Ortağı olduğu şirketten SSK’lı gösterilenler dikkat
Sahibi ya da ortağı oldukları şirketlerden kendilerini 4/a'lı olarak gösterenler, emeklilik dilekçesi verdiklerinde kötü sürprizlerle karşılaşabiliyorlar. SSK'dan gereken koşulları sağlayarak emekli olmaya hak kazandıklarını sanırken, SSK kapsamındaki çalışmaları geçersiz sayıldığı için 4/b (BAĞ/KUR) kapsamında emekli olabilecekleri cevabını alabiliyorlar. Bu durumda emeklilik tarihleri 4-5 yıl uzayabiliyor. HABERTÜRK'ten Ahmet Kıvanç, şirket ortaklarının kendi şirketlerinde 4/a'lı çalışmasıyla ilgili ayrıntıları yazdı
Sahibi veya ortağı olduğu şirketten 2008 öncesi SSK'lı gösterilmeye başlanan okurlarımızdan zaman zaman mesajlar geliyor. SSK'lı olarak emeklilik koşullarını yerine getirdikleri için emeklilik dilekçesi verdiklerinde, 4/a kapsamındaki çalışmalarının 4/b (BAĞ-KUR) kapsamında değerlendirildiğini, dolayısıyla emekliliğe henüz hak kazanmadıkları cevabıyla karşılaşıyorlar. Bu durumdaki kişilerin hem emeklilik için uzun süre beklemeleri, hem de daha fazla prim ödemeleri gerekebiliyor.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca, şirket ortaklığından dolayı 4/b’li sayılanlar, kendilerine ait veya ortağı oldukları işyerlerinden 4/a’lı (SSK) olarak gösterilemez. 1 Ekim 2008 tarihinden önce kendilerine ait veya ortağı oldukları şirketlerden 4/a’lı olarak gösterilmeye başlayanların durumu ise şirkete ne zaman ortak olduklarına ve 4/a’lı çalışmaya ara verip vermediklerine göre değişiyor.
Ayrıntılı olarak anlatmaya başlamadan, şunu öncelikle vurgulamak gerekir. 1 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe giren yasa değişikliği uyarınca, vergi kaydı bulunan ya da şirket ortağı olan kişiler, başka bir işyerinde çalışmaya başladığı takdirde 4/a’lı (SSK) olarak gösterilebilir. Bir kişinin aynı anda hem 4/a, hem de 4/b statülerine tabi olacak şekilde kanun kapsamına girmesi halinde, hizmetleri 4/a (SSK) kapsamında değerlendiriliyor. Böylece, 4/a kapsamında daha kolay emekli olabiliyorlar.
Ekim 2008 öncesinden başlayarak kendi şirketinde 4/a’lı gösterilenlerin durumuna ilişkin ayrıntılar ise şöyle:
Şirket ortağı olup 4/b kapsamında tescili yapılanların daha sonra 4/a’lı olarak bildirilmesi: 2008 Ekim öncesi dönemde şirket ortağı olması nedeniyle 4/b kapsamında sigortalı olanların, ortağı olduğu şirketten daha sonra 4/a kapsamında bildirilmesi halinde, önce başlayan sigortalılık sona ermediği sürece diğer sigortalılık devreye girmiyor. Dolayısıyla bu durumdaki kişilerin 4/a kapsamındaki sigortalılıkları iptal edilip 4/b kapsamındaki sigortalılığı geçerli sayılıyor. Örneğin, 1 Haziran 1997 tarihinden itibaren 4/b kapsamında sigortalı sayılan bir limited şirket ortağı, 15 Ağustos 1997 tarihinden itibaren ortağı olduğu şirketten 4/a kapsamında bildirilmeye başlanmışsa bu geçerli sayılmayıp, 4/b kapsamındaki sigortalılığı devam ettirilir.
Şirket ortağı olup 4/b kapsamında tescili yapılmamış olanların, ortağı olduğu şirketten daha sonra veya aynı gün 4/a’lı olarak bildirilmesi: 1 Ekim 2008 tarihinden önce BAĞ-KUR kapsamında tescili yapılması gerektiği halde SSK’lı gösterildiği sonradan tespit edilenlerin 4/a kapsamındaki hizmetleri 4/b kapsamında değerlendiriliyor. Sigorta başlangıçları ise şirket ortağı oldukları tarih olarak kabul ediliyor. Örneğin 7 Eylül 2001 tarihinde limited şirket ortağı olan ancak BAĞ-KUR kaydı yapılmayan kişi 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren ortağı olduğu şirketten SSK’lı olarak bildirilmeye başlanmış ve 12 Mart 2013 tarihinde şirket ortaklığı sona ermiş olsun. Bu kişinin ortaklıktan ayrılıncaya kadar 4/a kapsamındaki hizmetleri 4/b olarak değerlendiriliyor, sigorta başlangıcı ise şirket ortağı olduğu tarih olarak kabul ediliyor.
4/A PRİMLERİNDE BİR GÜN BİLE BOŞLUK OLMAMASI GEREKİYOR
SSK’lı olup çalıştığı işyerine sonradan ortak olanlar: 2008 Ekim öncesinde SSK’lı olarak çalışırken, çalıştıkları işyerine ortak, anonim şirkette ise kurucu ortak veya yönetim kurulu üyesi olanlar, 4/a kapsamındaki sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar 4/b kapsamına alınmıyorlar. Ancak, 4/a kapsamındaki çalışmaları sona erdirip en az bir gün ara vererek ortağı olduğu şirketten yeniden 4/a’lı olarak çalışmaya başlaması durumunda hizmetler kesintiye uğramış kabul ediliyor. Örneğin, 13 Mayıs 2005 tarihinden itibaren bir anonim şirkette SSK’lı iken 20 Haziran 2007 tarihinde, çalıştığı şirkete ortak ve yönetim kurulu üyesi olan ve 4/a’lı sigortası 31 Mayıs 2016 tarihine kadar kesintisiz devam eden kişinin 4/a sigortalılığı geçerli sayılıyor. Şirkette ortaklığı devam ediyorsa, 1 Haziran 2016’dan sonra 4/b kapsamında kabul ediliyor.
SSK’lı çalışırken, başka bir şirkete ortak olanlar: SSK’lı olarak bir işte çalışırken, başka bir şirkete ortak olanlar da 4/a’lı hizmetleri, kesintisiz devam ettiği müddetçe geçerli sayılıyor. Ancak, bu noktada dikkat edilmesi gereken ayrıntılar var. Örneğin, bir anonim şirkette SSK’lı çalışırken, 30 Haziran 2004 tarihinde bir limited şirketine ortak olan kişinin 4/a sigortalılığı 26 Temmuz 2005 tarihinde sona ermiş, 27 Temmuz 2005 tarihinde de ortağı olduğu şirketten 4/a’lı olarak gösterilmeye başlamışsa, her ne kadar 4/a kapsamındaki hizmetlerinde boşluk oluşmamışsa da kendi şirketindeki 4/a kapsamında bildirilen hizmeti iptal edilip 4/b kapsamında değerlendiriliyor.
Çalıştığı limited şirketin İstanbul şubesinden SSK’lı iken sonradan ortak olan kişi, hiç ara vermeden aynı şirketin Ankara şubesinden 4/a’lı gösterilerek çalışmaya devam etmişse, geçiş işlemleri arasında tarih boşluğu olmadığı ve iki işyerinin de aynı vergi numarasına sahip olması nedeniyle Ankara’daki 4/a’lı hizmetleri de kabul ediliyor.
Şirkette kendinden başka sigortalı kalmayanlar: Bir kişi SSK’lı çalıştığı şirkete sonradan ortak olmuşsa ve bir süre sonra şirkette kendisinden başka sigortalı çalışan kalmamışsa durumu ne olacak? Şirketin sermaye şirketi olması halinde herhangi bir sorun bulunmuyor. Örneğin bir kişi 5 Nisan 2005 tarihinden itibaren SSK’lı olarak çalışmakta iken 1 Ocak 2006 tarihinde çalıştığı limited şirketine ortak olmuş ve 1 Mayıs 2013 tarihinden itibaren de şirkette kendisinden başka sigortalı kalmamışsa, sigortası kesintiye uğramadığı müddetçe 4/a kapsamındaki sigortası geçerli sayılıyor.
