İstiridye mantarı nasıl yetiştirilir? İstiridye mantarı yetiştiriciliği nasıl yapılır, ne kadar sürede yetişir?

İstiridye mantarının üretim sürecinden bahsetmek gerekirse bu süreci 5 aşamada ele alabiliriz.

İstiridye Mantarı Nasıl Yetiştirilir?

İstiridye mantarı doğada kendiliğinden yetişebildiği gibi evlerde veya kontrollü kapalı tesislerde de üretilebilir. Tarım bakanlığının istiridye mantarı yetiştiriciliğiyle alakalı teşvikleri yanı sıra eğitimleri de mevcuttur. Bu eğitim ve teşviklerden yararlananlar rahatlıkla istiridye mantarı üretimine başlayabilirler. Uygun koşulların sağlandığı kapalı ortamlarda her mevsim üretiminin yapılabildiği istiridye mantarı doğada yalnızca sonbahar mevsiminde yetişmektedir. İstiridye mantarı üretimine başlamak için il aşama kültür mantarı gibi birçok mantar türünde de olduğu gibi kompost hazırlama aşamasıdır.

İstiridye mantarı kompost hazırlama

Doğadaki doğal besini selüloz olan istiridye mantarı doğada bu ihtiyacını ağaçlardan karşılamaktadır. İstiridye mantarı evlerde veya tesislerde yetiştirileceği zaman da selüloza ihtiyaç duyar. İstiridye mantarlarının selüloz ihtiyacının karşılanması için hazırlanacak kompost karışımına talaş gibi ağaç artıkları eklenir. Kompost karışımı farklı içeriklerden oluşabilir. Bunlar pamuk veya saman sapları olabilir. İstiridye mantarı kompostuna özellikle kayın ağacının talaşı da eklenmelidir. Bunların yanı sıra kepekte kompost karışımında kullanılabilir. İstiridye mantarı miselleri de yine bu kompost karışımına eklenmelidir. Verimli bir kompost karışımının en az yüzde ellisi kuru maddelerden oluşmalıdır. Kuru maddelerin yüzde beşi kadarının da misel olması gerekir. Örneğin on kiloluk bir kompostun en az 5 kilosu kuru maddelerden oluşmalı ve en az 250 gram misel içermelidir. Kompostun kalan ağırlığı su ile tamamlanmalıdır. Bu oranlardan daha az kuru madde ve misel içeren kompostların verimi düşük olacaktır. İstiridye mantarı için hazırlanan kompostun ph değeri 5.5 ila 6.5 arasında olmalıdır. Kireç ve alçı yardımıyla bu pH dengesini ayarlamak mümkündür. Uygun bir kompostun oluştuğunu anlamak için elinize bir parça alıp sıktığınızda suyunun akmadığından emin olmanız gerekir.

İstiridye Mantarı Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

İstiridye mantarları da diğer mantar türleri gibi kuluçka dönemine ihtiyaç duyar. Bu dönemde istiridye mantarlarının ihtiyaç duydukları nem ve sıcaklık üretim ve hasat döneminde ihtiyaç duyulandan farklıdır.

İstiridye Mantarı Sıcaklık, Nem ve Işık:

Farklı dönemlerde farklı nem ve sıcaklığa ihtiyaç duydukları için istiridye mantarlarının yetiştirileceği ortamların ısı ve nem kontrolü sağlanabilen ortamlar olması gerekir. Özellikle profesyonel olarak istiridye mantarı yetiştiriciliği yapılıyorsa kuluçka ve yetişme dönemleri için ayrı odalar kullanılması en doğrusu olacaktır.

İstiridye Mantarı Toplama

Yaprak büyüklükleri 10 ile 20 cm arasına ulaşan istiridye mantarları toplamaya hazırdır. Mantarların hangi büyüklükte toplanacağı üreticiye kalmıştır.

İstiridye Mantarı Ne Kadar Sürede Yetişir?

İstiridye mantarlarının kuluçka dönemi ortalama 17 gündür. Kuluçka döneminin ardından 15 gün içinde ilk hasada başlanabilir. Yani kompostlar hazırlandıktan sonra ilk hasada kadar geçen süre ortalama 1 aydır. İlk bir ayın ardından yaklaşık bir ay boyunca iki defa daha hasat yapılabilir.

İstiridye Mantarlarında Verim

İstiridye mantarlarında verim kullanılan kompostun kalitesiyle ve yetiştirilen ortamın gerekli sıcaklık ve nem değerlerinin korunumuyla doğrudan ilişkilidir. İstiridye mantarlarında verim yapılan mantar hasadının, kullanılan kompostun ağırlığına oranıyla ölçülür. İdeal koşullarda yetiştirilen istiridye mantarlarında verim ortalama kullanılan kompostun ağırlığının yüzde 30’u kadardır. Kompostun içeriğindeki kuru madde miktarı arttırılsa dahi verim yüzde 41’in üzerine çıkmaz. Genellikle ilk üretimlerde ve hazırlıkların tamamlanmadığı ortamlarda yetiştirilen mantarların verimi ise yüzde 25 civarındadır.

İstiridye Mantarı nasıl bir iklimde yetişir?

İstiridye mantarı doğada yalnızca son bahar mevsiminde yetiştirilmektedir. Kapalı alanda yetiştirilecek istiridye mantarları uygun koşullar sağlandığı takdirde her mevsim yetiştirilebilir. İstiridye mantarı yetiştirmenin bir önemli noktası ise havalandırmadır.

İstiridye Mantarı Havalandırma

İstiridye mantarları yüksek oksijen seviyesine ihtiyaç duyarlar. Dolayısıyla üretim yapılacak ortamın iyi havalandırılması gerekmektedir. İstiridye mantarlarının ihtiyaç duydukları oksijeni aldıklarından emin olmak için mantarları takip etmek yeterlidir. İstiridye mantarlarının yeterli oksijen aldıklarından emin olmak için yaprak ve sap kısımlarını incelemelisiniz. İstiridye mantarlarının yapraklarının yukarı doğru kıvrılması ve sap kısımlarının olduğundan fazla uzaması ortamdaki oksijenin yetersiz olduğunun işaretidir.

Yetişkin bir istiridye mantarı havaya saatte 4 milyon spor bırakır. Ortama bırakılan bu sporlar havada asılı kalır ve oksijen seviyesinin azalmasına sebep olur. Bu sebeple istiridye mantarlarının yetiştirildi ortamlar saat başı düzenli olarak havalandırılmalı, ortamın oksijen seviyesi arttırılmalıdır. İstiridye mantarlarını havalandırırken havanın mantarların üzerine gelmemesine dikkat edilmelidir. Havayı doğrudan alan mantarlar saatler içinde kuruyabilir. Ortam havalandırılırken havalandırma kapaklarının üzeri ince örtülerle kapatılmalıdır.

İstiridye Mantarı Türkiye'de Yetişir Mi?

İstiridye mantarı ülkemizin birçok bölgesinde doğal olarak yetişmektedir. Sonbahar ayarında özellikle kayın ve kavak ağaçlarının gölgesinde büyüyen istiridye mantarlarını gözlemleyebilirsiniz. Ülkemizde aynı zamanda birçok bölgede kapalı alan içinde istiridye mantarı yetiştiriciliği yapılmaktadır. Mantar yetiştiriciliği yapmayı düşünenlerin, yetiştiricilik yapacakları bölgenin yıllık ortalama sıcaklığının mantarların ihtiyaç duyduğu sıcaklıklara yakın olmasına dikkat etmelidirler. Her ne kadar kontrollü kapalı alanlarda istiridye mantarı yetiştiriciliği yapılıyor olsa da, enerji verimliliği açısından bölgenin sıcaklık ortalamalarının uygunluğu önem taşır.