Mantar zehirlenmesinde can kaybı 4 oldu! Mikolog Jilber Barutçiyan: "50 gramı öldürür!"
Son bir haftada İstanbul, Ordu ve Düzce'de 4 kişi yediği mantardan zehirlenerek hayatını kaybetti. Ormanlık alanda toplandıktan sonra tüketilen mantarla ilgili Mikolog (mantar uzmanı) Jilber Barutçiyan, mantar zehirlenmesine bağlı ölümlerin yüzde 95'inin "köygöçüren" (Amanita Phalloides) mantarı olduğunu söyledi. Habertürk'ten Alper Uruş'a konuşan Barutçiyan, "Mantarı tanımak anlamında bir püf noktası, kolay bir yolu yoktur. Yaygın olan ve zehirleyen "köygöçüren" mantarının 50 gramı bir kişiyi öldürür. Karaciğer enzimlerini değiştirir, önce karaciğerde ardından böbreklerde tahbirat yaratıp parçalar ve bir hafta, 10 gün içinde can kaybına neden olur" dedi
Sonbaharda özellikle yağışların ardından ormanlık ve dağlık alanlarda yetişen, sofralarımıza lezzet olan mantara bağlı olarak yaşanan ölümler yurt genelinde dikkat çekmeye başladı. Acı haberler peş peşe geldi.
KOCA ÖLDÜ EŞİ TEDAVİ EDİLDİ
İstanbul Sarıyer'de Yusuf Yıldız (60), 2 Kasım'da ormanlık alanda topladığı mantarı eşi Feriza Yıldız ile yedikten kısa süre sonra fenalaştı. Hastaneye kaldırılıp yoğun bakımda tedaviye alınan çiftten Yusuf Yıldız tüm müdahalelere rağmen kurtarılamadı. İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi'ne sevk edilen Feriza Yıldız'ın sağlık durumunun ciddiyetini koruduğu öğrenildi.
KARI KOCAYI MANTAR AYIRDI
Ordu'da, fındık bahçesinden topladıkları mantardan yiyen Harun (59) ve Fadime İkinci (55) çifti fenalaşınca hastaneye kaldırıldı. Tedavi altına alına alınan çiftten Samsun'a sevk edilen Harun İkinci tüm müdahalelere rağmen hayatını kaybetti.
DÜZCE'DE KARI KOCA HAYATINI KAYBETTİ
Son olaraksa Düzce'de topladıkları mantarları yiyen Yusuf (62) ve eşi Emine Yavuz hayatlarını kaybederken gelinleri Tuğba Yavuz'un tedavisinin sürdüğü haberi ajanslara düştü.
UZMANI HABERTÜRK'E KONUŞTU
Mikolog (mantar uzmanı) Jilber Barutçiyan, hangi mantarın yenilmesi, hangisinden uzak durulması gerektiğini, mantarın nasıl zehirleyip ölüme götürdüğünü anlattı. İşte Barutçiyan'dan can kurtaran uyarılar:
"TÜRKİYE'DE 30 BİN MANTAR TÜRÜ VAR"
"Türkiye'de, çıplak gözle görülebilen 30 bin tür mantar var. Türkiye bu açıdan çok zengin bir floraya sahip. Dünyadaki değerli mantarlar da, öldürücü mantarlar Türkiye'de mevcut.
ÖLDÜREN MANTAR: KÖYGÖÇÜREN (AMANITA PHALLOIDES)
Türkiye'de mantar ölümlerine yüzde 95 neden olan mantar, "köygöçüren" olarak bilinen, Amanita Phalloides'tir. Bu mantar ülkemizde bol miktarda görülür. Her yerde vardır diyebiliriz. Ben İstanbul'da, Bolu'da, Kastamonu'da, Giresun'da bu mantarı gördüm.
"50 GRAMI BİR İNSANI ÖLDÜRÜR"
Bu mantarın 50 gramı bir insanı öldürebilecek zehire sahiptir. Burada 1 kilo ağırlığına 1 gram zehirin etkili olduğunu belirtmek gerekir. Köygöçüren mantarı yedikten sonra ilk 12 saatte belirti göstermez. 24-48 saat sonra belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Kanlı ishal belirtisi vardır ve midenin yıkanması hastayı kurtarmaz çünkü geçen zaman diliminde zehir karaciğeri tahrip etmiştir.
"ÖLDÜRÜCÜ ETKİSİ BİR HAFTA, 10 GÜN SÜRER"
Karaciğerdeki enzimleri parçalar, böbreği etkiler ve bu organları fonksiyonsuz bırakarak zahmetli bir ölüme kişiyi sürükler. Bu süreç bir hafta, on gün kadar sürer ve zor bir süreçtir. Zehirlenen kişi yoğun bakıma alınır ve kıvranarak can verir.
"ŞAPKA ÜST YAPISI ZEYTİN YEŞİLİ, SARISI RENGİNDEDİR"
Bu mantar gösterişli bir mantardır ve tuzaklar kurar. Yenebilen bir mantarın hemen yanında da yetişebilir. Kokusu aromatiktir, ayrıca lezzetlidir de. Şapka üst yapısı zeytin yeşili, zeytin sarısı rengindedir. Ama bu mantarın bembeyaz olanı da vardır ve bu da çayır mantarıyla karıştırılır. Türkiye'de öldürücü türde 15-20 mantar bulunmaktadır.
"BU YIL ÇOK MANTAR VAR" UYARISI
Bir şeyi belirtmek gerekir ki mantar değil, bilgisizlik insanı öldürür. Özellikle kırsal kesimlerimizde, 'Hayvan yedi bir şey olmadı' anlayışı hakim ki bu yanlıştır. Tavşanın yediği zehirli bir mantar ona zarar vermeyebilir ama insanı öldürebilir. Bu yıl çok mantar var ve dikkatli olunması gerekir.
"BEN MANTARI BİLİRİM, TANIRIM' DEMEYİN"
'Ben köyde yetiştim, mantarı bilirim' diyerek mantar toplamamak, yemeğini yapıp yememek gerekir. Dikkat edersek acı haberlerin yüzde 90'ı kırsal kesimden gelmektedir. Yaşlılar bilir, köylüler bilir, yemeğe gümüş kaşık koyarsak zehiri alır gibi düşünceler insanı ölüme götürebilir.
"MANTARI ARAŞTIRMADAN YEMEYİN"
Mantar tüketecek olanlar güncel kaynaklardan mantarın yenilip yenilmeyeceğini araştırıp bakmalıdır. 50-60 yıl önce yenilen bir mantarın şu an literatürde yenilmemesi gerektiğine ilişkin birçok örnek olduğu da bilinmelidir. İnsanlara çok iyi tanıdıkları, bildikleri kimselerden kültür mantarı almalarını önerebilirim. Hiçbir mantar uğruna ölmeye değmez."
