TOBB'un 1619 üst kurul delegesinin 17'si kadın
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) son genel kurulunda ortaya çıkan “kadınsız yönetim kurulu” fotoğrafının bir benzerini, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Aralık 2017’de ihracat rakamlarını açıklarken vermişti. Aralarındaki tek kadın, İTO Cam ve Cam Ürünleri Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Şapoğlu, arka sıralardan kafasını uzatmasa görünmez olacaktı.
TOBB yönetiminde ortaya çıkan “kadınsız tablo”nun değişmesine 24 Haziran’dan sonra yapılacak TOBB Kadın Girişimciler Kurulu seçimleri yardımcı olacak mı, göreceğiz.
TİM, ihracatçı birliklerine en az 2 kadın üyenin alınmasını kararlaştırmıştı. Bu adımın sonuçları, TİM bünyesinde tamamlanan 61 ihracatçı birliğinde kaç kadın üyenin yer aldığıyla ortaya çıkacak.
İş dünyasında BM’nin başlattığı “HeForShe” projesinin Türkiye lideri Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç’un desteklediği çalışmalar sürüyor.
Bu projenin amacı erkeklerin, kadının güçlenmesi politikalarının gelişmesine katkı sağlaması, karşı açı çizmemesiydi.
Kadının Güçlenmesi Prensipleri (WEPs) ile 2012 yılında Türkiye’den ilk imzacı KOBİ olan SUTEKS Group Yönetim Kurulu Başkanı Nur Ger, 2016-2018 döneminde WEPs’in İş Dünyası Dünya Sözcülüğü’nü üstlenmişti.
Dünyadan 1200 şirket WEPs’e imzacı olurken, Türkiye’de hızlı adımlar atıldı. Son rakamlara ulaşamadım ama 130 şirket toplumsal cinsiyet eşitliğinin 7 ilkesinin altına imzayı attı.
Dünyada ve Türkiye’de milyonlarca şirket varken imzacı sayısında hatırı sayılır bir rakamdan söz edemeyiz.
Çeşitlilik kavramının “verimlilik” ve “kârlılık” artışına etkisine ikna olan şirketlerin sayısının artması ve kadını güçlendiren iklimin canlanması gerekiyor.
***********
KÜRESEL LİDERLER AMA YÖNETTİRMİYORLAR!
Kadınların iş dünyasında en fazla görünür olduğu yapı TÜSİAD oldu. Yönetim kuruluna 3 kez kadın başkan seçtiler. 2018- 2019 dönemi 13 kişilik yönetim kurulunda 3 kadın üye (Serra Akçaoğlu, Esin Güral Argat, İdil Yiğitbaşı) yer alıyor. Türkiye ekonomisinin dünyaya açılan şemsiye kuruluşu Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nda (DEİK) ise 142 iş konseyinin 14’ünün başkanı kadınlardan oluşuyor. Bunlara yenileri ekleniyor. 2007 yılında TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun liderliğinde, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu (KGK) kurulmuş, 81 ilde örgütlenme çalışmaları başlamıştı. İlk başkan Aynur Bektaş gibi ikinci başkan Evrim Aras da kendi işletmelerindeki ekonomik problemlerle uğraşmak zorunda kalınca, bu koltuklar kesintili ve verimsiz bir sürece evrildi.
KGK Başkanvekili, eski bakanlardan Ayfer Yılmaz’ın İYİ Parti’den milletvekili adayı olmasıyla iyice sessizliğe büründüler.
KGK’ya aranan yeni başkanın İstanbul merkezli olması arzu ediliyor.
Mevcut KGK yönetimi, başkan yardımcıları Nurten Ceceli Alkan, Ruhsar Pekcan, Zeynep Bodur Okyay’dan oluşuyor.
KGK’nın yeni başkanının İstanbul’dan çıkması hedefleniyorsa İSO Meclis Başkanı ve Kale Grubu Başkanı Zeynep Bodur Okyay’ın adaylığı sürpriz olur.
KGK İcra Kurulu’nda Elif Çoban, Oya Narin, Bedriye Hülya gibi girişimci kadınların yanı sıra General Electric Türkiye Başkanı Canan Özsoy, ING Bank Genel Müdürü Pınar Abay gibi güçlü profesyonellerden oluşan yönetim kurulu üyeleri de yer alıyor.
***********
7 MECLİS BAŞKANI DELEGE OLAMADI
Yaklaşık 1 milyon üyeye sahip 365 oda ve borsada kadın güçlenmesi önünde engeller nedir? TOBB Basın Danışmanı Murat Omay sistemi şöyle ifade ediyor:
“TOBB seçimleri 4 yılda bir yapılıyor. 81 ilden ve ilçelerden seçilen 1619 TOBB üst kurul delegesinin yalnızca 17’si kadın. 81 il ve 160 ilçede 2 yönetim kurulu başkanı kadın (İzmir Ticaret Borsası ve Erdek Ticaret Odası), meclis başkanı 7 kadın var. Ancak bu 7 meclis başkanının hiçbiri TOBB delegesi olmadığı için de yönetime seçilemiyor” diye ekliyor.
Sorunun çözümünde en önemli konu, tabandaki kadın girişimci sayısını artırmak ve şirketlerin TOBB üst kuruluna daha çok sayıda kadın delege göndermesinden geçiyor.
2007 yılında KGK kurulduğunda Türkiye’de kadın girişimci oranı yüzde 6.5 idi. Şu anda bu oran yüzde 8.5’e ulaştı. Avrupa’da bu oran yüzde 50’yi aşıyor. Yine aynı süreçte oda ve borsa meclislerinde yer alan kadın sayısı yüzde 27’ye yükseldi.