"NFT, Metaverse ve Öteki Şeyler"de haftanın özeti: Metaverse cihazları için ne kadar ödersiniz?

1- OYUN OYNAMANIN ÖTESİNDE, İŞTE GERÇEK METAVERSE FIRSATLARI…

Uluslararası danışmanlık kuruluşu KPMG'nin internetin geleceğini kökten değiştirmeye aday metaverse teknolojinin mevcut kullanım durumunu, sunduğu fırsatları, bu teknolojinin yaygınlaşması önündeki engelleri ve kullanımının yaygınlaşması için yapılabilecekleri ortaya koyan “Oyun Oynamanın Ötesinde: Gerçek Metaverse Fırsatı” araştırmasının sonuçları yayımlandı.

Araştırmaya göre Y kuşağı (yüzde 61) ve Z kuşağının (yüzde 57) çoğu metaverse ile ilgili içerikleri daha fazla görüyor, okuyor veya duyuyor. Erkeklerde bu oran yüzde 57 iken kadınlarda yüzde 38 seviyesinde kalıyor. Katılımcıların büyük çoğunluğu sanal/hibrit etkileşimlere açık olduklarını ifade ederken yaklaşık dörtte biri metaverse cihazlarına en fazla 199 dolar ödeme yapmaya istekli. Yüzde 15'i ise cihazlar için ödeme yapmak istemezken; üçte biri 1000 ila 1500 dolar arasında ödeme yapmaya şimdiden hazır.

Araştırmayı değerlendiren KPMG Türkiye Şirket Ortağı, Veri, Analitik ve Dijital Lideri, Teknoloji Sektör Lideri Gökhan Mataracı, şunları söyledi:

“Günümüzde en çok konuşulan konulardan birisi metaverse dünyası. Sanal bir evrenden oluşan bu dünya adeta Matrix filmindekine benzer bir çağa geçişimizi hızlandırıyor, kullanıcıların geleneksel kişisel bilgisayarların yanı sıra sanal ve artırılmış gerçeklik cihazları aracılığıyla çevrimiçi 3 boyutlu sanal ortamlarda etkileşim içerisine girmesine olanak tanıyor. Oyun oynamanın ötesinde yepyeni fırsatlar sunan bu sanal dünyada, bir konsere gidebilir, bir geziye çıkabilir, giysiler deneyebilir bunları dijital veya gerçek versiyonlarını satın alabilirsiniz. Dahası çalışanlar, iş arkadaşlarını bir görüntülü arama uygulamasında görmek yerine sanal bir dünyada adeta birlikteymiş gibi görebilir.”

Araştırmadan öne çıkan sonuçlar şu şekilde:

Mevcut kullanım ne durumda?

- Y kuşağı (yüzde 61) ve Z kuşağının (yüzde 57) çoğu metaverse ile ilgili içerikleri daha fazla görüyor, okuyor veya duyuyor. Buna karşın X kuşağında bu oran yüzde 42'de kalıyor. Erkeklerde ise bu oran yüzde 57 iken kadınlarda yüzde 38 seviyesinde.

- Metaverse teknolojisine aşina olan Y kuşağının yarısı, metaverse'in önümüzdeki beş yıl içinde hayatları üzerinde önemli bir etkisi olacağına inanıyor. Genel olarak bakıldığında ise metaverse aşina olanların üçte birinden fazlası (yüzde 36) bu inanca sahip.

- Araştırma ayrıca genç nesillerin ve erkeklerin metaverse'in önemli bir etkisi olacağına daha fazla inandığını da gösteriyor.

- Sosyal medya ve TV dışında; aile ve arkadaşlar (yüzde 33), marka teklifleri (yüzde 18) ve hatta işverenler (9) toplumda metaverse farkındalığını artırıyor.

Hangi fırsatları sunuyor?

- Araştırmanın ortaya çıkardığı diğer önemli bir sonuç ise katılımcıların büyük çoğunluğunun (ortalama yüzde 50'nin üzerinde) sanal/hibrit etkileşimlere açık olduklarını söylemeleri oldu. Bu da metaverse dünyasında daha büyük fırsatlara işaret etmesi açısından önem taşıyor.

- Katılımcıların en az yarısı herhangi bir sanal etkileşimle ilgileniyor; sanal toplantılar, teletıp ve turlar bunların başında geliyor.

- Metaverse dünyasına girmesi düşük olan kişiler dahi aile veya arkadaşlarla sanal toplantıların, teletıp ziyaretlerin ve müzelerde sanal turların büyük bir potansiyel olduğunu düşünüyor.

Hangi engeller ile karşı karşıya?

- Bu teknolojinin yaygınlaşması önünde konuyla ilgili farkındalığın eksik olması tereddütleri de beraberinde getiriyor. Teknolojiye açık olsalar da henüz kararsız olanların oranı yüzde 32 seviyesinde.

- Kararsızların alt kırılımlarına bakıldığında bu oranlar kadınlarda yüzde 53), X ve X'ten önceki nesilde yüzde 52, evli olmayanlarda yüzde 36, üniversite mezunu olmayanlarda yüzde 55), gelir düzeyi daha düşük olanlarda yüzde 41 ve evlerinde çocuk olmayanlarda yüzde 62 şeklinde.

- Metaverse'e az aşina olanların oranı yüzde 31 iken az da olsa bilgi sahibi olanların oranı yüzde 36'da kalıyor.

- Genel olarak katılımcıların çok azı metaverse'in 12 ay (yüzde 8) veya beş yıl ( yüzde 16) içinde yakın vadeli bir etkisi olacağına inanıyor.

- Metaverse deneyimi olan katılımcılar zorbalıktan, ırkçı hakaretlerden, kutuplaştırıcı siyasi söylemlerden, vasatın altında deneyimlerden ve metaverse bağımlısı olmaktan endişe duyuyor.

- Katılımcılara metaverse harcamaları ile ilgili düşünceleri sorulduğunda her 10 yetişkinden 6'sı (yüzde 61) metaverse cihazlar için 200 dolardan fazla, üçte biri 1.000 ila 1.500 dolar arasında ödeme yapmaya hazır oldukları söylüyor. Katılımcıların yaklaşık dörtte biri (yüzde 24) 1 ila 199 dolar arasında harcama yapmaya istekli. Yüzde 15'i ise cihazlar için ödeme yapmak istemiyor.

- Kişisel bilgilerin güvenliği konusunda güvende hissetmek, metaverse dünyasını deneyimlemeyenlerin katılımı için en önemli gereklilik (yüzde 30) olarak öne çıkarken bu teknolojiyi deneyimleyenlerde daha fazla katılım için ise rahatlık faktörü (yüzde 31) öne çıkıyor.

- Katılımcılar metaverse hakkında sosyal medyadan, aile ve arkadaşlarından, yüklü uygulamalardan bilgi edinmeye açık. Ancak bir işveren aracılığıyla bilgi edinmek en az tercih edilen yöntem. Aile ve arkadaşlar, yüklü uygulamalar ve eğitimler metaverse konusunda kararsız olanlara ulaşma fırsatı sunuyor.

2- TÜRKİYE’NİN İLK CANLI ‘META’ DEFİLESİ

Erkek giyim markası Kiğılı, Türkiye’nin ilk canlı meta defilesi ile 2022/23 Sonbahar-Kış koleksiyonunu GoArt Metaverse’te tanıttı. Katılımcıların avatarlarıyla yer aldığı defileye Kiğılı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hilal Suerdem, Kiğılı CMO’su İlkay Keleş ve konuklar katıldı.Gerçek mankenlerin Kiğılı için özel olarak tasarlanan bir meta-defile alanında yaptıkları defileyi, katılımcılar kendi yarattıkları avatarları ile takip etti.

Mağaza açıp, oyununu çıkaracak

Perakendenin 10 yıl sonra varacağı noktayı teknolojik olarak şimdiden zorlamaya odaklandıklarını belirten Kiğılı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hilal Suerdem, “Web 3.0’a Türkiye’nin ilk giyilebilir NFT’leriyle giriş yapmıştık, şimdi ise meta defilemiz ile devam ediyoruz. Çok yakın zamanda meta dünyasında ilk mağazamızı açacağız. Bunun yanı sıra ilerleyen süreç içinde kullanıcılara gerçek hayatta çeşitli faydalar sağlayacak özel bir oyunu hayata geçireceğiz. Bu oyunu konum tabanlı AR oyun olarak kurguluyoruz ve ana odağında ise tabii ki NFT parçalar olacak” dedi.

Canlı bir model meta evreninde podyumda

‘Meta’ defilesinde söz alan Kiğılı CMO’su İlkay Keleş ise “Mayıs ayında Türkiye’nin ilk giyilebilir NFT parçalarını holografik defileyle tanıtıp, meta evrene ilk adımımızı atmıştık. Bugün de Türkiye’de ilk kez gerçek dünya ve meta evreni birleştirdiğimiz defile ile yepyeni bir deneyim yaşadık. İlk kez canlı bir model meta evreninde podyuma çıktı. Yani kurgusal bir evrenle gerçek dünyanın dinamiklerini birleştiriyor ve sanal dünyaya Kiğılı’nın kodlarını entegre ediyoruz” diye konuştu.

3- NEREDE BU NFT KİTAPLARI?

2021 yılının ilk aylarında hayatımıza bir kavram girdi, NFT. Biricik, bölünemez token anlamına gelen NFT, birçok sanatçının para kazanma aracı oldu. Sanat eserlerinden sonra kitaplar da NFT olarak satmaya başladı. Peki sanat eserleri ile aynı başarıyı yakalayabildi mi? Küresel kripto para platformu Bybit tarafından hazırlanan değerlendirmede, NFT kitaplardaki son durum gözler önüne serildi. Değerlendirmede yer alan dikkat çekici tespitler şöyle:

- “Görsel sanatçılar, galeriler ve koleksiyoncular NFT kervanına katıldı ve canlı bir dijital sanat pazarı yaratıldı. Peki ya kitaplar? OpenSea'de tokenleştirilmiş eserlerini satarak milyonlar kazanan tüm o NFT yazarları nerede?"

- "Aslında bir iki küçük başarı örneği yok değil. Bunlardan biri olan Blake Butler 2008 yılında Decade'i yazdı ancak eserinin görsel bir temsili olan, kitabın her sayfasında yanıp sönen bir GIF oluşturup onu bir NFT olarak mint etti. Şubat 2021'de NFT’sini OpenSea'de 2.22 ETH’ye satışa çıkardı ki o sırada bu 3774 dolara karşılık geliyordu. Butler kısa süre sonra 1.22 ETH’lik, yani yaklaşık 2074 dolar değerindeki bir teklifi kabul etti."

“Analog dünyada bir kitabı 7 defa satardık, dijitalde NFT ile bunu niye yapmayalım?”

- "NFT Magazine de sayılarını farklı bir şekilde yayımlıyor. Her ay OpenSea'de sınırlı sayıda NFT çıkarıyorlar ve dergiye yalnızca bu NFT’lerin sahipleri erişebiliyor. NFT Magazine'in fiyatları bu yılın Haziran ayında 0.2 ETH'ye (o sırada yaklaşık değeri 340 dolar idi) yükselmiş olsa da şu andaki fiyatı yaklaşık 70 dolara karşılık geliyor.

- Bloomberg'in haberine göre akademik yayınevi Pearson, yıllarca yüksek fiyatlı ders kitapları sattıktan sonra kitaplarının ikinci el satışlarından kâr elde etmek için NFT iş modelini araştırmaya başladı. Şirketin CEO’su Andy Bird, bu adımla ilgili olarak, "Analog dünyada bir Pearson ders kitabı yedi defaya kadar yeniden satılırdı ancak biz sadece ilk satışa katılırdık. Bugün ise blok zinciri ve NFT'ler gibi teknolojiler, söz konusu ürünün ömrü boyunca her satışına katılmamızı mümkün kılıyor" diyor.

- Aslında NFT'ler, yazarlar ve yayıncılara ilginç kullanım alanları sunabilir fakat kitap yayıncılığı endüstrisinden henüz ciddi bir yatırım olmadığı ortada. Neden olsun ki? Yapılan araştırmalara göre eski basılı kitaplar hâlâ çok popüler ve e-kitaplardan dört kat daha fazla satıyorlar. Bu durumda NFT'lerin görsel sanatlar için daha uygun olduğu gerçeğini de ortaya koyuyor.

4- BLOCKCHAİN TABANLI YERLİ OYLAMA SİSTEMİ

Yerli teknoloji şirketi Asist Bilgi Teknolojileri (BT), blockchain temelli geliştirdiği anket, araştırma ve oylama sistemi B-Contract ile dijital ekosistemi bir araya getiren MWC Las Vegas 2022’ye katıldı. 2005’te kurulan ve 2013 yılından beri Teknopark İstanbul’un kurucu firmaları arasında yer alarak faaliyetleri sürdüren Asist BT’nin, Türk mühendisler ve yazılımcılar tarafından geliştirilen Blockchain tabanlı oylama sistemi B-Contract, ABD’nin Las Vegas şehrinde gerçekleştirilen Mobil Dünya Kongresi (Mobile World Congress/MWC) etkinliğinde sergilendi.

Verilen bilgiye göre blockchain altyapısını kullanan anket uygulaması B-Contract’a girilen veriler, blockchain ağına katılan tüm kaynaklarda yer alıyor ve bu sistem üzerinden oy kullanıldığında sisteme girilen verinin kime ait olduğu dışarıdan görülemiyor.

Çoklu şifreleme

“Blockchain ID” özelliği ile de katılımcıların tercihlerinin görünmesinin önüne geçiliyor. Güvenlik katmanlarından birini oluşturan çoklu şifreleme sistemi ile olası bir saldırı durumunda tüm kaynakların hatayı anında tespit ederek saldırıyı önlediğini söyleyen Asist BT CEO’su Erkan Gül, “Bunu, tıpkı insan vücudundaki antikorlar gibi düşünebiliriz. Savunma mekanizması çok hızlı ve güçlü bir sistem kurduk. Ayrıca veriyi tek bir merkezde toplamak yerine, herkeste toplanan verilerin her zaman eş zamanlı çalışmasını ve doğru sonuç vermesini sağladık” dedi.

5- NFT DÜNYASINA MARKALAŞMAK İÇİN 5 ADIM

Benzersiz bir dijital varlığın sahipliğini temsil eden NFT’lerin dünyasına olan ilgi artarak büyüyor. Öyle ki Web 2.0 ile sahneye çıkan dijital varlık yaratma süreci, fotoğraf, ses, animasyon vb. içeriklerin Web 3.0 dünyasında dijital eser olarak değerlenmesiyle çeşitli ekonomik getirilere olanak sağlıyor. Ancak ilginin giderek büyüdüğü bu alanda yeni başlayanlar için başarılı NFT yaratıcısı olmak bazı kritik yollardan geçmeyi gerektiriyor.

Bir NFT’yi mintlemenin ne anlama geldiği, topluluk yaratmanın ve geliştirmenin neden önemli olduğu ile NFT’lerin kullanım alanları hakkında neden düşünülmesi gerektiği gibi sorulara cevap bulunmasının önem arz ettiğini dile getiren sosyal NFT pazar yeri Orderinbox CEO’su Doğu Taşkıran, NFT ve Web 3.0 dünyasında markalaşmak isteyenler için şu 5 ipucunu paylaştı:

1- Medya türünüzü dikkatli seçin

Statik görüntüler, NFT'ler için kullanılan en yaygın medya formatı olsa da aslında sanatsal ifade biçiminin tek sınırının kendi hayal gücünüz olduğunu unutmayın. NFT’yi mintlediğiniz yani eserinizi blok zincirlerde kayıtlı dijital varlığa dönüştürdüğünüz platform izin veriyorsa videoların veya şarkıların NFT'lerini yaratmamanız için hiçbir neden yok.

2- Yaratacağınız temel faydayı iyi düşünün

NFT'nizi nasıl fiyatlandıracağınızı düşünmeden önce, benzersiz tokeninizin değerinin altında neyin yattığını göz önünde bulundurmak daha önemli. Örneğin koleksiyonluk bir NFT'nin değeri, uzun süre güncel kalması beklenebilecek kültürel bir fenomene bağlıysa daha büyük ve daha kalıcı olabilir.

Kulüp üyeliği veya özel etkinliklere erişim sağlama gibi yardımcı ya da faydalı olarak belirlenen ve benzersiz avantajlarla birlikte gelen Utility NFT'ler güçlü topluluklar yaratarak daha uzun vadeli değere sahip olabiliyor.

3- Sizinle benzer düşüncelere sahip kişilerle bağlantı kurun

Hangi sektörde olursanız olun, Web 3.0 dünyasında adınızı duyurmak istiyorsanız network kurmanın önemini göz ardı etmeyin. NFT alanında Twitter, Discord ve Telegram gibi sosyal medya kanallarında sizlerle benzer işleri gerçekleştirenlerle iletişime geçmeniz gerekiyor.

4- Topluluğunuzu geliştirin

Web 3.0 genellikle insanları dijital ortamda bir araya getirmekle ilgilidir. Bir NFT topluluğu oluşturmak için online etkinlikler, hediyeler ve yardımcı unsurlar aracılığıyla topluluk üyelerinizle bağlantıda kalmanız gerekir. Tıpkı diğer sanatçılarla network kurmak gibi, bir topluluk oluşturmak da Web 3.0 dünyasında içerik oluşturucusu olarak çalışmalarınızı tanıtmanın ayrılmaz bir parçasıdır. Bu aynı zamanda NFT'lerinizi başarılı bir şekilde pazarlamanın da anahtarıdır.

5- Marka yaratın

Kişisel markanız, NFT'lerinizin arkasındaki amaç ve hikaye kadar önemli olabilir. Güçlü bir kişisel marka aynı zamanda başarılı bir pazarlama kampanyasının da bir parçasıdır. Kişiliğiniz ne kadar çok insanın ilgisini çekerse, çalışmalarınızı destekleme olasılıkları da o kadar artar. Günün sonunda itibarınız, NFT'lerinizin algılanan değerini ve insanların çalışmalarınızın arkasında durmaya ne kadar istekli olduklarını etkileyebilecek bir başka faktördür.

6- TÜRKİYE’DE STAJ PROGRAMINI BAŞLATTI

Blok zinciri ekosistemi ve kripto para altyapı sağlayıcısı Binance, kripto para okur yazarlığı başta olmak üzere üniversite öğrencilerini yeni nesil finansal teknolojiler konusunda desteklemek üzere yeni bir staj program başlattı. “Binance Internian Programı”na katılmaya hak kazananlar, Binance’de staj yapacak ve alanında uzman isimlerden geleceğin finansal teknolojileri konusunda eğitim alacak.

Binance Türkiye Genel Müdürü Mücahit Dönmez konuyla ilgili olarak, “Başlattığımız ‘Binance Internian’ programımızla üniversite öğrencilerine kapılarımızı açarak, Binance Türkiye bünyesinde staj yapma imkânı tanıyoruz. Kripto para konusunda hiç bilgi sahibi olmayan kişilerden, bu alanda devamlı yatırım yapan deneyim sahibi kişilere kadar herkesin yararlanabileceği tüm içerikleri düzenli olarak Binance Academy’de paylaşıyoruz” dedi.

En yaratıcı bir dakikalık başvurular aranıyor

Verilen bilgiye göre Binance’nin staj programına katılmak isteyen öğrenciler sosyal medya hesaplarından 1 dakikalık video yayınlayarak başvurularını gerçekleştirecek. Öğrenciler hazırladıkları videoyu #BinanceInternian hashtag'i ile Instagram ve LinkedIn hesaplarından paylaşacak. En yüksek etkileşime sahip 4 video ve Binance ekibi tarafından seçilen en yaratıcı 4 video olmak üzere toplam 8 başvuru Binance ekibi ile mülakata davet edilecek.