Uçaklar nasıl uçar?
Uçakların nasıl uçabildiğini hiç merak ettiniz mi?
Uçağında hızından dolayıda bir sürükleme kuvveti vardır. Uçağın ağırlığı ile beraber, uçağa dört kuvvet etki eder.
Otomobillerin direksiyonu döndürülerek yön değiştirmesi çok basit bir işlemdir. Bu hareket düşey eksen etrafında olur. Uçakların yön değiştirmesi ise uzunlamasına, yanlamasına ve düşey üç eksen etrafında olur.
Uzunlamasına Eksen: Bir uçağın ağırlık merkezinden geçerek burnundan kuyruğuna uzanan eksendir. Uçağın boyuna ekseni etrafında yaptığı harekete yatış hareketi denir. Uçağın bu eksen etrafındaki hareketleri kanatçık, elevon ve spoiler ile kontrol edilir.
Yanlamasına Eksen : Uçağın ağırlık merkezinden geçerek bir kanat ucundan diğer kanat ucuna doğru uzanan eksendir. Bir uçağın burun ekseni etrafında yaptığı harekete yunuslama denir. Uçağın burun ekseni etrafındaki yunuslama hareketi, irtifa dümeni, hareketli yatay stabilize ve elevonlar tarafından kontrol edilir.
Düşey Eksen : Uçağın ağırlık merkezinden geçerek gövde alt kısmına uzanan eksendir. Bir uçağın düşey eksen etrafında yaptığı harekete sapma hareketi denir. Bu hareket istikamet dümeni tarafından sağlanır.
Bir uçağın yerden kesilmesi ve havada tutunabilmesi için her ne kadar minimum uçuş hızı yeterli isede, emniyetli bir kalkış için bu hızın % 15 kadar fazlası öngörülür.
Bir uçakta...
Taşıyıcı yüzeyler (kanat) - toplam yapı ağırlığının %36
Güç gurubu (motorlar) - toplam yapı ağırlığının % 6.5
Kuyruk yüzeyleri - toplam yapı ağırlığının % 6.5
Gövde - toplam yapı ağırlığının % 35.5
İniş takımları - toplam yapı ağırlığının % 14.5
Teçhizat - toplam yapı ağırlığının % 7.5'u olmak üzere altı ana yapıdan oluşur.
Uçağın kullanım amacına göre bu elemanların yapı ağırlığı içindeki oranı değişebilir. Mesela çok modern bir uçakta techizat ağırlığı toplam ağırlığının % 10' una yakındır.
