Revize edilen enflasyona göre emekli aylığı farkı
Merkez Bankası 2024 yılı enflasyon tahminini yüzde 38'den yüzde 44'e çıkardı. Emeklilik dilekçesini bu yıl verip vermeme konusunda karar aşamasında olan yüz binlerce kişi, revize edilen enflasyon tahminine göre 2024 yılında emeklilik başvurusu yapmanın avantajlı olup olmadığını merak ediyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, merak edilen bu soruya cevap aradı
Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenlere bağlanacak emekli aylığının 2025 yılında verenlere göre en az yüzde 30 oranında daha fazla olacağını temmuz ayında gündeme getirmiştik. Merkez Bankası’nın o tarihteki yüzde 38’lik enflasyon tahminine göre farkı yüzde 34 olarak hesaplamıştık ama enflasyon Merkez Bankası’nın tahminini aşarsa farkın bir miktar azalacağını belirtmiştik.
SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com
Merkez Bankası’nın geçen hafta açıklanan enflasyon raporunda 2024 yılı enflasyon tahmini 6 puan artışla yüzde 44 olarak revize edildi. Ekonomistler bu tahminin de aşılarak yıl sonu enflasyonunun yüzde 46’ya kadar çıkabileceğini belirtiyor.
Emeklilik dilekçesini bu yıl verip vermeme konusunda karar aşamasında olan yüz binlerce kişi, 2024 yılında dilekçe verenler ile 2025 yılında verenler arasındaki emekli aylığı farkının Merkez Bankası’nın enflasyon tahminini revize etmesi sonrasında ne olacağını doğal olarak merak ediyor.
2024 yılında SSK, BAĞ – KUR ve kamudan 4/c kapsamında emekli olanların aylıklarına ocak ayında yüzde 49,25, temmuzda yüzde 24,73 olmak üzere toplam yüzde 86,16 oranında zam yapıldı. Emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler bu artışlardan ve 2025 yılı ocak ayında yapılacak zamdan yararlanacaklar. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini tutarsa ocak ayı zammı yüzde 15,45 olacak.
Emeklilik dilekçesini 2025 yılında verenler yüzde 86,16 oranındaki artıştan yararlanamayacaklar. Onlara 2024 yılı için yüzde 44 tahmin edilen enflasyon ile yüzde 3,5 tahmin edilen gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) artış hızının yüzde 30’unun (1,05 puan) toplamı olan yüzde 45,05 oranındaki güncelleme katsayısı uygulanacak. 2025 yılı ocak ayında yapılacak artıştan dilekçeyi 2025 yılında verenler de yararlanacaklar.
Bunun sonucunda emeklilik dilekçesini 2024 yılında verenler ile 2025 yılında verenlerin aylıkları arasında yüzde 31 oranında fark oluşacak.
Eğer yıl sonu enflasyonu Merkez Bankası’nın tahmininin üzerine çıkıp yüzde 46 olursa, aylıklar arasındaki fark yüzde 30 dolayında olacak.
2025’TEN 2026’YA GEÇERKEN NE KADAR FARK OLACAK?
Emeklilik dilekçesinin verilme tarihine göre emekli aylıkları arasındaki farkın 2025 yılından 2026 yılına geçerken ne kadar olacağı hususu da merak ediliyor. Merkez Bankası’nın tahminine göre, enflasyon gelecek yılın haziran ayında yüzde 10 – 14 aralığında, 2025 yılı sonunda ise yüzde 16 – 26 aralığında olacak. Gerçekleşmenin enflasyon patikasının en üst noktasında olduğunu varsayarsak, temmuz ayında emekli aylıklarına yüzde 14 oranında zam yapılacak. Bu durumda emekli aylıkları ocak ayında yüzde 15,45, temmuz ayında yüzde 14 olmak üzere yıllık bazda toplam yüzde 31,6 oranında artacak. 2025’in temmuz – aralık döneminde emeklilik dilekçesi verenler bu artıştan yararlanacak.
Yıl sonu enflasyonu patikanın en üst sınırı olan yüzde 26 düzeyinde gerçekleşir, 2025 yılı GSYH’sı da yüzde 4 olursa 2026 yılında dilekçe verenlere yüzde 27,2’lik güncelleme katsayısı uygulanacak. 2025 yılından 2026 yılına geçerken de bu yıl olduğu gibi bir fark ortaya çıkacak ancak fark bu yıla göre oldukça düşük olacak. Enflasyon Merkez Bankası’nın enflasyon tahmininin üzerine çıkarsa fark daha da azalacak.
Buna karşılık, enflasyon Merkez Bankası tahmin aralığının alt sınırında kalırsa, emekli aylıkları arasındaki fark artacak.
DİLEKÇE KONUSUNDA NASIL KARAR VERMELİ?
Yüz binlerce kişi “Emeklilik dilekçesini 2024 yılında vermeli miyim, yoksa çalışmaya devam mı etmeliyim?” sorusu ile karşı karşıya.
Emekli olduktan sonra aynı işyerinde veya başka işyerinde benzer ücretle çalışmaya devam etme imkânı olan kişilerin emeklilik dilekçesini bu yıl vermesi avantajlı olur. Bir iki yıl içinde emekli olmak zorunda olan kişilerin de 2024’te emekli olması avantaj sağlıyor.
E-Devlet’te şu an görünen emekli aylığı düşük fakat çalıştığı işyerinden aldığı ücreti yüksek olanların ise emekli olmayıp çalışmaya devam etmesinin doğru olup olmadığını hesaplaması gerekir. Bunun için emekli aylığı ve ücret karşılaştırması yapılmalı. Örneğin emekli aylığı sistemde şu an 20 bin lira görünen Ali Beyin çalıştığı işyerinden aldığı brüt ücret 60.000 TL diyelim. Ali Bey 2024’te emekli olmazsa aylığında gelecek yıl 4.700 TL civarında düşüş olacak. Buna karşılık, çalışmaya devam ettiği her yıla karşılık emekli aylığı yaklaşık 1.800 TL artacak. Üç yıl çalıştıktan sonra emekli aylığı tekrar 2024’teki seviyesine gelecek. Ali Bey üç yıl içinde emekli olmak zorunda kalacaksa emeklilik dilekçesini 2024 yılında vermemesi aleyhine olur. Yaşı gençse, üç yıldan daha uzun süre çalışma imkânı varsa emekli olmayıp çalışmaya devam etmesi avantajlı olabilir.
Ali Beyin çalıştığı işyerinden aldığı ücret asgari ücret veya buna yakın düzeyde ise mutlaka 2024’te emekli olmalı.
Şunu da vurgulamak gerekir. Emekli aylığındaki düşüş genellikle en az 5 – 6 yıl çalışarak telafi edilebiliyor.
DİLEKÇE TARİHİNE DİKKAT!
SSK (4/a) ve BAĞ-KUR’luların 2024 yılı avantajından yararlanabilmek için dilekçeyi en geç 31 Aralık 2024 tarihinde vermesi gerekir. 4/a statüsündeki kamu işçileri ise dilekçelerini en geç 14 Ocak 2025 tarihinde vermelidir.
Emekli aylığındaki düşüşten ilk defa 4/c kapsamında çalışmaya 15 Ekim 2008 tarihinden sonra başlayanlar da etkilenecek. Bunların düşüşten etkilenmemek için, maaşını ayın 15’inde alanların en geç 14 Ocak 2025 tarihinde, maaşını ayın 1’inde alanların ise en geç 31 Aralık 2024 tarihinde dilekçe vermeleri gerekir.
