İsrail ve Netanyahu için kritik 24 saat!

İsrail’in Filistin’e yaptığı son saldırıların bir sebebi de Netanyahu’nun iktidara tutunma isteğiydi. Ancak evdeki hesap çarşıya uymayacak gibi...

Netanyahu her ne kadar vakit kazansa da ateşkesin ardından belli bir eleştiri dalgası yükseliyor. Sadece İsrail’de değil ABD tarafında da yeni bir hükümetin iki ülke ilişkileri açısından daha iyi olup olmayacağı irdeleniyor…

Washington’daki önemli analistlerce bu özel ilişki modelinin eleştirilmeye başlandığı görülüyor. Özellikle demokrasi ve insan hakları gibi değerleri yeniden etkin kılacağı savıyla seçimde oy isteyen Biden’ın İsrail’e verdiği bu koşulsuz desteğin ABD’yi gerek dünyada gerekse bölgede zora soktuğu şeklinde bir görüş burada öne çıkıyor.

Dolayısıyla hükümeti kurmak için aldığı yetki süresi yarın gece itibarıyla sona erecek olan Yair Lapid’in başarılı olup olmayacağında bu eğilim de etkili olacaktır.

Saldırıların yoğunlaştığı günlerde Netanyahu karşıtı koalisyonun masadan kalktığını açıklayan sağcı Yamina lideri Bennett, Pazar günü bu ihtimali yeniden masaya getirmiş durumda. Bennett, "Partimle görüştükten sonra, arkadaşım Yair Lapid ile birlikte hükümeti kurmak için elimden gelenin en iyisini yapmak istiyorum.” dedi. Daha önce Netanyahu'nun kabinesinde yer alan 49 yaşındaki Bennett, bu kararını ülkenin iki yıl içinde beşinci seçime gitmemesi için aldığını belirtiyor. Bennett dini ve milliyetçi söylemlerle, hatta iki devletli çözümü reddeden görüşleriyle siyasette adını duyurmuş bir isim. İsrail basınında iddia edildiği gibi gerçekleşirse koalisyonun ilk dönem başbakanı o olacak. Bu gelişme Bennett açısından yeni bir kariyer planının devreye girmesini sağlayacaktır. Çünkü hem ABD’nin İsrail ile özel ilişki modeline yatkın hem de bu özel ilişkinin güncellenmesini sağlayabilecek bir isim...

Bahsedilen koalisyon anlaşmasına göre bu iki yıllık ilk dönemde Lapid dışişleri bakanı, Gantz savunma bakanı, Lieberman ise maliye bakanı olacak.

Netanyahu ise bu ihtimal karşısında sert bir açıklama yaptı. Aslında kendi partisi Likud ve Yamina arasında bir anlaşmaya vardıklarını, ancak Bennett'in imzalamayı reddettiğini söyledi. Bennett'i sağcı bir hükümet yerine bir sol hükümeti kurmaya çalışmakla suçladı. Ayrıca Netanyahu yeni koalisyon ihtimalini “İsrail'in caydırıcılığı ve güvenliği için bir tehlike” olarak nitelendirdi.

İsrail’de kimi uzmanlar, koalisyona Arap milletvekillerinden de katılım gerektiği için kırılgan olabileceğini ileri sürüyorlar. Halen Yeş Atid’in 17, diğer müttefiklerinin 34, Bennet’in partisi Yamina’nın 6 milletvekili bulunuyor. Bu da 57 milletvekili demek…Hükümeti kurabilmek için en az 4 milletvekili daha gerekiyor. Bu da Birleşik Arap Listesinden 4 milletvekilinin bu bloğa katılabileceğini ortaya koyuyor.

57 yaşındaki Lapid yarın gece yarısına kadar yeni hükümeti kuramazsa, İsrail beşinci kez seçime gidecek. Seçimde farklı bir tablonun çıkabilmesi de pek mümkün görülmüyor.

İsrail’li gazeteci Yaakov Katz’ın sorduğu gibi “İsrail Netanyahu’dan mı (ki esasında onun zihniyeti) ibarettir?” sorusu gerçekten cevap bulabilecek mi? Göreceğiz…