Kart limiti SGK'ya bakılarak oluşturulacak

Büyüme tahmini yüzde 4'ten yüzde 3,5'e, yüzde 33 olan enflasyon beklentisini 41,5'e indiren 3 yıllık yol haritası Orta Vadeli Plan (OVP) en çok eleştiriyi gelecek yıl için (2025) büyüme ve enflasyon tahmininde aldı. Ekonomistler yüzde 4 büyüme tahmini ile enflasyonun yüzde 17,5'e indirilme beklentisini orantısız buluyor. 2025'te enflasyonu düşürmek için özellikle tüketime fren öngörülürken satır aralarında kredi kartı limitlerine de tırpan geleceği vurgulandı. Programda kredi kartı limitlerinin gerçek gelirle uyumunu artırmak amacıyla, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında toplanan veri setleri ile Risk Merkezi veri setlerinin entegrasyonun sağlanacağı vurgulandı. Böylece limitler gerçek gelire göre belirlenecek. Bir çok vatandaşın limiti belki de tıraşlanacak

Rahim Ak

rak@cyh.com.tr

Giriş: 06.09.2024 - 08:00 Güncelleme: 06.09.2024 - 09:30

ABONE OL

ABONE OL

Orta Vadeli Program (OVP) gelecek yıl için enflasyonun yüzde 17,5 gibi iddialı bir düzeye indirileceğini öngörürken bunun bir yandan arz yönlü yani üretimi artırıcı tedbirlerle sağlanacağının diğer yandan tüketimi de kısan önlemler alınacağının altını çiziyor. Programın satır aralarında kredi kartı limitlerinin kısılacağına dair cümleler yer alıyor. Şu anda vatandaşların, tüm bankalardaki toplam kredi kartı limiti; kart sahibi olduğu ilk yıl aylık ortalama net gelirin 2 katını, sonraki yıllarda ise aylık gelirin 4 katını geçemiyor.

Ancak bu gelir mutlaka ücret geliri değil. Bu yüzden bir çok vatandaşın aylık ücretinin kat be kat fazla kart limiti olduğu biliniyor. Limit ise harcama yani tüketim demek. Vatandaşlar kimi zaman zorunluluktan kart ile borçlanarak tüketimini artırıyor. OVP ise gelirin çok üstüne çıkan kart limitine düzenleme getirileceğini belirtiyor. Programda kredi kartı limitlerinin gerçek gelirle uyumunu artırmak amacıyla, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında toplanan veri setleri ile Risk Merkezi veri setlerinin entegrasyonun sağlanacağı vurgulandı. Vatandaşların gerçek ücretleri SGK'ya bildirildiği için ekonomi yönetimi böylece limitlerin gerçek gelire göre belirlenebileceğini hesaplıyor. Bu durum bir çok vatandaşın kart limitinin tıraşlanacağı anlamına geliyor.

OVP'de dikkat çeken bir başka madde sosyal yardım sisteminin gözden geçirileceği şeklinde. Anlaşılan o ki ekonomi yönetimi sosyal yardımların amacına uygun kullanılmadığını düşünüyor. Bu nedenle sosyal yardımların işgücüne katılıma mani olmayacak şekilde bütünleşik bir yapıda, aile odaklı ve fert başına asgari bir geliri garanti edecek şekilde yeniden kurgulanacağı açıklanıyor. Böylece önümüzdeki dönem yaklaşık 20 milyon kişi sosyal yardımı bugün olduğu gibi kolay alamayacak.

OVP'de dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasının sürdürüleceği belirtilerken, sağlıksız fiyat oluşumlarının gözlenmesi veya aşırı oynaklık durumları dışında kurların arz ve talep dengesine göre oluşmasının sağlanacağı ifade ediliyor. Cümle arz talep dengesinin bozulduğu dönemlerde müdahale edileceği anlamına geliyor. Geride bıraktığımız 2 yılda da Merkez Bankası dövize müdahalelerini sürekli yaptı.

Programda enflasyonla mücadele için devletin yönetebildiği veya yönlendirdiği fiyatların (elektrik, su, yol,köprü, doğalgaz) programdaki enflasyon tahmin ve hedefleriyle uyumlu artırılacağının altı da çizildi.

Aynı şekilde tarımsal ürünlerin alım fiyatlarının, kamu maliyesine etkileri, piyasa dinamikleri ve program hedefleri de dikkate alınarak, geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak şekilde belirleneceği de belirtildi.

Ayrıca bu yıl asgari ücretin daha az (geçmiş enflasyon değil gelecek enflasyon beklentisine göre) artırılacağının da işareti verildi. Programda "Ücret-fiyat sarmalının önlenmesine yönelik asgari ücret artışlarının dezenflasyon süreciyle uyumu gözetilmeye devam edilecektir" denildi.

REKLAM

Programda Türkiye Varlık Fonu’nun (TVF) maden yatırımları ile ülkemizin ithal bağımlılığının azaltılmasına ve dış ticaret dengesi ile cari işlemler açığının iyileştirilmesine katkı sağlayacağı da kaydedildi. Bu cümle başta Koza Altın olmak üzere TVF'nin altın ve değerli madenleri çıkarmak için gaza basacağı anlamına geliyor.

Sermaye piyasalarında daha sağlıklı fiyat oluşumlarını teminen piyasa bozucu eylemlere yönelik adli ve idari cezalar daha caydırıcı hale getirileceği de ifade edilerek borsada manipülatörlere verilecek cezaların artırılacağı da planlanıyor.