İGA Havalimanı Genel Müdürü Samsunlu: Yeni havalimanına 5 uçuşta alışırsınız

Büyük Göç tamamlandı. İstanbul yeni havalimanına kavuştu. İlk izlenimler genelde birbirine benzer. Yürüyüş mesafeleri uzun. Havalimanı dile kolay 76.5 milyon metrekare üzerine konumlanmış devasa büyüklükte. Tek terminal binası var iç ve dış hatlar gidiş bir kattan geliş bir alt kattan sağlanıyor. Havalimanı terminal binasının içi yatay olarak bir uçtan bir uca 1 kilometre. Havalimanı içindeki görevliler hayli gayretli. Özellikle “Bana Sor” tişörtü giymiş olan gençler elinden geldiğince başarılı bilgilendirme sağlıyor yolcuya. Belki güvenlik kuyruklarının daha hızlı akması için zaman içinde deneyimin de artması gerekiyor. Zira önemli olan özellikle gidişte yolcunun check-in hizmetini hızlıca yapıp pasaport kontrolünden geçirilmesi. Bu devasa büyüklükteki havalimanının içindeki ferah alışveriş yeri olan duty free alanına yolcu ne kadar hızlı ulaştırılırsa bu havalimanın da gelirine doğrudan etki edecek. Kaldı ki uçuş kapılarına olan mesafeler de düşünüldüğünde yolcuların bu alanlarda daha fazla vakit geçirmesini sağlamanın yolu içeri ulaşım sürelerini kısaltmaktan geçtiği aşikar.

İGA Havalimanı İşletmesi'nin İcra Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Kadri Samsunlu, “Biliyorunuz çağımızın kanser hastalığı hareketsizlik olarak değerlendiriliyor. Bizim havalimanımız hareketsizliğe bire bir gelecek” diyerek esprili bir başlangıç yapsa da yolcuların 4-5 uçuş sonrasında havalimanına alışacaklarını mesafelerin daha hızlı katedilmesi anlamında imkanlar sunduklarını ifade etti. Samsunlu, 7 Nisan’da tam kapasite ile faaliyete başlayan İstanbul Havalimanı’nın geçiş ve sonrasındaki 15 günlük süreci değerlendirmek üzere basın mensupları ile bir araya geldi.

Samsunlu şöyle konuştu: “Bu havalimanından 5 kere yurtdışına uçarsanız havalimanını anlayacaksınız. Bu havalimanını ortadan karpuz gibi bölün, ikiz.. Batısıve doğusunu üst üste yapıştırın, aynı yapıdan bahsediyoruz. Sadece yön kabiliyetini çözmeniz gerekiyor. Bunu oturttuktan sonra buraya 3 saat önceden gelmenize gerek yok. Bu bölge İstanbul’un ekonomik ve yaşam cazibe merkezi haline dönüyor. Ona göre de ulaşımla ilgili çözümler oluşturulacak. Havaalanının çözdüğünüzde 2 saat önceden gelmek yeterli olacak.”

Elbette uçuş sayısı artıkça personel deneyim kazandıkça havalimanında hizmet kalitesi ulaşım kolaylıkları ile bugün konuştuğumuz problemler geçmişte kalacak ancak bugünün sıkıntıları ve çözümleri ile ilgili de İGA Genel Müdürü Samsunlu’dan değerlendirmeler alıyoruz.

İNİŞ KALKIŞTA ENPEAKUÇUŞ GÜNÜ BUGÜN

Bugün itibariyle havalimanından 1.180 iniş kalkış gerçekleşiyor. Peki tam kapasiteye ne zaman ulaşılacak?

Samsunlu şu açıklamayı yapıyor: “İlk haftada 1.5 milyon yolcu geçti, bu günlük 150-200 bin rakama tekabül ediyor. Yaz aylarında 1.600-1.700 iniş kalkışları görmeyi bekliyoruz. Bu 200-250 bin arasında günlük yolcuya tekabül ediyor. Beklenen güçlü turizm sezonu bizi ciddi olarak destekler. Bugün (20 Nisan 2019 Cumartesi günü) itibariyle Atatürk Havalimanı’ndaki gerçekleşen enpeak uçuşlar İstanbul Havalimanı’nda gerçekleşecek.Şuan itibariyle 35 iniş ve 35 çıkış olmak üzere saat başına 70 uçuş sınırlaması var. Devlet Hava Meydanları geçiş süresi olarak 15 günlük alıştırma amaçlı sınır koydu. Geçişteki başarı ve kapasite anlamında bir sıkıntı olmamasına rağmen her türlü olasılık için bu süreç belirlendi. Şuanda saat başına maksimum 62 iniş kalkış yapıldı ve günlük olarak 1.180 civarındayız. Bugün itibariyle yüzde 100 kapasiteye çıkacağız.”

TAKSİLENME SÜRESİNİ 3. PİST AZALTACAK

Yolcuların ilk günlerde en çok eleştiri getirdiği konularından biri de uçakların iniş yaptıktan sonra taksiye ulaşma sürecinin uzun olması. Hoş yeni havalimanında bir de şehire ulaşım için bildiğiniz taksilerle ilgili de bir tartışma var o ayrı. O pahalılık tartışması. Zira İstanbul’un 39 ilçesine buradan taksi hizmeti sunuluyor. En yakın mesafenin 50 TL’yi bulduğu hesaplanırken örneğin Taksim, Beşiktaş gibi merkezlere ulaşımın 150 TL’leri bulması tepki çekiyor.

Ancak bunun konumuzla bir ilgisi yok. Konumuz iniş yapan uçakların taksilenme süresi ile ilgili. Kimi uçuşlarda bu sürenin 40 dakikaları bulduğu iddia ediliyor. Peki Kadri Samsunlu bu süre için nasıl bir değerlendirme yapıyor?

“Bunu kabul etmek zorundayız burası büyük bir havalimanı. Toplam 4 tane aktif iniş kalkış pistimiz var. Bu pistleri de terminalimizin batı tarafına yaptık. Bunların biri doğu diğeri de batıda olsa daha iyi olabilirdi ve o zaman taksilenme süreci düşebilirdi. Şu anda terminalin üçüncü pistimizi yapıyoruz. Fakat bu üç pistin iki tanesini aynı tarafta yapmak uçuş güvenliği açısından çok daha doğru. Bundan kaynaklı uçuşa risk oluşturacak toz, demir gibi inşaat kaynaklı parçaları uçuş güzergahımızın dışında tuttuk. Bu nedenle bütün pistlerimiz batı tarafında. Batı tarafındaki pistlerden terminalin doğusuna giderken uzun bir mesafe var. Bu nedenle taksilenme süresi beklenenin üzerinde zaman alabiliyor. Taksiye binme süreleri yaklaşık olarak uçağın yönüne göre 12-13 dakika ile 28-29 dakika arasında değişebiliyor. Ama buraya gelirken artık havada beklemiyorsunuz. Havada dönme konusu tamamen ortadan kalktı. Çünkü burada Devlet Hava Meydanları hava sahasını bir kelebek gibi ördü. Burada uçaklar sıraya girdiğinde tıkır tıkır iniyor. Belki Atatürk Havalimanı’nda taksilenme süreleri kısa gibi gelmesine rağmen toplam uçuşusun içerisinde havada harcadığınız süre burada yok. Bu yeni saha düzeni dünyada da müthiş bir beğeni kazandı. Yeni pist tamamlandıktan sonra bu süreler daha da kısalacak. Hizmet kalitemizi artırmak adına sürelerimizi sürekli takip ediyoruz. Bugün ortalama olarak bagaj teslim süremiz 15 dakika. Transit bagaj teslim süresi ortalama 13 dakika. Ve check in bagaj teslim süremiz de ortalama 8 dakika. Bu anlamda uçuş konforunu artıracak her önlemi alıyoruz”

SAMSUNLU: ÜRÜNÜNÜ PAHALI SATANI UYARIRIM

İstanbul Havalimanı’nda bir tartışma konusu da yeme içme mekanları başta olmak üzere içerideki mağazaların fiyat düzeyi oldu. Samsunlu bu konu ile ilgili şu yorumu yapıyor: “Dünyanın her yerinde aynı ürününün ne kadara satıldığını bulmak birkaç günü bulur. Bizim alt işletme şirketlerimiz de buradaki fiyatları takip etmek zorundalar. Burası global bir havalimanıdır. Uluslararası rekabeti kollamak zorundayım. Fakat bir ürün 10 liraya satılırken 12 liraya satılıyorsa, sattırmam ve uyarırım. Benim paydaşlarım da aynı noktada. Pahalı satanı uyarırım, zaten kendilerinin de oto kontrol sistemi var zaten. Şuana kadar uyarma ihtiyacı da hissetmedim. Benim en önemli paydaşlarım bu işletmeciler. Bunların bu havalimanının itibarını zedeleyecek bir uygulama yapmaması ile ilgili koruma görevini her zaman yerine getireceğim. Bu konuda da takipçisi olacağım. Duty free’de 53 bin metrekare alanımız var. 35 bin metrekaresi açıldı. Kalan kısımlar için ticari planlama yapıldı. Yiyecek içecek alanında 34 bin alanımız var. 16 bin metrekaresi açılmış alan. Toplam açılan mağaza sayısı 46 adet. Temmuz ayı sonu itibari ile de 55 farklı noktada hizmet verilmeye başlanacak. İmtiyaz verdiğimiz şirketin, 1 yıl sonunda yüzde 85’ini dolduracağını düşünüyoruz. Yurtiçi tarafta ve kara tarafında perakende mağazalar alanları yüzde 60 doluluk oranına sahip. İnanılmaz bir şekilde talep artıyor. Açılmayla ilgili belirsizlik kalktı. Yaz sonuna kadar buradaki ticari alanının dolmasını bekliyorum.”

SON 6 KM’DE TRAFİK CEZASI YEMEYİN HIZI AZALTIN

Peki havalimanına ulaşım hizmetleri ve otopark vs gibi hatta karayolu ile ulaşımdaki otoban ücretleri gibi ek masraflardaki maliyetler ilgili eleştirilere ne yanıt veriyor Kadri Samsunlu?

Öncelikle metrosu tamamlanana kadar havalimanına ulaşımın Havaist otobüsleri, ticari taksiler ve şahsi otomobillerle sağlandığını hatırlatalım. Havaist’te tek yön ücreti 21 TL. Bir binek otomobilin kapalı otoparkta geçirdiği 1 saatlik ücrette 21 TL. Günlük 63 TL, ancak sık uçuş yapanlar için aylık abonelik ücreti de 444 TL. Avrupa’da da ortalama otoparkların saatlik ücretleri havalimanlarında 5 Euro civarında olduğunu söyleyelim. Otobanda HGS geçiş ücreti ise tek yön 7.5 TL. Ancak bir hatırlatma yapmak gerekirse Basın Ekpress yolu üzerinden gelişte otobanda hız sınırı 110 km’lerden havalimanı çıkışının başladığı son 6 km’de 90’a iniyor ve bu noktada hız koridorları var ve izleniyor. Dolayısıyla hızınızı azaltmazsanız bu noktada trafik cezası ile karşı karşıya kalabilirsiniz. İGA Genel Müdürü Samsunlu bu noktada hız sınırı konusunda da Karayolları ile görüşmeler de yürüttüklerini söylüyor. Samsunlu, otopark hizmetinin ise dünya standardlarının üzerinde olmadığını belirtirken aylık abonelik ücretlerinin sık uçuş yapanlar için cazip olduğunu sözlerine ekliyor.

Tartışmalı konuları eleştirileri bir kenara bırakırsak yeni havalimanının geleceğine yönelik güzel beklentileri de konuştuk elbette İGA Genel Müdürü Kadri Samsunlu ile.

HEDEF HAVACILIKTA100’LER KULÜBÜNE GİRMEK

Hedeflerden bahsetmek gerekirse İstanbul Havalimanı, dünya havacılık sektöründe 100’ler kulübüne girmeyi hedefliyor. İGA Havalimanı İşletmesi'nin İcra Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Kadri Samsunlu, “İstanbul Havalimanı, 2023’te 100 milyon yolcuyu geçecek. 100’ler kulübüne gireceğiz. Dünyada yıllık bazda 100 milyon yolcu trafiğine ulaşan 2 havayolu bulunuyor. Atlanta ve Pekin” diye konuştu.

Samsunlu, “İstanbul Havalimanı bölgedeki en büyük hub haline gelecek” diyen Samsunlu, “İstanbul Havalimanı, tüm fazlar tamamlandığında yılda 200 milyon yolcuya hizmet verecek. Şu an ise, halihazırda yıllık 90 milyon yolcu kapasite ile yolcu misafir ediliyor. 250’si dış hat olmak üzere 300’den fazla destinasyonla yeni havalimanı en büyük ‘hub’lardan biri olacak. İGA şapkası altında 5500 kişi var. Bunun 3500’ü güvenlik, 2000’i operasyon, ticaret ve destek gruplarıdır. Bu ekiple beraber çok iyi bir başlangıç yaptığımızı düşünüyoruz. Çok büyük bir özveri ile çalışıyoruz. Bu bir özgüven projesidir. 4 Nisan’dan itibaren bu ekip ailelerini görmüyorlar. Buraya ‘yeni yürümeye başlayan çocuk’ gibi bakıyoruz, her dakika yakın durmaya çalışıyoruz. Burası özel sektör projesi olabilir ama aslında Türkiye’nina projesidir. Bizler kendimizi, ‘milli formayı giyip sahaya çıkan sporcu’ olarak hissediyoruz. Çok uzun bir gelişim sürecinden sonra ulaştırma sektörünün geldiği bir everesttir. Hem bayrak taşıyıcı THY’nın hem de bizim gibi alt yapı şirketlerinin bu sinerjisi ile ulaştırma sektöründe Türkiye’nin pozisyonü çok ciddi anlamda değişecektir. Ulaştırma sektörü 15 yıldır yapısal reformdan geçiyor. Bu yatırımla beraber çok daha büyük stratejiler koyulabilir. Mesela kargo gibi. Burada Atatürk Havalimanı’nın 5 katı kapasite bulunuyor. Burası çok büyük bir katma değer yaratacak. 25 yıllık imtiyaz var, bundan dolayı ekonomik bir zafer anıtı oluşacak” dedi.

5 SENEDE 100 HAVAYOLU İÇİN HEDEFİ KONULDU

Samsunlu şöyle devam ediyor: “İstanbul Havalimanı’nda toplam 63 havayolu şirketi uçuş gerçekleştiriyor. Amacımız bunu önümüzdeki 5 sene içerisinde 100’e ulaştırmak. Yabancı havayollarının hepsi burada da başladı. 3 tanesi 2019 yılında ilk defa IST operasyonu düzenleyen yeni taşıyıcılar; Ethiopian Airlines, Nouvelair, Indigo. Nisan ayı içerisinde de 2 adet yeni taşıyıcı, havalimanımızdan hizmet vermeye başlayacak... 19 Nisan’da Air Albenia, 30 Nisan’da ise Sichuan Air İstanbul Havalimanı’ndan ilk uçuşlarını yapacak. Geçen yıl 300-400 bin Çinli gelmiş Türkiye’ye, müthiş bir talep var. Bu Çin ile ilişkileri artıracaktır. Gelecek sene yaz başında bitirmeyi planladığımız 3. Pist bittiği noktada; havalimanının hem batı hem doğusunda pistlerimiz olacak, bu taksi sürelerini azaltacak hem de havalimanı iniş kalkış sürelerini saat bazında Atatürk Havalimanı’nın iki katına çıkartacak. Böylece özellikle Avrupa’dan yeni havayollarını bekliyoruz. Bu arada bizim havalimanımız dünyadaki her türlü uçağı alabilecek alt yapıya hem pist hem de körükler olarak hazır.”

‘GECİKTİK AMA HAVALİMANI CAMİİ YILSONUNDA BİTECEK’

Kadri Samsunlu geçen hafta sosyal medyaya yansıyan terminal içindeki cuma namazı sırasında yansıyan görüntü ile ilgili talebi öngöremediklerini belirtti ve şöyle konuştu:

“Havalimanında irili ufaklı 40’tan fazla mescit bulunuyor. 2-3’ünde de Diyanet Bakanlığı’ndan görevli hocalar bulunuyor. Büyüklükleri kadın ve erkek ayrı olmak üzere 400-500 kişiyi bulan mescitlerimiz var. Havalimanının girişinde yer alan camiyi bitirmek içinde geç kaldık, şimdiye bitirmemiz gerekiyordu. Bu yıl sonuna doğru bitecek. Geçtiğimiz hafta ilk Cuma namazında bir taleple karşılaştık. Açıkcası ihtiyacın ne olduğunu görebilecek bir daha yoktu elimizde. Geçtiğimiz hafta da bilmediğimiz bir talebe cevap vermek için bizim bilgimiz dahilinde bir mekan kurduk. Bu cumadan itibaren ise ibadetin gizliliğine uygun bir şekilde terminalimiz içinde bir mekan oluşturduk. Bu arada transit yolcuların dinlenebilecekleri bir mekan üzerinde çalışıyoruz. İnsanların beklerken yatma eğilimleri var. Mimarlık grubumuzla beraber bir çözüm üstünde çalışıyoruz. Ayrıca burası sessiz havalimanı, buranın en başta konan prensiplerinden bir tanesi buydu. Fakat bu sessizliği sağlayan birinci sebeplerden biri anons değil hacim. Bu hacmin içerisinde ses dağılıyor. Buradaki gürültü büyüklükle tamamen dağılıyor. Bunun bizim için bir avantaj olduğunu düşünüyorum. Sessiz olması yönünde çok pozitif geri bildirim aldım. Yolcuların uçak saatine zamanında yetişmesi için 3.600 adet bilgilendirme ekranımız var. Bu ekrana gideceğiniz noktaya göre 3 saat önceden itibaren bilgileri koyuyoruz. Bu zaman yolcunun bilgilendirmesi açısından yardımcı görevi görüyor. Anons kapılarda, özel durumlarda, son çağrı gibi lokal alanda anons yapılıyor. Bu şekilde kalması yolcu memnuniyeti açısından doğru olduğunu düşünüyorum. Bu arada saatte yaklaşık 60-70 uçuş var. Yoksa anlamsız bir anons sistemine girersiniz.”