Kapalıçarşı, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile korunuyor

"DÜNYADA EN ÇOK BİLİNEN TURİZM MEKÂNLARINDAN"

Dünyada en çok bilinen turizm mekânlarından biri olan Kapalıçarşı, bu özelliğiyle yabancı sinemacıların da gözde çekim merkezleri arasında yer alıyor.

Küresel çapta izlenen iki yabancı film, Kapalıçarşı'yı beyazperdeye yansıttı.

• Takip: İstanbul (2012)

Yönetmen... Olivier Megaton

Oyuncular... Liam Neeson, Famke Janssen, Maggie Grace, Rade Šerbedžija

Küresel Hasılat... 376.141.306 $

Türkiye'deki İzleyici Sayısı... 118.902

Konusu... Emekli CIA ajanı 'Bryan Mills', İstanbul'da zengin bir Arap şeyhinin üç günlük güvenlik işini yeni bitirmiştir ve eski eşi 'Lenore' ve kızı 'Kim', onu İstanbul'a sürpriz ziyarete geldiğinde çok şaşırır. 'Mills'in İstanbul'da olduğunu öğrenen mafya babası 'Murad Hoca' adamlarıyla peşine düşer. Eşi kaçırılan 'Bryan Mills', kızının yardımıyla işin içinden çıkmaya çalışır.

'Takip: İstanbul'

• Skyfall (2012)

Yönetmen... Sam Mendes

Oyuncular... Daniel Craig, Javier Bardem, Judi Dench, Ralph Fiennes

Küresel Hasılat... 1.108.561.013 $

Türkiye'deki İzleyici Sayısı... 635.649

Konusu... İstanbul'da, MI6 ajanları 'James Bond' ile 'Eve Moneypenny', gizli ajanların ayrıntılarını içeren bir sabit diski çalan paralı asker 'Patrice'in peşine düşer. Kovalamaca esnasında 'James Bond' ve 'Patrice' hareket halindeki bir trenin tepesinde dövüşürlerken, 'M'; 'Moneypenny'ye 'Patrice'i vurmasını emreder. Ancak net bir atış yapamaz; 'Moneypenny' yanlışlıkla vurduğu 'James Bond' nehre düşer. 'James Bond'un öldüğü varsayılır.

'Skyfall'deki bu sahnede Kapalıçarşı'nın tabelası net olarak görüldü.

25 'James Bond' filmi arasında en çok hasılatı elde eden 'Skyfall'un çekimleri esnasında motosikletli kovalama sahnelerinde Kapalıçarşı'nın kiremitlerinin kırılması, o dönemde büyük tartışmalara neden oldu.

'Skyfall'ün Kapalıçarşı'nın çatısındaki çekiminden bir fotoğraf.

Kapalıçarşı'da Sahnesi Olan Türk Filmleri

Kapalıçarşı; geçtiğimiz hafta, küresel şöhrete sahip başka filmle bir kez daha gündeme geldi; 'Görevimiz Tehlike: Ölümcül Hesaplaşma'...

'Görevimiz Tehlike' serisinin 7'nci filmi olan 'Görevimiz Tehlike: Ölümcül Hesaplaşma'nın ikinci bölümünün bazı sahnelerinin İstanbul'da çekilmesine karar verildi.

'Görevimiz Tehlike: Ölümcül Hesaplaşma'

Tom Cruise'un başrol oyuncusu ve ortak yapımcısı olduğu 'Görevimiz Tehlike: Ölümcül Hesaplaşma'nın yönetmeni Christopher McQuarrie, ekibiyle birlikte İstanbul'a geldi. McQuarrie, 28 Haziran 2024'te gösterime girecek olan filmin ikinci bölümünün çekim mekânı keşfi için Tarihi Yarımada'da incelemeler yaptı.

Christopher McQuarrie'ın inceleme yaptığı mekânlardan biri de Kapalıçarşı'ydı. McQuarrie, incelemelerinin hemen ertesi günü, Kapalıçarşı'yı çekim mekânı olarak kullanma kararından vazgeçti.

Nedeni ise gizlilik sözleşmesinin ihlâl edilmesi.

Şöyle ki;

Keşfin yapıldığı Kapalıçarşı, pazar günü kapalıydı.

Çarşı, keşif için özel olarak ekibe açıldı. Çarşı yönetiminin belirlediği birkaç kişi de Christopher McQuarrie ve ekibine gizlilik sözleşmesi çerçevesinde eşlik etti.

Ne var ki; Kapalıçarşı esnaflarından biri, pazartesi günü dükkânının kamera kayıtlarını sosyal medyaya sızdırdı. Christopher McQuarrie, bunun üzerine 'Görevimiz Tehlike: Ölümcül Hesaplaşma'nın ikinci bölümünün bazı sahnelerini İstanbul'da çekmekten vazgeçti.

Christopher McQuarrie'nin keşif yaptığı alanlardan biri burasıydı.

Kapalıçarşı, 1461'de Ayasofya Camii'ne gelir sağlaması amacıyla Çarşı-yı Kebir (Büyük Çarşı) adıyla Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırıldı.

Sınırları; Bayazıd, Nuruosmaniye ve Mercan semtlerinde yer alan Kapalıçarşı, ticari bir merkez olmasının yanı sıra sosyal yaşam alanıydı da...

17'nci yüzyılda Evliya Çelebi, 'Seyahatnamesi'nde Kapalıçarşı’daki yapı ve unsurları şöyle yazdı;

• Dükkân... 4399

• Hücre... 2195

• Dolap... 497

• Lokanta... 2

• Mahzen... 12

• Hamam... 1

• Cami... 1

• Mescid... 10

• Çeşme... 16

• Tulumbalı Kuyu... 8

• İş Hanı... 24

• Okul... 1

• Türbe... 1

Kapalıçarşının büyümesi ve büyük ölçekli bir finans merkezi halini alması Kanuni Sultan Süleyman Dönemi’nde (1520 - 1566) gerçekleşti.

Günümüzde Kapalıçarşı

• Alanı... 45 bin metrekare

• Dükkan Sayısı... 3600

• Sokak Sayısı... 59

• Han Sayısı... 29

• Ana Kapı Sayısı... 11

Osmanlılar döneminde kurumları ayakta tutan en önemli uygulamalardan biri vakıf sistemiydi. Bu sisteme göre kurum yapılarının tamir ve bakım masraflarının karşılanması için başka bir yapı meydana getirilirdi.

Doğal olarak o yapıların da ticari faaliyetleri yürütmeye yönelik olması gerekiyordu. Bu anlamda en çok gelir getiren, bunun sonucunda kurum yapılarının en çok akarı durumundaki yapılar çarşılardı.

1453’te İstanbul’un fethinden sonra şehirde inşa edilen cami, külliye, imarethane gibi kurumların sayısı her geçen yıl daha da artıyordu.

Fatih Sultan Mehmed, 1461’de Ayasofya’nın akarı olması adına Kapalıçarşı’yı açtı.

Yıllar içinde yapılan eklemelerle giderek büyüyen Kapalıçarşı, zamanla tüm bölgenin en önemli ticari merkezi haline geldi.

Kapalıçarşı, İstanbul’un en zengin esnaflarına ev sahipliği yapan, dünyanın her yerinden gelen mücevherlerin ve kıymetli takıların ticaretinin yapıldığı bir finans merkezi oldu.

Kapalıçarşı, aynı zamanda Avrupalıların nazarında İstanbul’u ve Doğu yaşamını en iyi biçimde yansıtan yerlerden biriydi. Bu vesileyle çok sayıda seyahat kitabında ve ressamların tablolarında yer alması Kapalıçarşı’nın tarihi ve kültürel önemini de gözler önüne serdi.

Kapalıçarşı'nın büyüklüğü;

• 6 futbol sahası

• 107 basketbol sahası

• 162 voleybol sahası

• 150 Taksim Meydanı

İstanbul’a gelen terli ve yabancı turistlerin ilk uğrak noktalarından biri olan Kapalıçarşı'nın ziyaretçi sayısı günde 250 bin - 400 bin kişi arasında değişiyor.

Günlük rekor ziyaretçi sayısı; 500 bin kişi olarak ölçüldü.

• Türkiye'deki 81 ilin 37'sinin nüfusu 500 binden daha az.

Kapalıçarşı, 2014'te tarihi bir rekor kırdı.

Bir yıl içinde dünyada en çok ziyaret edilen turistik mekânlar arasında birinci oldu.

O yıl, Kapalıçarşı'ya 91 milyon 250 bin kişi giriş yaptı.

Kapalıçarşı'nın Bayazıd yönündeki kapısının üstünde 'El- Kasibu Habibullah' kitabesi ve 34'üncü padişah Sultan II. Abdülhamid Han’ın Tuğrası, Nur-u Osmaniye Camii istikâmetindeki kapısının üstünde ise kitabe ve Osmanlı Devleti’nin arması bulunuyor.

Kapalıçarşı;

• 97 ana kategoride ürün satılıyor.

• Sağlık ocağı, polis karakolu, tüm bankalara ait şubeler ve postane bulunuyor.

• Kendine özgü özel güvenlik teşkilatı tarafından korunuyor.

Fatih Belediyesi Başkan Danışmanı Okan Erhan Oflaz, 27 Temmuz'da yaptığımız röportajda Kapalıçarşı hakkında sorularımızı cevapladı.

Fatih Belediyesi Başkan Danışmanı Okan Erhan Oflaz, Habertürk'ten Mehmet Çalışkan'ın sorularını cevapladı.

"DÖRT DÖRTLÜK ANLATMAK GÜNLER SÜRER"

• Kapalıçarşı’nın hikâyesini sizden dinleyebilir miyiz?

Kabul edersiniz ki dört dörtlük anlatmak için günlerce konuşmak gerek. 1453’te İstanbul'un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmed tarafından ilk Cevahir Bedesteni konuşlandırılarak bir çarşı oluşturulmaya başlanmış. Aslında Fatih Sultan Mehmed'in amacı, dünya finans merkezi halinde bir alan yaratmak. Bu anlamda, ilk önce Cevahir Bedesten'den konuşlandırılıyor. Daha sonra Sandal Bedesten yapılıyor. Bunun etrafında da aslında üstü açık bir çarşı var. Genelde o dönemin mimarisiyle ahşap kagir çarşılardan ibaret. Bunun öncesinde de zaten orada Bizans'ın da mevcut bir yapı stoğu var. O yapı stoğunun da üzerine kuruluyor.

"DÜZENLENİP CEVAHİR BEDESTEN OLUŞTURULUYOR"

• O yapı stoğu gene çarşı mıydı?

O dönem orada bir çarşı var mıydı, yok muydu? Aslında çok bilinen bir şey değil ama sonuç itibariyle o dönemde harap olan bir yer düzenlenip Cevahir Bedesten kuruluyor. Onun etrafını da bugünkü tabiriyle outlet tarzı bir sokak çarşısı oluşturuluyor. Cevahir Bedesteni de buradaki esnafın aslında kasa dairesi. Elindeki mevcut değerli olan eşyalarını akşamları bıraktıkları, kapıların kapandığı bir yer. Daha sonra dönem içerisinde tabii yoğun ilgiden dolayı, tabiat şartlarının önüne geçmek adına yavaş yavaş sokakların üstü kapatılmaya başlanıyor.

"HER PADİŞAH ÜSTÜNÜN BELLİ BİR BÖLÜMÜNÜ KAPATTI"

• O halde başlarda üstü açıktı…

Tabii… Tamamı açıktı. Gelen her padişah üstünün belli bir bölümünü kapatmaya başlıyor. Kapatıla kapatıla büyüyor. 1894’teki büyük depreme kadar tamamen kapanmış oluyor. 1894 depreminde bayağı bir hasar alıyor, büyük bir çoğunluğu da yıkılıyor. Dönemin padişahı II. Abdülhamit ekonomiyi hızlı bir şekilde kalkındırma adına çarşıda hemen büyük bir tadilata girişiyor. Sadece çarşı kendi içerisinde değil; etrafıyla, hanlar bölgesiyle aslında muazzam bir yer. Birçok malın girip çıktığı bir nevi gümrüklemenin de aynı anda yapıldığı bir merkez halinde.

"DEPREMLERDEN YANGINLARDAN GEÇTİ"

• En son haline ne zaman ulaşıldı?

Tabii ki ilk yapıldığında sadece Cevahir Bedesteni'nin etrafında yoğunlaşan çarşı, giderek büyümüş. Yani şu anki mevcut üstü örtülü kısım, yaklaşık kırk bin metrekare civarında bir alan işgal ediyor ama tabii bu kapalıçarşının kendi ana merkezi. Kapalıçarşı, o dönemde etrafına da hükmediyor. Bu anlamda önemli bir merkez. Tabii bu kadar ticaret hacmi, çarşıyı dünya ticaret merkezi haline dönüştürüyor. Paranın döndüğü, en kaliteli malların girip çıktığı bir yer haline dönüşüyor. 1954'te büyük bir yangın çıkıyor. O yangında da büyük bir hasar alıyor, epey bir kısmı yıkılıyor. O dönemin İstanbul Belediyesi, Kapalıçarşı'da birçok alana müdahale etmek zorunda kalıyor. Şu anki havuzlu restoran ve çevresindeki alanı komple kamulaştırıyor ve orada yeni bir yapı eklentisi oluşuyor. Tabii bunun öncesinde 1930'lu yıllarda Kapalıçarşı'nın tamamı değil belki ama büyük bir kısmı Ayasofya Camii'nin akarıydı. 1930'lu yıllarda hükümetin aldığı bir kararla Ayasofya Camii, müzeye dönüştürülünce, akarlar boşa çıkıyor. O dönemde Kapalıçarşı’daki mülkler satılıyor. Kapalıçarşı'nın şu anda yüzde doksanı özel mülk. Böyle olunca da Kapalıçarşı'nın restorasyon süreci biraz problem olmaya başlıyor. Mesela Mısır Çarşısı'nın tamamı vakıflara ait. Bu nedenle tamamını rahatlıkla restore ettik.

"2500 PARÇALI MÜLKİYET VAR"

• Özel mülkiyet olunca neden sorun çıkıyor? Sonuçta anıtsal bir yapı…

Burada 2500 tane parçalı mülkiyet var. Bu da 2500 kişi demek… O dönemin tapulamasına bakarsan 2500 kişi yazıyor ama bunların hepsi ölmüş, varisleri olmuş. Onlar da on binleri geçiyor. Böyle bir yerde restorasyon yapmak da sorun.

Fatih Belediyesi Başkan Danışmanı Okan Erhan Oflaz

"2006'DA YENİLEME KANUNU YAPILDI"

• Sonuç olarak anıt eser. Yetkili mercilerin yaptırım gücü yok mu?

Var… İşte o yüzden de bir mevzuat çalışması yapıldı. Bir mevzuat çalışması kapsamında 2006’da bir yenileme kanunu yapıldı. SİT alanlarındaki çöküntü haline gelen kültür varlığı yapı stoğumuzun bir şekilde hayata kazandırılmasıyla alakalı 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun çıkarıldı. Bu kanunla birlikte, şöyle bir şey var; mülkiyet hakkı anayasal bir hak olduğu için mülkiyet hakkına el atmak çok kolay bir şey değil. Yani bizdeki bu aksiyon noktalarımızın birçoğu aslında mülkiyetle alakalı. Kentsel Dönüşüm Kanunu da aynı şekilde... Yoksa hani devletin her şeye gücü yetiyor ama karşıdaki kişinin de bir kişilik hakkı var. Bu nedenle hemen bir mahkeme kararıyla karşı karşıya kalabiliyorsun. 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun o anlamda çıkarıldı. 2009’da bu işe bir el attık. Kapalıçarşı'nın tamamı yenileme alanı ve buradaki süreci başlatmış olduk. Bu süreç aslında şöyle beş aşamalı bir süreç denebilir. İlk aşamasında projelendirme çalışmaları başlatıldı, daha sonra bir mevzuat çalışması yapıldı. Kapalıçarşı, 2500 ayrı mülkiyetten oluştuğu için, kat mülkiyetine konu edilemiyor. O nedenle 2016'da TBMM'nden geçen 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nda yapılan değişiklikle 'Kapalıçarşı Kat Malikleri Yönetim Kurulu' (Kapalıçarşı Yönetim) diye bir yapı oluşturuldu. Özel güvenlik ve yapılaşma sorumluluğu dermekten alınıp Kapalıçarşı Yönetimi'ne devredildi. Bu kanunla orada bir seçim yapıldı. Önemli bir çalışmaydı. Onunla birlikte dokuz esnaftan ve dört daimi temsilcinin yer aldığı yönetim kurulu oluştu. Valilik temsilcisi, İstanbul Büyükşehir Belediye temsilcisi, Fatih Belediye temsilcisi ve vakıfların temsilcisi daimi temsilci olarak atandı. Bu yönetim kuruluyla birlikte Kapalıçarşı'nın restorasyon süreci hızlanmaya başladı. Dediğim gibi ilk aşamada projelendirme süreci başladı. Bu projelendirmeyi kamu tamamen kendi öz kaynaklarıyla yaptı. Vatandaştan hiçbir şey almadı. Bu projelendirme, o dönemin en büyük restorasyon projesidir. Yaklaşık 25 milyon lira harcandı. Kapalıçarşı'nın bütün her şeyi didik didik araştırıldı. Her şeyiyle restorasyon projeleri oluşturuldu. Sanat tarihi, zemin tüpleri, görseller... Her şey tamamlandı. Daha sonra üçüncü aşama olarak Kapalıçarşı'nın büyük problemlerinden biri altyapı problemleri çözüldü. Bu da tamamen kamu eliyle yapıldı. Bütün altyapılar onarıldı. Bu o dönemde yaklaşık 20 milyon lira civarında da bir bedeli kamu, kendi bütçesinden karşılamış oldu. Yapı, su alıyor diye çatısının restorasyonuna girildi. Yapının çatısının restorasyonu da tamamen gene valilik ve Fatih Belediyesi tarafından bütçelendirilerek yapıldı. Ona da yaklaşık 10 milyon lira civarında para harcandı. Böylelikle yapının su alması engellendi. Daha sonra da Kapalıçarşı'nın en büyük problemi olan beden duvarlarını restorasyon ve güçlendirme imalatlarının yapılmasına başlandı. Bu da 2020’de ihale edildi. Kapalıçarşı'nın dönem içerisinde kaldırılan taşıyıcıların tamamlanması, yapının statiğini olumsuz etkileyen ve inceltilen duvarların tamamlanması, sokak kaplamalarının yenilenmesi gerekiyordu. Kapalıçarşı'nın en büyük sorunlarından biri elektrik sistemiydi. Güvenlik aydınlatmalarının tamamlanması, ihale mevzuatı kapsamındaki kalemleri koyarak bir ihale süreci başlatılmış oldu. Bu ihale sürecinde ilk defa o zaman işte vatandaş elini cebine attı. Birinci ihalede vatandaş, 40 milyon lira verdi. Valilik ve Fatih Belediyesi ise 30 milyon lira verdi.

• Vatandaş dediğiniz mülk sahipleri değil mi?

Evet, mülk sahipleri… 70 milyon liraya ihale yapıldı. Bu ihaleden sonra işin yüzde sekseni tamamlanmış oldu. Tabii pandemiden sonraki bu fiyat artışlarından dolayı bütçede bir kısıtlılık oluştu, bütçe yetmedi. Sonra ikinci ihaleyle alakalı tekrar bir açılış yaptık. Bu ikinci ihalede de Kapalıçarşı esnafı; 18 milyon lira, gene valilik 15 milyon liralık katkı sağladı. 33 milyon liraya ihale edildi. Şu anda o ihalenin neticesiyle Kapalıçarşı'nın son o yüzde yirmilik kısmı dediğimiz kısımda imalatlar devam ediyor. Yaklaşık eylül ayı içerisinde onlar da tamamlanmış olacak. Kapalıçarşı'nın 2009’da başlayan restorasyon süreci tamamlanmış olacak. Parçalı mülkiyetin çok büyük bir alana yayılmış olması, çok büyük bir anıt eserle uğraşıyor olunması, çok fazla sayıda engellerle karşılaşmanıza sebebiyet verebiliyor ama o da kurul kararlarıyla aşılmış oldu.

• Yurt dışında yeterince tanıtımı yapılabiliyor mu?

Kapalıçarşı'nın tanıtımıyla alakalı birçok araştırma yaptık. İstanbul'un tanıtımı aslında Türkiye'nin önünde... İstanbul, daha çok tanınıyor. İstanbul, Türkiye'nin biraz önünde. Sultanahmet, Ayasofya Camii ve Kapalıçarşı’nın tanınırlığı oldukça fazla. Kapalıçarşı'nın yıllık ziyaretçi sayısı, 90 milyon kişiye kadar ulaşmıştı.

"2022'DE 40 MİLYON KİŞİ GİRDİ"

• Ziyaretçi sayısının yüzde kaçı yerli / yabancı turisttir? Ölçülebiliyor mu?

Tabii ki… Ölçebiliyoruz. Sonuç itibarıyla 90 milyonun yaklaşık 25 milyonu turistti. Pandemide bu biraz azaldı. Şu anda geçtiğimiz yıl, mesela 40 milyon civarında bir ziyaretçi sayısı oldu. Sonuç itibariyle gelen turistlerin uğrak yeri. Bu anlamda önemli, bu anlamda aslında Türkiye'nin imajını yansıtan bir yer. Bu imajı da zedeleyen hareketlerle alakalı konularda valilik de devrede. O sebepten dolayı turizm polisinin 7/24 hizmet verdiği bir alan.

"5 MİLYAR DOLAR GİRER ÇIKAR"

• Kapalıçarşı’nın yıllık ciro hacmi ne kadardır?

Hacim belirleme noktasında bir bilgiye sahip değilim ama şunu söyleyebilirim; Kapalıçarşı, Türkiye'nin döviz ve altın piyasasını belirleyen bir merkez. Mesela 5 milyar dolar döviz girer - çıkar. Bu da döviz piyasasını böyle kaldırır - indirir. Bunu yapan da yüze yakın döviz simsarı vardır ama mesela onun içerisinde beşi büyük simsardır. Bu büyük simsarların her biri yaklaşık birer milyar dolara kadar böyle bir rakamı sokağa çıkarırlar. Aynı şekilde altın piyasası için de Türkiye'de dönen altının yüzde 40’ı Kapalıçarşı'da da var. Bu anlamda hâlâ Türkiye'nin bir finans merkezi midir? Evet, finans merkezidir. Ataşehir'de bir finans merkezi kuruldu belki ama o tabii finans merkezlerinin farklı metotları üzerinden çalışacak gibi ama Kapalıçarşı'nın elindeki rekabeti alabilirler mi bilmiyorum, onu zaman gösterecek.

"KİMSE MÜDAHALE ETMEMİŞ"

• ‘James Bond’ serisinden ‘Skyfall’un açılış sahneleri, 2012’de İstanbul’da çekilmişti. Motosikletli kovalama sahneleri, Kapalıçarşı’nın çatısında çekilmiş, kiremitler kırılmıştı. O kiremitler tarihi miydi?

Değildi, çatı zaten perişandı. En son 1954’te tadilat görmüş. Bizim çatıya el attığımız 2016’ya kadar kimse müdahale etmemiş.

• O halde ‘Skyfall’un çekimlerinin Kapalıçarşı’ya bir zararı olmamış. Bir milyar doların üstündeki hasılatıyla bir hayli izlenmiş olması iyi bir tanıtım oldu. Kapalıçarşı’nın başka bir dokusuna zarar verildi mi onu bilmiyorum...

O dönemde ''Ya kardeşim, Kapalıçarşı elden gidiyor. Bu perişanlığı bir an önce ortadan kaldırın'' diyebileceğimiz bir görüş çıktı ama sonuç itibarıyla anıt esere bir saygısızlıktı. O dönemde yapılan şeylere saygısızlıktı. Şimdi gelseler bir milyon dolar verseler Kapalıçarşı'nın çatısına motosikletle çıkma şansı yok. Bu da 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na dayalı. Böyle bir müdahalenin yapılması kanun kapsamında suç. İki yıl hapisten başlıyor.

• 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu 2012’de yok muydu?

O dönemde de vardı ama tabii çalışmamış.

• Küresel çapta izlenen bir film olması nedeniyle iyi bir tanıtım değil mi?

Bu durum, kültür varlığına saygı göstermekle alakalı. Bir motosiklet, kültür varlığına ne kadar zarar verebilir? Tedbirini alırsan zarar vermez ama dikkat ederseniz tedbir de alınmamış. Önüne ne gelirse kırmış, dökmüş... “Zaten kırık – dökük, önemli değil” yaklaşımı da yanlış.

• Geçtiğimiz günlerde ‘Görevimiz Tehlike: Ölümcül Hesaplaşma’nın ikinci bölümünün çekimleri için Kapalıçarşı’ya keşfe gelindi. Yaklaşımınız nedir?

Normalde aslında basına gizlilik olması lâzımken, bir set gezisi yapılması düşünülmüş. Fakat oradaki esnaflardan birinin kendi güvenlik kamerasından aldığı görüntüleri servislemesi neticesinde Tom Cruise kaçtı. Şu anda vazgeçmiş.

• Bundan dolayı mı?

Sonuç itibarıyla anlaşma yapıyor. Diyor ki; ''Basına kapalı olacak.” Çünkü sürpriz kesinlikle ortadan kalkmış oldu. Gizlilik anlaşmasına saygısızlık olarak görmüşler ve gitmişler.