TRT payı ve enerji fonu faturayı ne kadar azaltır
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine Toplantısı'nın ardından elektrik faturalarından alınan TRT payı ve Enerji Fonu kesintilerinin artık yapılmayacağını açıkladı. Peki bu fonlardaki kesintinin sona ermesi ile faturalara yansıma ne olacak? İşte bu sorunun yanıtı..
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın TRT payı ve enerji fonu ile ilgili son dakika açıklamalarının ardından faturalar yeniden hesaplanıyor. Ancak bu hesabı yaparken bazı oranları dikkate almak gerekiyor. Elektrik tüketimi üzerindeki tüm vergiler, fatura borcunun yüzde 21'ine denk gelmektedir. En büyük vergi kalemi de KDV oranıdır.
Türkiye’de nüfus ve elektrik tüketimi her geçen yıl arttığı için altyapı ihtiyacı için elektrik enerji fonu ücreti tahsil edilir. Ayrıca Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’nun giderlerinin karşılanabilmesi için elektrik faturalarında TRT payı isimli bir bedel yer alır.
Bir elektrik faturasının yüzde 1’i TRT Payı’dır. Bir elektrik faturasının yüzde 0.35’i de Enerji Fonu’na ayrılır. Yani 2 kalemde 100 TL’lik bir faturada 1 TL 35 kuruşluk kesinti artık yapılmayacak.
TRT’YE DEV KAYNAK
2019 yılında TRT, bandrol gelirleri hariç tüm hanelerdeki elektrik faturalarından 1 milyar TL kasasına koymuştu. Bir başka değişle vatandaşlar faturalarındaki yüzde 1’lik ek kesinti ile 1 yılda TRT’ye 1 milyar lira kaynak sağlamıştı. Türkiye’de 37 milyon mesken elektirk abonesi var ortalama bir tüketicinin faturalarından yılda 29 TL TRT’ye kaynak aktarılıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2019 Kamu İşletmeleri Raporu'nu yayımladı. Bu rapora göre, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu'na (TRT) vatandaşın cebinden 1,8 milyar TL bandrol ücreti, 1 milyar TL de enerji payı aktarıldı.
BANDROL GELİRİ DE VAR
Televizyondan radyoya, cep telefonundan ev sinema sistemine, akıllı kol saatinden bilgisayar ve tabletlere kadar çok sayıda cihazdan yüzde 16 ile yüzde 0,01 arasında değişen oranlarda bandrol ücreti alınıyor. Televizyon, video kameralar ve radyolarda bu oran yüzde 16. Cep telefonlarında yüzde 10, bilgisayar ve tablette ise yüzde 2. Yurt dışından getirilen televizyonlar, radyolar, videolar, set üstü medya kutularına 2020 yılı için ek bandrol ücreti düzenlemesi yapılmıştı. Ticari olmayan amaçlarla yurt dışından cep telefonu getirenden 20 euro, bilgisayar getirenden 10 euro bandrol ücreti alınıyor.
Gelelim elektrik faturasındaki bedel ve vergilerin oranlarına.
FATURADAKİ KESİNTİLER
Bir faturada şu gider kalemleri yer alır:
* Elektrik Tüketim Bedeli: Tükettiğiniz elektriğin kWh fiyatı ile çarpılması sonucu elde edilir. Bir elektrik faturasının %49.95’i Elektrik Tüketim Bedeli’dir.
* Elektrik Dağıtım Bedeli: Elektrik dağıtım şirketinin sağladığı hizmet için ödenen bedelidir. İndirim yapılamaz. Bir elektrik faturasının %30.95’i Elektrik Dağıtım Bedeli’dir.
* TRT Payı: Elektrik tüketim bedelinin %2’sidir. Bir elektrik faturasının %1’i TRT Payı’dır.
* Enerji Fonu: Elektrik tüketim bedelinin %0.7’sidir. Bir elektrik faturasının %0.35’i Enerji Fonu’na ayrılır.
* Belediye Tüketim Vergisi (Elektrik Tüketim Vergisi): Meskenler ve ticarethaneler için elektrik tüketiminin %5’i, sanayi için elektrik tüketiminin %1’idir. Bir elektrik faturasının %2.5’i mesken ve ticarethane için Belediye Tüketim Vergisi’dir.
* Katma Değer Vergisi (KDV): Bir elektrik faturasının %15.25’i KDV’dir.
TÜKETİM PANDEMİYLE ARTTI
Peki pandemi etkisiyle elektrik tüketiminin evlerde yüzde 15 arttığı tespit edilirken Türkiye’de ortalama hanelerin elektrik faturasındaki kış aylarında seyir nedir?
Ortalamada en düşük tüketim Ekim ayında, en yüksek tüketim de Ocak ayında olmaktadır. En yüksek tüketimin olduğu Ocak ayının en düşük tüketimin olduğu Ekim ayına oranı 1.35’tir. Yani sabit elektrik bedeli ile bile Ekim ayından Ocak’a tüketim ve faturalar %35 artmaktadır. Mevsimsel tüketim değişimlerinden dolayı elektrik faturalarında
-Ocak ayı faturaları Ekim ayına göre %35,
-Kasım ayı Ekim’e göre %8,
-Aralık ayı Kasım’a göre %12, Ocak ayı da Aralık ayına göre %12 daha yüksek gelmektedir. Bu yükselişler Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs'ta geri düşmektedir.
Tüketici, her ay giderek yükselen elektrik tüketimlerinin yol açtığı elektrik fatura artışlarını genelde zam olarak algılamaktadır. Oysa ki bu tüketimin sebebi mevsimsel değişimlerdir.
