Jack.3d kullanıp kendinizi yakmayın
Son haftalarda sporculardan aldığım çok sayıda telefon ve mailde hep aynı soru ile karşılaştım: performans artırıcı yeni bir ürün duyduk, acaba doping listesinde yer alıyor mu? Soruların yoğunlaştığı Jack.3d isimli ürünün içeriğindeki methylhexanamine maddesi ile ilgili tüm performans sporcularını uyarmak istiyorum. Methylhexaneamine burun spreyi olarak ve diş eti hipertrofisine karşı kullanılan bir ilaçtır (Forthan, Floradrene, Geranamine). Kimyasal adları dimethylamylamine (DMAA), 4-methyl-2-hexanamine, 4-methyl-2-hexylamine, 2-amino-4-methylhexane, 1,3-dimethylamylamine, 1,3-dimethylpentylamine, 4-methylhexan-2-amine’dir. Yeni Zelanda’da “parti hapı” olarak bilinen, başağrısı, bulantı, kusma, inme gibi etkileri nedeniyle illegal kabul edilen bir uyarıcıdır. Sardunya (Pelargonium graveolens) yağı ve sardunya kök ekstresi olarak bitkisel destek ürünü adı altında, yağ yakıcı olarak ve özellikle son yıllarda methylhexanamine ile birlikte kafein ve diğer bazı etken maddeleri içeren uyarıcı, performans artırıcı destekler olarak pazarlanmaktadır.
LİSTEYE EKLENDİ
Methylhexanamine ilk olarak 2010 yılı WADA yasaklı maddeler listesine eklenmiştir. 2009 yılında beş Jamaikalı atlette bulunması üzerine uzun tartışmalar yaşanmış, yasaklı tuaminoheptane maddesine olan yapısal benzerliği nedeniyle henüz 2009’da bile bu sporculara ceza verilmiştir.. WADA istatistiklerine göre 2009’da toplam 31, 2010’un ilk altı ayında ise 30 pozitif vakaya rastlanmıştır.
2010 Ekim ayında İngiliz Uluslar Topluluğu Oyunları’nda Nijeryalı atlet Damola Osayemi’nin100m altın madalyası doping testinde methylhexanamine bulunması üzerine geri alınırken, 110m engelli altıncısı Samuel Okon da pozitif çıkmıştır. Portekizli kardeş bisikletçiler Rui ve Mario Costa’dan haziran ayında alınan numunelerde methylhexanamine bulunduğu ekim ayında açıklanmıştır. Ekimde Avustralya’dan dokuz pozitif vaka bildirilmiştir. Kasım ayında ise Güney Afrikalı iki ünlü ragbi oyuncusunun testi pozitif bulunmuş ancak soğuk algınlığı ilacı kullandıkları şeklinde savunma yapan oyuncuların cezaları henüz açıklanmamıştır.
İSTİSNA KALKIYOR
2010 listesinde Tanımlanmış Madde Kapsamı Dışındaki Uyarıcılar arasında sınıflanan methylhexanamine, 2011 WADA Yasaklı Maddeler Listesinde Tanımlanmış Madde Kapsamındaki Uyarıcılar sınıfına alınmıştır. Böylece önümüzdeki yıl methylhexanamine için Tedavi Amaçlı Kullanım İstisnası (TAKİ) söz konusu olmayacaktır.
GÜVENLİ DEĞİL
Yukarıdaki bilgiler ışığında, sporcuları uyarmamız gerekiyor. ABD’de ve internet satışıları sayesinde dünyada son yılın en popüler performans artırıcı ürünü olan USP Lab markalı Jack.3d isimli ürün, yasaklı olmayan kafein, kreatin gibi ergojenik maddeler yanında yasaklı methylhexanamine de içermektedir. Yazının başında bilinçli olarak uzun uzadıya listelediğim kimyasal isimlerden WADA listesinde methylhexaneamine (dimethylpentylamine) yer alırken, ürünün kutusunda dimethylamylamine (Geranium Stem) yazmaktadır. Ürünün internet sitesindeki içerik bilgisinde ise “güvenli ve legal” olduğu yazmaktadır. Bu da maalesef, performansını artırma arayışı içindeki iyi niyetli sporcular için bir tür tuzak niteliğindedir, yanıltıcıdır.
Bu örnekten yola çıkarak, sporculara destek ürünleriyle ilgili bilinçli davranmalarını ve mutlaka bir hekime danışmalarını, takım doktorlarına ise bilgilerini sürekli güncellemelerini öneririm.
