Yeni yılda hepimiz buna seferber olalım!
Artık 2021 yılındayız. Umut ettiklerimiz, temennilerimiz umarım gerçekleşir. Belirtmek gerekir ki işimiz hiç kolay olmayacak. Zira Türkiye’nin yeni yılda yüzleşeceği birikmiş sorun alanları var ve bunlarla başa çıkabilmek için ortak aklın işletilmesi, daha yüksek bir mutabakat ikliminin oluşması gerekiyor.
Özellikle 2020 biterken yeniden gündemimize giren kadına yönelik şiddet giderek çok daha fazla insanı etkiler hale geliyor. Elbette kadına yönelik şiddet ekonomik, fiziksel, psikolojik ve günümüzde dijital boyutları olan bir sorun. Bir de fırsat adaleti boyutu var. Örneğin TBMM’de kadın milletvekili sayısı %17. Düne göre sayıda artış olsa da hala geri durumda.
Meselenin kolluk kuvvetlerini ilgilendiren kısmına bakıldığında Ağustos 2020’de KADES (Kadına Destek Uygulaması) uygulamasını indiren 519 bin kişiyken, 30 Aralık itibariyle uygulamayı indiren sayısı 1 milyon 240 bin kişiye yükselmiş. Yine KADES üzerinden yapılan ihbar sayısı Ağustos 2020’de 38550 iken yıl sonunda 66.506’ya ulaşmış. KADES uygulamasını telefonuna indirenler cihaz konum bilgisini açarak bir tuşla 155 Polis İmdat Acil Çağrı Merkezine ulaşabiliyor. Dolayısıyla bu rakamlardaki artış uygulamaya olan yöneliş açısından olumludur. Fakat toplumda ne kadar çok kadının önleyici ya da koruyucu tedbire ihtiyaç duyabildiğini göstermesi bakımından endişe vericidir.
Bu tablo karşında 6284 sayılı kanuna dayalı olarak kadına yönelik şiddetle mücadelede önleyici ve koruyucu tedbirler alınıyor. Önleyici tedbir şiddet uygulayan, koruyucu tedbir ise mağdur için geçerli. 2019 yılında şiddet uygulayan 165.633 kişiye 446.087 önleyici tedbir kararı verilirken 2020 yılında % 63 oranında artışla 270.431 kişiye 683.266 tedbir kararı verilmiş. Yine şiddet mağdurlarına yönelik 2019 yılında 87.526 kişiye 53.948 koruyucu tedbir kararı verildiği görülürken, 2020 yılında %38 oranında artışla 120.899 kişiye 82.540 koruyucu tedbir kararı verilmiş.
Tabi yasaların uygulanışına dönük şikayetler de dikkat çekiyor. Mağdurlar yetkili mercilerin daha çabuk ve yerinde kararlar almasını istiyor.
Bu konuda aslında İçişleri Bakanlığının da yoğun çalışmaları var. Rakamlar henüz beklentinin üzerinde olsa da geçen yıla göre kadın cinayetlerinde bir azalış söz konusu. Aile içi ve kadına karşı şiddet olaylarını takip etmek üzere 81 ilde; Emniyet bünyesinde 1.005 büro amirliği kurulmuş. Çok sayıda hizmet için eğitim veriliyor. Edindiğim bilgiye göre önümüzdeki ay uygulamaya geçecek olan yeni “Elektronik İzleme Merkezi” ile tedbir kararı olan şahısların elektronik kelepçe ile takibi artık 81 ilde gerçekleşecek. Şuan bu hizmet 15 ilde veriliyor.
Bununla birlikte bu meselenin dünyada pek çok ülkenin sorunu olduğunu da unutmamak gerekiyor. BM Uyuşturucu ve Suç Ofisinin raporuna göre dünyada 1 milyon kişiye düşen kadın cinayeti sayısı küresel ortalamada 13, Avrupa’da 7, Türkiye’de ise 4’e tekabül ediyor.
Diğer yandan bu çalışmalar her aşamada eğitimle desteklenmeden ve toplumsal farkındalık yeterli seviyeye gelmeden bir yere kadar katkı sağlayabilir.
