Şarjda en pahalı CV ve ZES, en ucuz Eşarj ve Trugo!
Elektrikli araç pazarı her geçen büyürken, bu otomobillerin yollarda kesintisiz bir şekilde ilerlemesini sağlayan şarj istasyon ağları arasındaki rekabet de artıyor. Türkiye'de 122 firma, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) şarj ağı lisansı almış durumda. EPDK lisansına sahip firmalar tarafından işletilen kamuya açık şarj ünitelerinde fiyatlar dakikaya göre değil kWh üzerinden belirleniyor. Aynı teknolojiye sahip cihazlardan yapılacak şarj işlemi ise, firmaya göre farklılık gösteriyor. Togg'un şarj ağı markası Trugo'nun, sadece hızlı şarja imkan veren DC cihazlar ile hizmet vermesi sebebi ile, farklı firmaların DC cihaz tarifeleri üzerinden yaptığımız karşılaştırmada çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı. Yiğitcan Yıldız yazdı...
Türkiye elektrikli araç pazarında gittikçe artan rekabet, şarj istasyonlarında da firmalar arasında fiyat savaşlarının çıkması yol açtı.
Yerli otomobil Togg'un ilk 20 bin sahibi ile buluşmak için artık gün sayması ve 2022'de Avrupa'nın en çok satılan elektrikli otomobili Tesla Model Y'nin Türkiye'ye geliyor oluşu, bu yıl elektrikli otomobiller pazarında sıçrama beklentisi yarattı.
Sektördeki beklentiler, geçen yıl 8 bin adet düzeyinde pazar büyüklüğü ile yüzde 1.5 pazar payı elde eden elektrikli otomobillerin, 2023 sonuna kadar 40 bin adet pazar büyüklüğüne ulaşarak paylarını yüzde 5'ün üstüne taşıyacağı yönünde.
Bu tablo, elektrikli otomobillerin olmazsa olmazı şarj istasyon ağları arasında da rekabet yaratmış durumda. İstasyon işletmecileri, şarj noktalarının yaygınlığı haricinde fiyat tarifesi ile de elektrikli otomobil sahiplerini kendilerine çekmeyi hedefliyor.
122 FİRMANIN LİSANSI VAR
Türkiye'de 122 firma, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) şarj ağı lisansı almış durumda. Yollarda toplam şarj ünitesi sayısı ise 6 bin 500 dolayında. Bu sayının, Togg'un Trugo markası ve Tesla'nın kendi ağının da katkısı ile yıl sonunda 15 bin adede yaklaşacağı öngörülüyor.
Neticede yollardaki istasyon sayısı her geçen gün artarken, elektrikli otomobil sayısındaki artışın daha hızlı olması, araç başına düşen ünite sayısının azalacağını gösteriyor.
Mevcut pazar büyüklüğü ve şarj ünite sayısına göre, Türkiye'deki her bir elektrikli araç başına 0.45 adet şarj istasyonu düşüyor. Pazar öngörüleri ve şarj istasyon yatırım hedefleri ise, bu oranın yıl sonunda 0.35 seviyesine düşeceğini gösteriyor.
Bu durum, şarj ağı firmaları arasındaki rekabetin artacağı anlamına geliyor. Dolayısı ile, firmadan firmaya değişiklik gösteren şarj tarifelerinin de önemi artıyor.
FİYATLAR KWH ÜZERİNDEN BELİRLENİYOR
EPDK lisansına sahip firmalar tarafından işletilen kamuya açık şarj ünitelerinde fiyatlar dakikaya göre değil kWh üzerinden belirleniyor.
Birçok şarj istasyonu normal alternatif akım (AC) ve hızlı doğru akım (DC) ile şarja imkan veriyor.
AC cihazlardan yapılan şarjda enerji yoğunluğunun daha az olması sebebi ile fiyatlar daha uygun.
Yüksek yoğunlukta enerji transferi sağlayan ve 30 dakikadan kısa sürede bataryayı dolduran DC ünitelerin ise yatırım maliyetlerinin yüksek olması, hem bu cihazların sayısının az olmasına hem de bu ünitelerden yapılacak şarj işleminin daha pahalı olmasına yol açıyor.
Burada bir parantez açarak, AC cihaz yatırım bedelinin 1000 dolar civarı olduğunu, DC şarj cihazının yatırım bedelinin ise 40 bin dolara kadar çıkabildiğini belirtelim.
Aynı teknolojiye sahip cihazlardan yapılacak şarj işlemi ise, firmaya göre farklılık gösteriyor.
Bu noktada, Togg'un şarj ağı markası Trugo'nun sadece DC cihazlar ile hizmet vermesi sebebi ile, yaptığımız fiyat karşılaştırmasının adil olması adına sadece DC cihazları ele aldığımızı belirtelim.
Firmaların DC cihazlarından sunduğu şarj hizmetlerinin fiyatları, cihazın enerji aktarım kapasitesine göre değişiyor.
Örneğin Trugo'nun cihazları 180 kW ve 300 kW şeklinde iki versiyon ile hizmet veriyor.
Sharz.net'te DC cihazlar 24 kW ile 120 kW arasında iken, Eşarj da ise DC şarj üniteleri 50 kW ile 120 kW arasında değişiyor.
CV Charging Vehicles'in ise DC cihazları 60 kW ile 180 kW arasında değişkenlik gösteriyor.
Burada altının çizilmesi gereken nokta, Trugo'nun faklı güçteki cihazlarında fiyatlar aynıyken, diğer firmalarda cihaza bağlı şekilde fiyat da değişiyor. Bir diğer deyişle, şarj hızına bağlı olarak fiyat tarifesi de yükseliyor.
Türkiye'ye yeni giren Tesla'nın 'Supercharger' isimli şarj istasyonları ise sadece Tesla sahiplerine değil, tüm elektrikli araçlara hizmet verecek.
Bu istasyonlarda Tesla otomobiller için kW başına 6.9-7.7 TL arasında, Tesla olmayan otomobiller için ise kW başına 8.6 TL fiyat tarifesi uygulanıyor.
Sonuç olarak, Trugo'nun 300 kW DC cihazı için tüm elektrikli otomobil sahiplerine sunduğu fiyat, şuan için piyasanın en ucuzu gibi görünüyor.
