ÇAY KEYFiNiZE EŞLiK EDECEK Nefis haşhaşlı burma
MERHABALAR herkese... Bu hafta Amasya’nın meşhur harika haşhaşlı burma tarifiyle sizlerleyim. Hani bazı lezzetler vardır, yapımını çok zor zannedersiniz. Ben yapamam dersiniz ama öğrendiğinizde “Aaa bu kadar kolay mı” diye hayret edersiniz.
Yerken tel tel ayrılan ve lokum gibi bir lezzet olan haşhaşlı burmanın yapımı da göründüğü kadar zor değil. İnce ince kesilip burarak hamura form veriliyor. Her dönem öğrencilerime de mutlaka yanında yumurtalı patates salatasıyla beraber yaptırırım. Amasya’da usulü böyledir, yumurtalı patates salatasıyla beraber servis yapılır. Ayrılmaz ikilidir.
Yıllar önce Amasyalı Saliha ablayla yapmıştık bu çöreği. Ben amatör bir heyecan içinde fotoğraflamıştım. Sofrada hep eski geleneklerden, yemek usul ve adabından bahsederek, haşhaşlı burmaları yutmuştuk. Lezzetler ve kokular yaşadığınız duygularla beraber hatırlanır. Bu nedenle yıllar geçer ama paylaşılan sofraların tadı hala damağımızda kalır...
4 BİN YILLIK TARİH
Benim hatıralarımdaki haşhaştan çok daha eski ve kadim bir haşhaş kültürü var Anadolu’da. Haşhaş ve afyon hakkındaki en eski yazılı kaynak Sümer tabletleridir. Ninova şehri kütüphanesinde bulunan çivi yazılı tabletlerde haşhaştan mutluluk bitkisi olarak bahsedilir. Anadolu’da haşhaşın 4 bin yıllık bir tarihinin olduğu düşünülüyor. Hititler döneminden beri Orta Anadolu’da ekimi yapılmış. Bu bitkinin Hitit dilinde karşılığı olan “Hassikka” kelimesinin bugün kullanılan haşhaş kelimesi ile olan yakınlığı bana çok enteresan geldi.
Haşhaş ekmek, börek, çörek derken yemek kültürümüzde önemli bir yere sahip. Tarih boyunca keyif verici etkisinden dolayı, gıdalarda ve ilaç yapımında kullanılır. İlaç sanayiinde çok önemli bir yere sahiptir. Haşhaşın yağı da çok kıymetlidir...
Ah insanoğlu! Tadında bırakmaz ki hiçbir şeyi... İşin kontrolden çıkması ve yaşanan bazı sıkıntılı durumlardan dolayı devlet 1972 yılında haşhaş ekimini yasaklar. Bizim Anadolu haşhaşı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalır. 1 yıl sonra görüşmeler yapılır ve sınırlı ekimine izin çıkar. Haşhaş günümüzde de farklı kullanım amaçları nedeniyle ekimi devletçe kontrol altında tutulan bir ürün. Artık ne diyelim, kontrol altında olsun. Ağzımızın tadı bozulmasın. Çörekler pişmeye devam etsin...
HAŞHAŞLI BURMA MALZEMELER
- 3 su bardağı ılık su
- 1 paket yaş maya
- 1 tatlı kaşığı toz şeker
- Tuz
- 1 kg un
İÇ MALZEMESİ
- 1 su bardağı ezilmiş haşhaş
- 1 su bardağı kıyılmış ceviz içi
- 1.5 su bardağı sıvı yağ
ÜST MALZEMESİ
- 1 yumurta
- 2 kaşık yoğurt Susam (üzerine serpmek için)
Haşhaşlı burmanın yapılışı
YAŞ mayayı ılık suda eritin. Su, toz şeker, tuz ve unu derin bir kaba alın. Ekmek hamuru kıvamında yumuşak bir hamur hazırlayın. Hamurun üzerini kapatıp 40 dakika kadar ılık bir yerde mayalanmaya bırakın. Mayalanıp 2 katına çıkan hamurun gazını alıp rulo yapın. 3 eşit parçaya bölüp beze yapın. İç malzemesi için ceviz, haşhaş ve sıvı yağı bir kasede karıştırın. Tepsiyi yağlayın. 5 dakika kadar dinlenen bezeleri açma işlemine başlayabiliriz. İlk bezeyi unlanmış tezgaha alın. İster elle ister merdaneyle inceltin. Tabanı unlayın, siz diğer hamuru açarken yapışmasın. Arasına cevizli haşhaşlı karışımdan sürün. Üzerine açtığınız ikinci hamuru yayın. Arasına tekrar cevizli malzemeden sürün. Üçüncü parçayı da aynı ölçülerde açın ve en üste yayın. Kalan haşhaşlı cevizli malzemeyi en üste yayın. 12 eşit parça halinde şeritler kesin. Şeritleri ikiye katlayıp burarak uzatın. Tepsinin uzunluğunda şeritler elde edin. Yan yana dizin. Yumurta ve yoğurdu karıştırıp tepsinin üzerine yayın. Enine 3 eşit parça halinde dilimleyin. 20 dakika kadar ılık bir yerde dinlendirip mayalandırın.Önceden ısıtılmış fırında 180 derecede üzeri kızarana kadar pişirin. 10 dakika dinlendirip tepsinin kenarlarından dikkatlice ayırın. Sıcak servis yapın.
