUR?
Deprem, yer kabuğunun en üst katmanında bulunan tabakada yer alan fay hattı adı ile bilinen kırıkların hareket etmesi sonucu meydana gelir. Fay hattı, yer kabuğu üzerindki kayaların, gerilme, sıkışma gibi yüksek basınç oluşturan şartlar altında kırılması sonucu oluşur.
Dünyanın iç yapısına dair jeolojik ve jeofizi çalışmalar sonucu bilgiler elde edilmiştir. Bu bilgere göre yerkürenin dış kısmının yaklaşık 70-100 km. kalınlığında oluşmuş bit taşküre yani litosfer vardır. Kıtalar ve okyanuslar litosfer içerisinde yer alır. Tüm jeolojik süreçler ve depremler litosfer üzerinde gerçekleşir.
Litosfer ile çekirdek arasında kalan kısma Manto denir ve Manto'nun kalınlığı 2.900 km kadar ulaşılır. Manto'nun altındaki çekirdek Nikel-Demir karşımından oluştuğu kabul edilir.
Litosfer altında Astenosfer denilen yumuşak Üst Manto bulunur. Burada oluşan kuvvet ve akımlar nedeniyle Litosfer parçalanır ve birçok Levha'nın bölünmesine neden olur.
