Koronavirüslü en uzun uçuş!

Dünya virüs yüzünden ilginç günler yaşarken, havacılık sektöründe de ilginç bir gelişme oldu. Fransız Polonezyası’nın havayolu Air Tahiti Nui, koronavirüs nedeniyle ABD’nin Fransa’ya yasak getirmesi sonucu zorunlu olarak dünyanın en uzun uçuşunu gerçekleştirdi. Havayolu, Papeete’den Paris’e 15 bin 715 km’yi, Boeing 787-9 Dreamliner ile 16 saat 20 dakikada uçarak yeni rekorun sahibi oldu. Ayrıca bu uçuş Papeete’nin Fransız toprağı sayılmasından dolayı en uzun iç hat uçuşu olma özelliği de taşıyor.

Yeni Zelanda Havayolları, 20 Ekim 2019’da dünyanın en uzun uçuşunu 20 Ekim 2020’de yapacağını duyurmuştu. Auckland-New York (Newark) arasında dünyanın en uzun 6’ıncı uçuşunu yapmayı planlayan şirket, bu uçuşunu Boeing 787-9 Dreamliner uçağıyla gerçekleştirecek. İki şehir arasındaki 14 bin 178 km’lik mesafenin, gidişte 15 saat 40 dakika, dönüşte ise 17 saat 40 dakika süreceği tahmin ediliyor.

Dünyanın en uzun ticari uçuşu Singapur-Newark arasında gerçekleştirilen 15 bin 343 kilometrelik uçuş olmuştu. Air Tahiti Nui’nin 787-9’u 15 bin 715 kilometre uçuşla yeni rekorun sahibi oldu.

Dünyanın en uzun 8 uçuşu ve rekor kıran uçakları

1- Papeete-Paris CGD

15.715 km / 16 saat 20 dakika / Boeing 787-9

2- Singapur-Newark

15.343 km / 18 saat 30 dakika / Airbus A350-900 ULR

3- Auckland-Doha

14.535 km / 17 saat 50 dakika / Boeing 777-200 LR

4- Perth-Londra

14.498 km / 17 saat 25 dakika / Boeing 787-9

5- Dubai-Auckland

14.200 km / 17 saat 10 dakika / Airbus A380

6- Auckland-Newark

14.178 / 17 saat 40 dakika / Boeing 787-9

7- Los Angeles-Singapur

14.113 / 17 saat 50 dakika / Airbus A350-900 ULR

8- Houston-Sidney

13.833 / 17 saat 30 dakika / Boeing 787-9

***

Slot kaybetmemek için tek yolculu uçmuş

İsrail’in El Al Havayolları, geçtiğimiz Pazartesi günü Tel Aviv-Barselona seferini tek yolcu olduğu için iptal etmiş. Bu uçuşun tek yolcusu olan Arjantinli 21 yaşındaki genç, alternatif uçuş aramış ve Norwegian Air’den bir bilet bulmuş. Koronavirüs sebebiyle bomboş olan Ben Gurion Havalimanı’na gelen Arjantinli genç, uçağa bindiğinde ise bu uçağın da tek yolcusu olduğu gerçeğiyle karşılaşmış.

Buna benzer hikayeleri bugünlerde sıklıkla okuyabilirsiniz. Çünkü şirketler slotlarını (iniş – kalkış hakkı) kaybetmemek için bazen tek yolcuyla, bazı durumlarda yolcu olmadan ‘hayalet uçuşlar’ yapıyorlar. Havalimanlarının konumuna göre slotlar çok kıymet arz ediyor. Hakların kaybolmaması için slot alınan hatta asgari %80 oranında uçulması gerekiyor.

Havalimanları slot düzenlemeleri açısından üçe ayrılıyor:

Koordine edilmeyen havalimanı

Tarifesi düzenlenen havalimanı

Koordine edilen havalimanı

Slot uygulaması da özellikle İstanbul, Sabiha Gökçen, Heathrow, Frankfurt, Amsterdam gibi Level 3 kategorisindeki havalimanlarında gerçekleştiriliyor. Ancak bir havalimanına uzunca bir süredir uçuş düzenlemekte olan bir havayolu şirketinin slot hakları, belli durumlar haricinde elinden alınamaz. ‘Historic/tarihsel hak’ olarak görülür.

Genel kabul, havayolu şirketlerinin ellerindeki slot haklarının % 80’ini kullanmaları yönündedir. Bu oranın altına düşüldüğünde, havayolu şirketi, slot haklarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalır. Slot haklarındaki iniş ve kalkış saatlerinin sık sık ihlal edilmesi de havayolu şirketlerini bu konuda yine zor durumda bırakabiliyor.

Kalkış için eksi ve artı 15 dakika kuralı vardır. Bu zaman dilimi içerisinde kalkış yapılamazsa, havacılık tabiri ile “slot yersiniz” ve yeni bir slot talebinde bulunmak zorunda kalırsınız. Özellikle yoğun havalimanlarında bu durum, bir kaç saati bulan rötarlara sebep olabilir. Bunun yanı sıra, iniş ve kalkış slot zaman aralıklarının ihlali sebebiyle, havayolu şirketlerine para cezası da kesilebiliyor.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliğinin (IATA) “World Slots Guidelines” yani Dünya Slot Kuralları (WSG) havayollarının haklarını kaybetmemeleri çerçeveyi çizmiş durumda. Dünyanın en çok kazandıran rotaları da “slot” kaybedilmek istemeyen en önemli rotalar olarak öne çıkıyor. Şu günlerde yaşadığım kriz gibi anlarda ‘hayalet uçuşu’ en çok önemsenen en değerli rotalar şunlar:

2019’da Dünyanın En Fazla Kazandıran 5 Uçuş Hattı

1-New York JFK - Londra Heathrow

British Airways, 1 milyar 272 milyon Dolar

2-Melbourne - Sidney

Qantas, 849 milyon Dolar

4-Londra Heathrow - Singapur

Singapur Havayolları, 842 milyon dolar

3-Dubai - Londra Heathrow

Emirates, 829 milyon dolar

5-San Francisco - Newark

United Airlines, 704 milyon dolar