Unutulmuş melodiler: Bir zamanlar çalınan ama bugün isimleri bilinmeyen müzik aletleri!
Müzik, tarih boyunca ruhun ilacı olmuştur. Her duygu ve duruma uygun bir müzik bulunabilir. Ancak, müzik aletleri her zaman bu kadar şanslı olmamıştır. Birçoğu zamanla unutulmuş ve kullanım dışı kalmıştır. İşte, tarih boyunca ortaya çıkıp zamanla kaybolan müzik aletlerine dair bir yolculuk!
Zamanla her şey gibi müzik enstrümanları da değişir, dönüşür ve bazıları maalesef unutulur. Antik dönemlerden bugüne uzanan bu süreçte, müzik dünyasını zenginleştiren birçok enstrüman tarihin tozlu raflarına kalkmıştır. Ancak, bu unutulmuş müzik aletleri sadece birer eşya değil, aynı zamanda dönemin ruhunu yansıtan sanat eserleriydi. İşte detaylar...
MÜZİK ALETLERİNİN TARİHİ
Müzik aletlerinin geçmişine baktığımızda, bu enstrümanların nasıl ortaya çıktığı ve hangi amaçlarla kullanıldığı oldukça merak uyandırıcıdır. Bilinen ilk müzik aleti, yaklaşık 42.000 yıl önce çalınmıştır. Bu ilk aletler, kuş kemiklerinden ve fildişinden yapılmış flütlerdi. Aynı dönemde taşlar ve dallardan yapılan ilkel vurmalı çalgılar da kullanılıyordu.
MÖ 4000 civarında eski Mısır’da flütler ve arp türleri geliştirilmiş; daha sonra lirler ve çift kamışlı klarnetler icat edilmiştir. Günümüzün en popüler müzik aleti olan gitar, ilk kez MÖ 1500 yılında Hititler tarafından geliştirilmiştir.
Bu icat, daha sonra birçok telli çalgının doğuşuna öncülük etmiştir. Zamanla bilim ve teknoloji geliştikçe, birçok yeni enstrüman icat edilmiş ve bunlar dini törenlerde, eğlence etkinliklerinde ve günlük hayatın bir parçası olarak kullanılmıştır.
ÖNEMLİ AMA UNUTULMUŞ BAZI MÜZİK ALETLERİ: ALİMBA
Alimba, tahtadan yapılmış bir çubuğun kabağa asılmasıyla sesin yükseltildiği basit ama yerel bir çalgıdır. Farklı boyutlardaki Alimba ksilofonlarıyla bir orkestra oluşturulabilir.
SANTUR
Santur, 1000’li yıllarda ortaya çıkmış karmaşık ama güzel bir telli çalgıdır. İran versiyonu genellikle 72 tellidir ve küçük çekiçlerle çalınır. Klasik müzikte sıklıkla kullanılan bu enstrüman, çalma tekniğindeki zorlukları nedeniyle ustalık gerektirir.
MBIRA
Mbira, Zimbabve kökenli bir ev yapımı çalgıdır ve hâlâ bazı Afrika bölgelerinde kullanılmaktadır. Metal anahtarlar, ahşap bir ses tahtasına monte edilmiştir.
Dinî ve sosyal etkinliklerde kullanılmaya devam etse de, Mbira artık yok olmak üzere olan çalgılar arasında sayılmaktadır. "Thumb Piano" (Başparmak Piyanosu) olarak da bilinen bu enstrümanın en dikkat çekici özelliği, zihni arındırdığı söylenen “Buzz” sesidir.
NYCKELHARPA
Nyckelharpa, 600 yıl önce İsveç'te icat edilmiş bir telli çalgıdır. Keman ve tuşlu yaylı bir çalgı olan bu enstrümanın sesi oldukça etkileyicidir. 1900’lerde kullanımı azalsa da, 1960 ve 70’lerde yeniden ilgi görmüş ve bugün yaklaşık 100 müzisyen tarafından çalınmaktadır.
KANUN
950 yılında Orta Doğu'da ortaya çıkan kanun, yaklaşık 75 ila 81 telin yer aldığı ahşap bir tahtadan oluşur. Klasik müzikte önemli bir yer tutan bu çalgı, ustalık isteyen bir çalma tekniğine sahiptir.
