Gözlerde oluşan leke ve cisim uçuşmaları neden olur?
Gözlerde belirginleşen siyah noktalar ve uçuşan cisimler her yaşta olabilir. Peki, gözlerde oluşan bu gibi durumların nedenleri ve tedavi yöntemleri nelerdir?
Gözde uçuşan cisimler, birçok kişinin zaman zaman karşılaştığı bir durumdur ve gözün iç kısmında görülen küçük nokta, çizgi veya cisimlerin hareketi olarak tanımlanabilir. Genellikle zararsızdır; ancak bazı durumlarda göz sağlığıyla ilgili daha ciddi sorunların işareti olabilir.
Uçuşan cisimler, görüş alanınızdaki küçük noktalar, noktalar, daireler, çizgiler veya örümcek ağları gibi görünür. Gözünüzün önünde gibi görünseler de aslında gözünüzün içinde uçuşurlar. Uçuşan cisimler, gözünüzü dolduran vitrözün içindeki küçük jel veya hücre kümeleridir. Gördüğünüz şey, bu kümelerin retinanıza düşürdüğü gölgelerdir.
Uçuşan cisimleri genellikle düz bir şeye, örneğin boş bir duvara veya mavi bir gökyüzüne baktığınızda fark edersiniz. Yaşlandıkça, vitreusumuz kalınlaşmaya veya büzülmeye başlar. Bazen vitreusta kümeler veya iplikler oluşur. Vitreus gözün arkasından çekilirse, buna posterior vitreus dekolmanı denir.
Uçuşan cisimler genellikle posterior vitreus dekolmanı ile oluşur, ancak bunlar olmadan da oluşabilir. Bunlar ciddi değildir ve zamanla solma ve daha az fark edilir hale gelme eğilimindedir. Ciddi uçuşan cisimler ameliyatla çıkarılabilir, ancak bunun riskleri vardır ve nadiren gerekli veya önerilir.
GÖZDE UÇUŞAN CİSİMLER ZAMANLAR GEÇER Mİ?
Gözde uçuşan cisimler çoğu zaman yalnızca kişi tarafından rahatsız edici bir algıya neden olması ile sınırlı kalır. Kişiler genellikle bu cisimlere odaklanmadıkları takdirde gün içerisinde gayet iyi bir görüşe sahiptirler. Bu nedenle bireyler tarafından zaman zaman geçiyormuş gibi algılanabilir. Ancak bazı durumlarda karanlıkta, koyu renkli alanlara bakılırken veya gözler kapalı iken bu cisimler daha net olarak görülebilir. Bazı durumlarda da ise göz önünde uçuşan siyah noktalar, bireyler tarafından dile getiriliş biçimlerine göre farklı şekillerde tanımlanabilmektedir.
GÖZDE UÇUŞAN CİSİMLERİN NEDENLERİ NELERDİR?
1. GÖZ ENFEKSİYONLARI VE İLTİHAPLANMALAR
Göz enfeksiyonları ve iltihaplanmalar, gözdeki sinek ve cisim uçuşmalarını artırabilir. İltihaplanmalar, gözün iç kısmında yapısal değişikliklere neden olabilir ve bu değişiklikler, gözde uçuşan cisimlerin algılanmasına yol açabilir.
2. VİTREUS DEJENERASYONU
Vitreus dejenerasyonu, gözde sinek ve cisim uçuşmalarının en yaygın nedenidir. Vitreus sıvısı, zamanla yaşa bağlı olarak jelatinimsi yapısını kaybeder ve bu değişiklikler, gözde küçük partiküllerin hareket etmesine neden olabilir. Vitreus dejenerasyonu, genellikle yaşlanma sürecinin bir parçası olarak kabul edilir, ancak genç bireylerde de görülebilir.
3. GÖZ İÇİNDEKİ KANAMALAR
Göz içindeki kanamalar, vitreus sıvısında bulunan kanamalar nedeniyle gözde siyah noktaların veya uçuşan cisimlerin görünmesine neden olabilir. Kanamalar genellikle şiddetli travmalar, hipertansiyon, diyabet veya diğer göz hastalıkları sonucu meydana gelir.
4. RETİNA YIRTILMASI VE AYRILMASI
Retina, gözün arka kısmındaki ışığa duyarlı tabakadır ve retina yırtılması veya ayrılması ciddi bir göz hastalığıdır. Bu durumlar, gözde siyah noktaların, ışık parlamalarının veya uçuşan cisimlerin görülmesine neden olabilir. Retina yırtılması veya ayrılması, genellikle ani görme değişiklikleri, ışık çakmaları veya görme kaybı ile birlikte görülür.
5. GÖZ HASTALIKLARI
Gözdeki bazı hastalıklar, uçuşan cisimlerin görülmesine neden olabilir. Örneğin, diyabetik retinopati veya üveit gibi durumlar, gözdeki yapısal değişikliklere yol açabilir ve uçuşan cisimlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
NASIL GEÇER?
Göz önünde uçuşan siyah noktalar görmek, özellikle de ani başlangıçlı durumlarda mutlaka muayene gerektirir. Hastalar göz doktorlarına başvurarak kısa süreli bir muayeneden geçmeleri halinde bu durumun yaşlanmaya bağlı doğal süreçlerden mi yoksa akut gelişen bir sağlık sorunundan mı kaynaklı olduğunu rahatlıkla öğrenebilirler. Tedavi, lekeli görüşün altında yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterir. Diyabet hastalığı veya gözde iltihaplanma, kanama gibi durumlardan kaynaklanan görüş bozukluklarında öncelikle bu nedenlere yönelik bir tedavi planı belirlenir.
Ancak doğal süreçlere bağlı olarak göz önünde oluşan leke ve noktacıklar çoğu durumda tedavi gerektirmez. Sinek ve cisim uçuşması hissi, nadir durumlarda görüşü ciddi şekilde bozarak günlük yaşamı etkileyebilir. Bunların altında daha önceden geçirilmiş ciddi göz sağlığı sorunlarının yatıyor olması ihtimali yüksektir. Böyle durumlarda cerrahi operasyonlar veya lazer ışınları kullanılarak gerçekleştirilen bir dizi müdahale ile tedavi gerçekleştirilebilir.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Gözde uçuşan cisimlerin tedavisi lazer ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu cisimler, görüşü engelleyecek kadar büyük veya gün içinde rahatsız edici derecede fazla kendini gösteriyorsa, kişiye lazer tedavisi önerilebilmektedir. Eğer kişide ani şimşek çakmaları ve kurum şeklinde çok yoğun siyah noktalar görülüyorsa, göz içi kanama şüphesi ortaya çıkabilmektedir. Böyle durumlarda vitrektomi ameliyatı söz konusu olabilmektedir.
HANGİ DURUMLARDA DOKTORA BAŞVURMAK GEREKİR?
Aşağıdaki belirtileri fark ederseniz derhal bir göz uzmanına başvurun:
- Normalden çok daha fazla göz uçuşması
- Aniden yeni uçuşan cisimlerin ortaya çıkması
- Uçuşan cisimlerle aynı gözde ışık parlamaları
- Görüşünüzün bir kısmını engelleyen gri bir perde veya bulanık alan
- Görüşünüzün bir veya birden fazla tarafında karanlık (periferik görme kaybı)