Memuru temmuzdaki enflasyondan seyyanen zam korudu
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temmuz ayı enflasyonunu yüzde 9.49 olarak açıkladı. Merkez Bankası ise yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 58 olarak revize etti. Memurlar temmuz ayında yüzde 17.55 oransal zam ve 8.077 TL seyyanen zam aldı. Peki ocak ayında memur maaş zammı nasıl hesaplanacak? Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, memur maaş zammı hesaplamasıyla ilgili merak edilenleri yazdı
Memur maaşları ve emekli memur aylıklarına yapılan zamlar iki yılda bir imzalanan toplu sözleşmeyle belirleniyor. Ocak ve temmuz aylarında yapılan toplu sözleşme zamları 6 aylık enflasyonun altında kalırsa önce enflasyon farkı veriliyor ve bunun üzerine bir sonraki dönemin toplu sözleşme zammı uygulanıyor. Örneğin ocak ayında toplu sözleşme zammı yüzde 8 oldu, ocak – haziran dönemi enflasyonu ise yüzde 19.77 olarak gerçekleşti. Böylece ocak – haziran enflasyonu ile ocak ayındaki toplu sözleşme zammı arasında yüzde 10.90’lık fark ortaya çıktı. Temmuz ayı toplu sözleşme zammı yüzde 6 olduğu için enflasyon farkıyla birlikte temmuzda yüzde 17.55 maaş zammı yapıldı. Memurlara normalde sadece bu oranda maaş zammı yapılacak iken ayrıca 8.077 TL seyyanen zam verildi.
Bu yılın ocak ayında da memurlara normalde sadece yüzde 15.32 oranında maaş zammı yapılacak iken 14.68 puanlık refah payı ile birlikte yüzde 30 oranında zam yapıldı. Ocak ayındaki 14.68 puanlık ilave zam ve temmuz ayındaki 8.077 TL’lik seyyanen zam, uzun süredir sadece enflasyon oranında artan memur maaşlarını bu yıl ilk kez enflasyonun üzerine çıkardı.
Toplu sözleşme zamları enflasyonun altında kaldığı için, memur maaşları yıllardır fiilen sadece enflasyon oranında artıyor. Bu yılki ilave zamlar memurların enflasyonun üzerinde maaş zammı almalarını sağladı. TÜİK temmuz ayı enflasyonunu yüzde 9.49 olarak açıkladı. Seyyanen zammın önemi enflasyon verileriyle daha iyi ortaya çıktı.
Memurların toplu sözleşme zamları enflasyona kaç ay dayanıyor?
(*) 2022 Ocak ayında %5 olan TS zammı %7,5 olarak uygulandı
(**) 2023 Temmuz ayında %6 TS zammı + 8.077 TL seyyanen zam yapıldı.
TEMMUZDAKİ ENFLASYON FARKI OCAK AYINDA MAAŞLARA YANSITILACAK
Seyyanen zam olmasaydı memurlar temmuz ayında, önceki 6 aylık döneme ait yüzde 10.90’lık enflasyon farkı hariç sadece yüzde 6 oranında toplu sözleşme zammı alacaklardı. Temmuz ayında enflasyon yüzde 9.49 olarak gerçekleştiği için toplu sözleşme zammı temmuz ayında enflasyonun 3.49 puan altında kalacaktı. Memurlar, temmuz ayında ortaya çıkan bu enflasyon farkını almak için ocak ayını bekleyecekler.
MERKEZ BANKASI’NIN TAHMİNİ TUTARSA 2. YARI ENFLASYONU YÜZDE 31.91 OLACAK
Merkez Bankası 2023 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 58 olarak revize etti. Enflasyon, Merkez Bankası’nın tahmini doğrultusunda çıkarsa temmuz – aralık dönemi enflasyonu yüzde 31.91 olacak. Memurlar, gelecek yıl ocak ayında, temmuz ayı dahil olmak üzere yılın ikinci yarısında toplu sözleşme zammını aşan enflasyon farkını alacaklar.
OCAKTA MEMUR MAAŞ ZAMMI NASIL HESAPLANACAK?
Temmuz ayında yapılan seyyanen zam dolayısıyla ocak ayında memur maaşlarına yapılacak zammın nasıl hesaplanacağı da merak ediliyor.
Merkez Bankası’nın enflasyon tahmini üzerinden gidersek, temmuz ayı için yapılan yüzde 6’lık toplu sözleşme zammı için öncelikle yüzde 31.91’lik enflasyondan kaynaklı olarak yüzde 24.4 oranında fark verilecek. Bunun üzerine, devam eden toplu sözleşme görüşmelerinde belirlenecek zam oranı uygulanacak. Örneğin ocak ayı toplu sözleşme zammı yüzde 25 olarak kabul edilirse ocak ayında memur maaşlarına yüzde 55 oranında zam yapılacak. Bu zam oranı, seyyanen zam dışındaki maaşlara uygulanacak. Halen 8.077 TL olan ilave ödeme tutarı da aynı oranda artırılarak ödenmeye devam edecek. Sonuç olarak tüm memurların maaşı ocak ayından itibaren yeniden aynı oranda artmaya başlayacak.
Altını bir defa daha çizmekte yarar var ki, burada yapılan hesaplama Merkez Bankası’nın enflasyon tahmininin tutacağı varsayımına ve farazi toplu sözleşme zammına dayanarak yapılmıştır. Sadece, maaş zammı hesaplamasının nasıl yapılacağını anlatmayı amaçlamaktadır. Ocak ayında yapılacak maaş zammı devam eden toplu sözleşme görüşmelerinde belirlenecek orana ve yılın ikinci yarısındaki enflasyona göre belli olacak.