Veteriner hekimler yıpranma hakkı ve ilave emekli zammı istiyor
Sağlık çalışanları yıllardır bekledikleri fiili hizmet süresi zammına (yıpranma hakkı) sevinirken, veteriner hekimler unutulduklarını düşünüyor. Veteriner hekimlerin yıpranma hakkı Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından 2006 yılında iptal edilmişti. Gerekçe olarak veteriner hekimlere sağlanan hakkın insan sağlığı konusunda çalışan doktorlara sağlanmamasının eşitlik ilkesine aykırı olduğu gösterilmişti. Yıllar sonra sağlık çalışanları yıpranma hakkına kavuştu. Daha önce sahip oldukları hakları ellerinden giden veterinerler, Anayasa'nın eşitlik ilkesinin gereği olarak yıpranma haklarının iade edilmesini istiyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, binlerce veterinerin yıpranma hakkına ilişkin taleplerini ele aldı.
Kamuda çalışan veteriner hekimler, yıllarca yıpranma hakkından yararlandılar. Emekli Sandığı Kanunu uyarınca, “Tarım Bakanlığı, Zirai Mücadele ve Karantina Teşkilatı ile Veteriner Teşkilatında vazife gören memur ve hizmetlilerin, zirai mücadele ve zirai karantina teknik ve idari işleri ile salgın, bulaşıcı, paraziter hayvan hastalıklarıyla mücadele işlerinde” çalışanlar, yılda 60 gün fiili hizmet süresi zammından yararlanıyordu. Altı yıl hizmetleri, yedi yıl olarak kabul ediliyordu.
2006 yılında sosyal güvenlik reformu yapılırken, Emekli Sandığı Kanunu’ndaki bu hüküm 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na taşındı.
“EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI”
Anayasa Mahkemesi (AYM), 5510 sayılı Kanun’un bazı maddelerini iptal etti. Bunlar arasında, veterinerler ile ilgili düzenleme de yer aldı. AYM’nin gerekçeli kararında, “Hayvan hastalıkları ile mücadele işlerinde çalışan veteriner, vazife gören memur ve hizmetliler fiili hizmet süresi zammından yararlandırılmalarına karşın, insan sağlığı konusunda çalışan doktor ve diğer sağlık personelinin de bu zamdan yararlandırılmamasının eşitlik ilkesi ile bağdaşmayacağı açıktır. Çünkü, doktor ve diğer sağlık personeli de benzer tehlikelerle yüz yüze bir çalışma yaşamı sürdürmektedirler” denildi.
Gerekçeli kararda ayrıca, kamudaki veteriner hekimlere sağlanan hakkın özel sektörde çalışanlara sağlanmamasının da eşitlik ilkesine aykırı olduğu vurgulandı.
2008 yılında 5510 sayılı Kanun’da değişiklik yapılırken, veterinerlere de insan sağlığıyla ilgili çalışanlara da yıpranma hakkı verilmedi. Bunun üzerine 2008 yılından itibaren veteriner hekimlerin yıpranma hakkı sona erdi.
SAĞLIKÇILAR ALDI VETERİNERLER ALAMADI
Geçen yıl ağustos ayında çıkartılan kanunla veteriner hekim ve veteriner sağlık teknisyenleri dışında kalan tüm sağlık hizmetleri sınıfındaki meslek mensuplarına yıpranma hakkı sağlandı. Bunlara yılda 60 gün fiili hizmet süresi zammı verildi.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal gerekçesi kabul ettiği eşitlik ilkesinin gereği, insan sağlığıyla ilgili işlerde çalışanlar için sağlandı ama hayvan sağlığıyla ilgili işlerde çalışanlar için sağlanmadı.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ile Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünyada 200’den fazla hayvansal (zoonotik) hastalık bulunuyor. İnsanlarda görülen infeksiyon hastalıklarının yüzde 60’ının zoonotik olduğu değerlendiriliyor. Deli dana hastalığı, brusella, tüberküloz, kuş gribi, şarbon, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), kuduz, domuz gribi insanlara bulaştığında tehlikeli sonuçlara yol açan hastalıklara karşı veteriner hekimler, kaynağında müdahale etmek zorunda kalıyor.
Ankara Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanı Hüseyin Tanrıverdi, yaptıkları iş hayvan sağlığı ile ilgili görünmekle beraber aslında doğrudan insan sağlığını da ilgilendirdiğini, tehlikeli hayvan hastalıklarına her türlü koşulda müdahale etmek zorunda kaldıklarını vurguladı. Veterinerlerin bir anlamda koruyucu hekim gibi çalıştığını kaydeden Tanrıverdi, motivasyonun korunması için fiili hizmet süresi zammı konusunda adaletin sağlanması gerektiğini söyledi.
EMEKLİ AYLIĞINA İLAVE ZAM
Veteriner hekimlerin diş hekimleri gibi beş yıl eğitim gördüğünü kaydeden Tanrıverdi, doktor ve diş hekimlerinin emekli aylıklarına bu aydan itibaren yapılan ilave zamdan kendilerinin de yararlandırılması gerektiğini ifade etti.
Ağustos ayında çıkartılan kanun kapsamında kamudan emekli uzman doktor ve diş hekimlerinin aylıklarına 2 bin 220 TL, uzman olmayanların aylıklarına da bin 697 TL ilave zam yapıldı. Ödemelere bu ay başlandı.
