Havacılıkta organizasyon, fuarlar eski günlerinde…

Katar/Doha’ya Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği – IATA’nın genel kurul toplantısı ve Dünya Hava Taşımacılığı Zirvesi katılmak için geldim. İki gün sürecek toplantının kahramanı ise Pegasus Havayolları CEO’luk görevini kısa süre önce Güliz Öztürk’e bırakarak Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği’ni üstlenen Mehmet Nane. Zira Nane, Doha’da IATA Başkanlık koltuğuna oturan ilk Türk olacak. Geçen yıl Boston’da yapılan IATA Genel Kurulu Toplantısı’na gittiğimde bu haberi ilk ben vermiştim. Boston’da başkan seçilen Nane, Doha’da bir yıl süre IATA başkanlığını yapacağı koltuğa oturacak.

Daha önce zaten IATA Yönetim Kurulu Üyesi olan Mehmet Nane, bunun yanı sıra 2022-23 için de IATA Yönetim Kurulu Başkanı olarak görevini üstlenecek, eş zamanlı olarak da 11 kişiden oluşan İcra Kurulu’na da girecek. Bu görevi de seçilmiş, aktif ve önceki başkan olarak 3 yıl sürecek. Nane, IATA Başkanlık görevini ABD’nin popüler havayolu Jetblue Başkanı ve CEO Robin Hayes’ten devralacak.

Şangay yerine Doha, Moskova yerine neresi!

Doha’da yapılan IATA Genel Kurulu’nun normal takvim Çin/Şangay’dı. İki ay önce Çin’deki COVİD-19 hadiseleri ve alınan katı kurallar toplantının Doha kaymasına sebep oldu. Ayrıca gelecek yıl ki toplantı da yine belirlenen takvim göre Moskova’daydı, malum sebeplerle artık onun da yeri Doha’da belli olacak.

Hollanda’daki Amsterdam Schiphol Havalimanı’nda, personel eksikliği ve tatil sezonu nedeniyle artan yoğunluğu azaltmak için uçuşların bazıları iptal edildi. Ek tedbirlere başvurulmasına rağmen de henüz sorunlara çözüm bulunmuş değil. ABD’de de benzer problemi yaşayan havalimanları var. Büyük havayolları sefer düzenlemekte zorlanıyor. Bir çok uçuş iptal edilirken bazı havalimanlarında adım atacak yer yok bulmak bile zor. Ben kuzeyde Seattle şehrine yaptığım seyahatimde herhangi bir sıkıntı yaşamadım, ama havalimanına göre durum değişiyor. ABD yolculuğunuz öncesinde gideceğiniz yeri kontrol etmeniz iyi olur.

Avrupa’da Frankfurt, Londra Heathrow, Edinburgh gibi havalimanlarında durum kötü. İstanbul Havalimanı’nda ise yaşanan yoğunluğa rağmen şu an bir sorun yok. Ancak temmuz ve ağustos ayları daha zor geçecek gibi görünüyor. Avrupa’da yolcular 4 saat önceden havalimanlarına çağrılıyor, bagajsız uçmaya teşvik ediliyor ve kabine alacakları el bagajlarını tek bagajdan oluşturmaları uyarısı yapılıyor.

Avrupa’da yaz sezonunda büyük bir kaosun yolcuları beklediği, havalimanı işletmecilerinin de çok zorlanacağına dikkat çekiliyor. Bu olumsuzluklar, salgın döneminde kaybedilen personel, değişen havacılık kuralları, ekonomik açıdan dibe çökme ve salgın sonrası yolcuların havalimanlarına akın etmesine karşı alınamayan önlemlerden kaynaklanıyor.

COVİD-19 sonrası yapacağınız yolcularda havalimanlarında sıkıntı yaşamamanız için neler dikkat etmeniz gerektiğini araştırdım. Özellikle yoğun kalabalıklarla yaşayan havalimanlarında nasıl davranmanız gerektiğini hatırlatmak istiyorum. Hem yolcular hem de havalimanlarını kaostan kurtaracak 6 yolcu davranışı şöyle;

1) Havalimanına mutlaka erken gelin

Salgın öncesinde yani 2019’da havalimanları en yoğun dönemlerini yaşadı. Salgınla beraber de havalimanları ve sektör en dibi gördü. COVİD-19 sonrası trafiğin artması havalimanı yetkililerini hazırlıksız yakaladı. Şirketler büyük sıkıntı yaşamaya başladı. Havalimanlarına 4 saat önceden gelmeyenleri terminale bile almayan havalimanları bulunuyor. Siz de uçuş yapacağınız havalimanına yurtdışı uçuşu için en az 3 saat erkenden gelin. Ancak her havalimanın resmi sayfasından yapılan açıklamaları takip ederek seyahatinizi planlayın. Çünkü her havalimanının kendine ait kuralları ortaya çıkmaya başladı. Erken gelmezseniz havalimanı kapısından geri dönebilirsiniz.

2) Bagajsız uçun rahat edin

Bagajınız olmadan seyahat ettiğinizde havalimanlarındaki yoğunluğun azalmasına katkı sunduğunuz gibi siz de zamandan kazanırsınız. Mümkün olduğunca bagaj işlerini kendiniz yapın, self check-in kiosklarını kullanın. Uzun bir seyahat planınız varsa bagaj ihtiyacınız da artabilir, ama kısa uçuşlarda mutlaka az eşya ile yola çıkın. Böylece hem havalimanı kuyruklarından kurtulur, hem havalimanında çalışan personeli rahatlatır, hem de havalimanı işletmecilerine ufakta olsa yardımınız dokunur. Uçaklarda daha az yük taşıyıp, daha az yakıt tüketir. Yolcuların yarısı bu şekilde bilinçli olarak hareket ederse bir çok sorun azalır. Hatta şu günlerde çeşitli meydanlarda yaşanan kaoslarda ciddi anlamda hafifler.

3) El bagajını tek bir çanta olsun!

Havalimanları ve havayolları bu yaz zamanla yarışacak. Onlara kazandırılacak her saniye de seyahatlere yansıyacak. Güvenlik kuyruklarında başlayan seyahat serüvenini uçak içine alınan el bagajları de ciddi olarak etkiliyor. Güvenlikten geçerken çok fazla parça el bagajına sahipseniz bu geçişlerde kuyrukların oluşmasına neden oluyor. Türkiye’de havalimanlarında iki defa kontrol noktası olduğu için yolcularda dağınık veya çok parçalı el bagajları sebebiyle ciddi zaman kaybediyor. Uçak içinde ise hem yanınızdaki yolcu hem de kabin ekipleri çok parça el bagajınız olduğunda rahatsız oluyor. Başüstü dolabına ve koltuk kenarlarına yerleştirmesi ve uçakta inerken toparlanması da sorun oluyor. Uçakta en fazla eşya unutanların birden fazla el bagajı olan dağınık yolcular olduğunu unutmayın. Koltuğu oturduğunuzda yanınıza alacağınız küçük çanta hazırlayıp el bagajınızın içine koyarak, başüstü dolabıyla da uğraşma sorunun ortadan kaldırabilirsiniz. Sade ve tek el bagajının bir çok sorunu çözeceğini, havayolu ve havalimanı operasyonlarına ciddi katkı sunacağını unutmayın.

4) Yeni Teknolojileri Mutlaka Öğrenin

Havalimanlarında COVİD-19 sonrası temassız geçişler yaygınlaştı, zamandan kazandıran uygulamalar devreye girdi. Teknoloji önceki yıllara göre çok daha fazla etkin oldu. Havalimanı, havayolu ve yolcular her yeni teknolojik gelişmeyle daha fazla rahat etmeye başladılar. Artık uçuş rezervasyondan, havalimanı kapısına ve terminal içinde uçağa binişe kadar bir çok yeni teknolojileri ve uygulamalar hayatımıza girdi. Özellikle sık uçan yolcular bu yenilikleri kullanırken, salgında fazla seyahat etmemiş yolcuların teknolojik gelişmeleri takip etmemesi büyük kaoslar sebep oluyor. Self check-in eşliğinde bagaj teslimi, biyometrik tarama, gelişmiş pasaport kontrolü, yol gösterici sinyal ile yol bulma teknolojileri, biniş kapılarına yürüme süreleri veya uçağa biniş uyarıları gibi teknolojileri takip ederek ve uygulayarak işletmecilere yardımcı olabilirsiniz.

5) Değişen Güvenlik Kurallarını Öğrenin

Yeni dönemde bir çok kural değiştiği gibi güvenlik prosedürleri de farklılaştı. Güvenlik personelini meşgul eden ve kuyruk oluşturan yolcuların genelde üzerinde metallerle seyahat edenler olduğunu unutmayın. Kısa sürede tamamlanacak güvenlik süreci, bu tür yolcular sebebiyle kuyruktakiler için tam bir eziyete döner. Vücudunuzdaki piercinglerden, kıyafetleriniz üzerindeki metal aksesuarlara, elbisenizdeki düğmelere kadar olan her şey, güvenlik hattında alarm sebebidir. Vücudunuzun görülmeyen bir yerinde piercinginiz varsa ya da çıkarılamayan bir metali vücudunuzda barındırıyorsanız, daha detektöre girmeden durumu belirtip, ekstra tarama talebinde bulunun. Kemerinizi çıkardığınızda düşme ihtimali olan bir pantolonunuz varsa, onları havalimanına giderken giymeyin. Kemer, güvenlikte sıra oluşmasında en önemli etkenlerden biri. Üzerinde dini, siyasi vb. söylemler, mesajlar içeren kıyafetleriniz seyahatinizi tehlikeye atabilir. Slogan içerikli kıyafetiniz güvenlik görevlilerinin dikkatini çekerse, tehditkâr ya da şüpheli bir durum hissederlerse sizi başka bir tarama için kenara alabilirler. Sorguya çekilebilir, hatta geri bile çevrilirsiniz.

6) Tecrübesiz personele yardım edin

Havalimanı hizmet şirketleri dünya genelinde, havacılık endüstrisi salgın esnasında durdurduğunda çok sayıda personelini işten çıkardı. İşten çıkarılmayanlar da evlerinden çalışmaktan pas tutu. Evden çalışanların ücretlerinde büyük kesintilerin olmasından dolayı bazı havalimanı çalışanları işlerinden ayrılmak zorunda kaldı. İşten çıkarılan personellerin yerine daha deneyimsiz olan kişiler göreve başladı. Durum böyle olunca havalimanlarındaki akışta sıkıntılar yaşanmaya başladı. Yolcular bu durumu göze alarak uçuş yaparlarsa havalimanlarındaki kaos azalmış olur. Bazı personelin tecrübesizliğini eleştirmek yerine onlar bu duruma alışana kadar onları daha pratik çalışacak halde anlayışlı olursak havalimanı işletmecilerine yardımcı olmuş oluruz.