Uyurken bir anda düşüyormuş hissinin gelmesi nedir?
Uykuya daldığınız sırada düşme hissiyle sarsılarak uyandığınız olmuştur. Bu olay bize bazen korku dolu bir his verebilir. Fakat uyanınca bunun sadece bir rüyadan ibaret olduğunu anlarız. Peki, neden uyku esnasında düşer gibi hissederiz? İşte detaylar...
Gece yatağımıza yatıp uykuya daldıktan bir süre sonra bir anda bir his gelir ve olduğumuz yerde titreriz. Uyku sırasında gelen bu duygu bazen korkutucu seviyelere ulaşıp bizi uykumuzdan da edebilir.
HİPNİK SARSINTI
Uykuya daldığımızda bilinç bedenimizi terk ederken, beyin uyanık olduğumuz zamandan farklı bir şekilde çalışmaya başlar. Uyanıklıktan uykuya bu geçiş sırasında hipnik sarsıntı olarak bilinen bir şey meydana gelebilir. Hipnik bir sarsıntı, seğirmeye benzeyen ani harekettir, bir şey bizi aniden korkuttuğunda hissettiğimiz duygudur.
Bu tuhaf hareket, miyoklonik bir spazmın, bir kasın veya bir kas grubunun ani ve istemsiz seğirmesinin sonucudur; tek başına veya sırayla, bir kalıpla veya tek başına meydana gelebilir. Örneğin hıçkırık, miyoklonik spazmların çok yaygın bir başka şeklidir. Hipnik sarsıntılar tipik olarak tek bir kasılmadan oluşur ve düşme hissi, bir rüyanın başlangıcı (görsel veya işitsel) veya canlı bir hipnagojik halüsinasyon (kişi uykuya daldığında meydana gelir) ile ilişkilidir.
UYKUNUN HANGİ EVRESİNDE MEYDANA GELİR VE OLUŞMA SEBEPLERİ NELERDİR?
Hipnik sarsıntılar genellikle bir kişi uykuya daldığında olur. Bu seğirmelerin uykunun gerçekte ne zaman başladığı ve rüya görüp görmediğimiz konusunda kafa karışıklığına neden olması yaygındır. Sebepleri çok net olmasa ve mevcut bilgiler sınırlı olsa da, bilim adamları bunların bazı nedenler olabileceğine inanıyor:
- FİZİKSEL AKTİVİTE
Yatma saatine çok yakın egzersiz yapmak vücudunuzu aşırı uyarabilir ve erken uykuya dalmanızı çok zorlaştırabilir.
- ANKSİYETE VE STRES
Akılda çok fazla endişe ile uyumak, beyninizi gereğinden daha uzun süre aktif tutabilir ve bu da vücut uyurken bile uyarı sinyalleri göndermesine neden olabilir.
- KAFEİN VE DİĞER UYARICILAR
Bunlar ve diğer uyarıcı ürünler vücudun doğal uyku ve derin bir gece uykusu alma yeteneğini etkiler.
- UYKU YOKSUNLUĞU
Diğer uyku bozuklukları ve kötü uyku alışkanlıkları da bu spazmlarla ilişkili olabilir.
- EVRİMSEL KALINTI
Bazı teoriler, bu hissin evrimsel bir kalıntı olduğunu öne sürer. Atalarımızın yüksek yerlerde uyuduğu zamanlarda, düşme tehlikesine karşı bir uyarı mekanizması olarak gelişmiş olabilir. Bu ani kasılma, tehlikede olabileceğini hissettiğinde bireyin uyanık kalmasını sağlar.
- BEYİN VE VÜCUT ARASINDAKİ İŞLETİŞİM
Uykuya dalma süreci sırasında, beyin ve vücudun geri kalanı arasındaki iletişim yavaşlar. Bu aşamada, beyin uykuya geçiş yaparken, bazen vücudun hala uyanık olduğunu “sanabilir”. Bu yanlış algılama, vücuda ani bir kasılma komutu gönderilmesine neden olabilir, bu da düşüyormuş gibi bir his yaratır.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
1. DÜZENLİ UYKU
Düzenli bir uyku rutini oluşturmak, vücudun uykuya geçiş sürecini daha iyi yönetmesine yardımcı olabilir. Yatmadan önce ekranlardan uzak durmak, yatak odasını sadece uyumak ve dinlenmek için kullanmak bu rutinin bir parçası olabilir.
2. FİZİKSEL AKTİVİTE
Düzenli fiziksel aktivite, genel olarak uyku kalitesini artırır ve stres seviyelerini azaltır. Bu da, uykuya dalarken yaşanan düşme hissinin azalmasına yardımcı olabilir.
3. KAFEİN VE ALKOL TÜKETİMİNİ AZALTMAK
Yatmadan önce kafein ve alkol tüketimi, uykuya dalma sürecini olumsuz etkileyebilir. Bu maddelerden kaçınmak, daha rahat bir uyku geçişine katkıda bulunabilir.
Uykuya dalarken yaşanan düşme hissi genellikle zararsızdır ve endişe edilecek bir durum değildir. Ancak, eğer bu durum sık sık yaşanıyor ve günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa, bir sağlık profesyoneline danışmak faydalı olabilir.
PROFESYONEL DESTEK ALMA
1. UYKU BOZUKLUĞU TEŞHİSİ
Eğer uykuya dalarken yaşanan düşme hissi düzenli olarak rahatsız edici hale gelirse, bir uyku bozukluğunun belirtisi olabilir. Uyku apnesi gibi durumlar, uyku kalitesini önemli ölçüde düşürebilir ve profesyonel bir değerlendirme gerektirebilir.
2. UZMAN DANIŞMANLIĞI
Uyku Terapisti: Uyku problemleriyle başa çıkmak için stratejiler sunabilir.
Psikolog veya Psikiyatrist: Anksiyete veya stresle ilişkili uyku sorunlarını tedavi etmek için bireysel terapi veya ilaç tedavisi önerilebilir.
Uykuya dalarken yaşanan düşme hissiyle başa çıkmanın birçok yolu vardır. Bu yöntemler, kişinin yaşam tarzına ve spesifik durumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Önemli olan, kaliteli bir uyku için gerekli adımları atmak ve gerekirse profesyonel yardım almak.
