BAĞ-KUR borçlarına iki alternatif
Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) prim borcu bulunan BAĞ-KUR'lular için, TBMM gündeminde bulunan yasa teklifi ile iki seçenek sunulacak. BAĞ-KUR'lular ya prim borçlarını peşin ödeyecekler veya yapılandıracaklar ya da sigortalılık süreleri durdurulacak. Durdurulan süreler emekliliklerine sayılmayacak. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
TBMM Genel Kurulu gündeminde bulunan istihdam paketine Plan Bütçe Komisyonu’nda eklenen borçların yapılandırılmasıyla ilgili önergelerle BAĞ-KUR borçluları için de ayrı bir düzenleme yapılacak. Düzenleme, birikmiş BAĞ-KUR borçlarına neşter atmayı amaçlıyor. Geçmişte yapılan düzenlemelerin birinde en az beş yıldan beri ödenmeyen borçlar için, bir başka düzenlemede ise en az 12 aydır ödenmeyen borçlar için benzer bir uygulamaya gidilmişti. Yeni düzenleme ise 31 Ekim 2020 tarihi itibarıyla prim borcu bulunan herkesi kapsayacak.
Buna göre, esnaf ve tarım BAĞ-KUR’lularına, 31 Ekim 2020 tarihinden önceki sürelere ilişkin borçlarını ödemeleri için iki aylık süre tanınacak. Bu süre, yeni kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten başlayacak. Borcunu peşin ödeyemeyenler ise yeni kanun kapsamında yapılandırma başvurusu yapabilecekler.
Prim borcunu ödemeyen veya yapılandırmayanların, primini ödemedikleri sigortalılık süreleri durdurulacak. Daha önce prim ödemesi yaptıkları süreler ise geçerli kabul edilecek. Örneğin, 1 Ocak 2000 tarihinden beri BAĞ-KUR (4/b) kapsamında faaliyet gösteren bir kişinin 1 Ocak 2019’dan beri sigorta primleri yatırılmamışsa,1 Ocak 2019 sonrası sigortalılık süresi durdurulacak. Bu süreler, emeklilik hesabında çalışılmamış gibi kabul edilecek.
BAĞ-KUR tescili yapıldığı halde hiç prim ödememiş kişilerin ise tüm sigortalılık süreleri durdurulacak.
Sigortalılık süreleri durdurulmuş kişiler hala esnaf olarak çalışmaya devam ediyorlarsa 1 Kasım 2020 tarihinden itibaren sigortalılıkları tekrar başlatılacak.
ELLERİNE PARA GEÇTİĞİNDE SÜREYİ CANLANDIRABİLECEKLER
Sigortalının kendisi veya vefatı halinde hak sahiplerinin talep etmesi halinde sigortalılık sürelerinin tamamı, prim ödenerek ihya edilecek, yani canlandırılacak. Ancak, bu sürelerin canlandırılabilmesi için tüm sürelerin primlerinin ödenmesi gerekecek. Primler, ödemenin yapıldığı tarihteki asgari ücret ile bunun 7.5 katı arasında olmak üzere, kişilerin kendi belirleyeceği tutar üzerinden ödenebilecek.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), ihya başvurusunda bulunulduktan sonra ödenecek prim tutarını hesaplayarak tebliğ edecek. Tebliğ edilen borç tutarını üç ay içinde ödedikleri takdirde, durdurulmuş olan süreler tekrar sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek. Emeklilik hesabında çalışma sürelerine eklenecek.
Tebliğ edilen borç tutarının üç ay içinde tamamen ödenmemesi hâlinde bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmeyecek. Ödenmiş olan tutarlar ise faizsiz iade edilecek. İhya edilerek kazanılan hizmet süreleri borcun ödendiği tarihten itibaren geçerli sayılacak.
Sigortalılıkları durdurulanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler hakkında 1 Ocak 2012 tarihinden, kanunun yürürlüğe gireceği tarihe kadar durdurulan süreler için genel sağlık sigortası (GSS) hükümleri uygulanmayacak.
SAĞLIK HİZMETİ ALABİLECEKLER
Esnaf ve tarım BAĞ-KUR’luları ile primini kendileri ödeyen tarım işçileri, taksi – dolmuş gibi şehir içi ulaşım araçlarında çalışan şoförler ve sanatçılar için de bir düzenleme yapılıyor. Buna göre, söz konusu çalışanlar prim borçlarını yapılandırmaları halinde, yapılandırılan borç haricinde 60 günden fazla prim borçları bulunmaması halinde, ilk taksiti ödemeleri kaydıyla genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayabilecekler.
Prim borcu bulunan söz konusu kişilerin mağdur olmaları için geçici bir düzenlemeyle yıl sonuna kadar sağlık hizmetlerinden yararlanma imkanı tanınmıştı. Bu süre 31 Aralık 2020 tarihinde sona erecek.
BORÇTAN KURTULAN 5 PUANLIK PRİM İNDİRİMİNDEN YARARLANACAK
Prim borcu bulunan sigortalılık süreleri durdurulan ancak hala 4/b kapsamında çalışmaya devam eden kişiler, borçlu durumdan kurtuldukları için 1 Kasım’dan sonraki dönemde 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilecekler. Kanuna göre, primlerini düzenli ödeyen BAĞ-KUR’lulardan yüzde 34.5 yerine yüzde 29.5 oranında prim alınıyor. Asgari ücret üzerinden prim ödeyen kişi 5 puanlık indirimden yararlandığında 1.015 TL yerine 868 TL prim ödeyecek. 2020 yılı rakamlarıyla aylık 147 TL, yıllık 1.764 TL daha az prim ödeme imkanına kavuşacak.
