Elektrikli otomobili şarj etmek kaç saat sürüyor?
Elektrikli otomobillere özel olarak hazırladığımız dosyamızda, bugün bu otomobillerin şarj sürelerini ele aldık. Uzun bir zaman isteyen şarj süreleri elektrikli otomobil almak isteyenlerin en büyük çekincelerinden biri olduğundan, farklı adreslerde şarj işleminin ne kadar sürdüğünü inceledik. Yüzde 10 ÖTV'de yer alan ve Türkiye'de en çok satılan elektrikli otomobillerden biri üzerinden yaptığımız araştırmada, elektrikli aracı standart bir prizden şarj etmek ile yüksek hızlı şarj istasyonundan şarj etmek arasında hiç de az sayılmayacak saat farkı olduğunu tespit ettik. Ayrıca, şarj ünitesi bulunmayan apartman ve sitelerde, bu cihazların nasıl kurulabileceği sorusunu da yanıtlamaya çalıştık. Yiğitcan Yıldız yazdı...
Elektrikli araçlar konusunda merak edilen sorulara yanıt bulmaya, bu otomobillerin şarj süreleri ile devam ediyoruz.
Hatırlanacak olursa, yazı dizimizin ilk bölümünde elektrikli otomobillerin şarj işlemi sırasında tüketilen elektriğin maliyetine dikkat çekmiştik.
Bugün ise, yollardaki sayıları gittikçe artan elektrikli otomobillerin şarj edildiği yere bağlı olarak değişen şarj sürelerini inceleyeceğiz.
2 FARKLI AKIMDA ŞARJ MÜMKÜN
Kullanıcılar nezdinde elektrikli araç kullanımında bir diğer önemli çekincenin de saatleri bulan şarj süreleri olduğundan bahsetmiştik.
Elektrikli otomobiller için iki türde şarj imkanı sunuluyor. Bunlar, normal alternatif akım (AC) ve hızlı doğru akım (DC) olarak tanımlanıyor.
Normal AC ile şarjda enerji yoğunluğunun daha az olması sebebi ile, şarj işlemi daha uzun sürebilir.
Evde geleneksel tipteki bir elektrik fişi, duvar tipi şarj ünitesi veya bazı kamuya açık şarj istasyonlarında AC akım kullanılır.
Hızlı DC ile şarj ise bir saatten kısa sürede tamamlanabilir. Fakat bu seçenek, yalnızca kamuya açık şarj istasyonlarında sunuluyor. Şarj istasyonları arasında AC akım ile hizmet verenler de bulunuyor.
Tüm bu şarj senaryolarını, yazı dizimizin ilk bölümündeki şarj maliyeti hesaplamasında ele aldığımız örnek model üzerinden anlatmakta da yarar var.
Örneğin, 39.2 kWh batarya kapasitesine sahip bir elektrikli otomobili 7.4 kW güç sağlayan bir duvar tipi şarj ünitesi cihazı ile yüzde 10’dan yüzde 100 şarj seviyesine kadar yaklaşık 6 saatte şarj etmek mümkün.
Aynı aracı, ev tipi elektrik prizinde şarj etmek ise yaklaşık 19 saat sürmekte.
Öte yandan, bu otomobili, 100 kW güç (DC) sağlayan kamuya açık bir hızlı şarj istasyonunda yüzde 10’dan yüzde 80 şarj seviyesine kadar şarj etmek 47 dakika sürerken, 11 kW güç sağlayan bir AC ev dışı şarj istasyonunda ise aynı aracın yüzde 10’dan yüzde 100 şarj seviyesine ulaşması yaklaşık 4 saat 20 dakika sürüyor.
SIRA BEKLEME İHTİMALİ YÜKSEK
Buraya kadar anlattıklarımız işin teknik boyutunu ifade ederken, madalyonun öbür yüzünü de unutmamak gerekiyor.
Türkiye'de elektrikli otomobillerin henüz yaygınlaşmaması sebebiyle bu araçların şarj edilmesi sırasında yaşanabilecek sorunlar da henüz gün yüzüne çıkmış değil.
Bunların başında kuşkusuz şarj istasyonlarının sayısı geliyor.
Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği (TEHAD) verilerine göre, Türkiye'de kamuya açık ve özel kullanım dahil yaklaşık 11 bin adet şarj istasyonu bulunuyor.
Yukarıda anlattığımız örneklerde de görüldüğü üzere, hızlı şarj istasyonları bile standart bir elektrikli otomobili yaklaşık 1 saatte şarj ediyor.
Fakat, araç sayısının artmasına bağlı olarak bu sürenin uzama ihtimali bulunuyor. İstasyonda sıra bekleme durumunda, şarj sürelerinin saatleri bulması ve önemli bir zaman kaybına yol açması hiçte zor değil.
Böyle bir durum ile karşılaşmak istemeyen kullanıcılar evde şarj seçeneğini değerlendirmek isteyebilir. Bu durumda da kullanıcıların karşısına eğer müstakil bir evde yaşamıyorlarsa farklı sorunlar çıkacaktır.
RİSKLERE DİKKAT
Örneğin, ikamet edilen adres apartman dairesi ise ve apartmanın otoparkında duvar tipi şarj ünitesi montajı yapmaya imkan yoksa, daireden metrelerce kablo sarkıtarak elektrikli aracı şarj etmekten başka bir çare kalmıyor.
Eğer, otoparkı olmayan bir apartman dairesinde yaşanılıyorsa, elektrikli aracı evden şarj etmenin hiç bir imkanı bulunmuyor.
Ayrıca, evde standart priz üzerinden şarj etmenin de riskleri bulunuyor.
Uzmanlar, cihaz kurulumu olmadan priz yoluyla otomobili şarj etmenin çeşitli riskler doğurabileceğini belirtiyor.
Böyle bir işlemin, araca ve elektrik şebekesine zarar verebileceği vurgulanıyor. Ayrıca, standart kablo üzerinden yapılacak şarj işleminde, kablonun elektrik akım şiddetine dayanamayarak fazla ısınıp yangın çıkarma ihtimali de bulunuyor. Bu noktada, elektrikli araç satın almadan markaların şarj konusunda yaptığı uyarılara bakmak yararlı olacaktır.
SİTE VE APARTMANLARA İSTASYON NASIL KURULUR?
Elektrikli araç sahiplerinin ya da bu otomobillerden almak isteyenlerin merak ettiği noktalardan biri de, apartman ve sitelerde şarj istasyonu kurulumunun nasıl yapılabileceği.
Öyle ki, artık ilan sitelerinde elektrikli araç şarj istasyonu aranan bir özellik haline geldi. Ev sahipleri, apartmanlarında yada sitelerinde elektrikli şarj istasyonu bulunması halinde satılığa çıkardıkları konutlarının fiyatlarını emsallerine göre artırabiliyor.
Standart prize göre şarj süresini kısaltan ve özel donanımı ile riskleri ortadan kaldıran bu ünitelerin apartman ve sitelere kurulumu için, Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) esas alınıyor.
Bu kanuna göre, yöneticilerin tek başına şarj istasyonu kurulumu kararı alma ihtimali bulunmuyor. Bunun için, Kat Malikleri Kurulu kararı gerekiyor.
Site veya apartman otoparkına kurulacak cihazı eğer tüm sakinler kullanmayacaksa, kurulum masrafı sadece elektrikli araç sahibi olan kat maliki/site sakinlerinden alınıyor. Fakat, sonradan elektrikli sahibi olanlar eğer başlangıçta bu giderlere katılmadılarsa, kendi arsa payına düşen miktarı ödeyip şarj istasyonundan yararlanma hakkını kazanabilirler.
Tüketilen elektriğin ödemesi de yine şarj istasyonundan yararlananlar tarafından yapılıyor. Bunun için kurulacak istasyona özel bir sayaç ile şarj istasyonunda tüketilen elektrik, ortak alanlardan ayrılabiliyor.
Yazı dizimizin ikinci bölümünde elektrikli araçların şarj sürelerine ve bu işlem sırasında ortaya çıkabilecek risklere değindik. Ayrıca, siteler ve apartmanlarda ikamet eden fakat yaşadığı yerde şarj istasyonu bulunmayan elektrikli araç sahipleri için, istasyon kurulumunun nasıl yapılabileceğine yönelik soruları yanıtlamaya çalıştık.
Elektrikli otomobil dosyamızın son bölümünde, bu otomobillerin Türkiye şartlarında ne kadar mesafe gidebileceği ve şehirler arası mesafeleri kaç saatte tamamlayabileceğine değineceğiz...
