Bosna Hersek'in geleneksel köftesi: Çevapi
Balkan ülkesi Bosna Hersek'in tarih kokan sokaklarını kokusuyla taçlandıran geleneksel köftesi çevapi damakları şenlendiriyor
Bosna Hersek'te şekliyle İnegöl köfteyi andıran, lepina veya somun ismi verilen pide benzeri bir ekmeğin içinde servis edilen çevapi yanında gelen kaymak ve soğanla, yiyenlerine eşsiz bir lezzet sunuyor.
Başkent Saraybosna'daki tarihi Osmanlı eseri Başçarşı'nın dar, uzun sokaklarını kokusuyla büyüleyen çevapinin en çok tercih edildiği ve adını Bosna Hersekli Futbol Takımı Zeljeznicar'dan alan restoranı Zeljo, birbirine 100 metreden az yakınlıktaki üç dükkanında hizmet veriyor.
Lokantanın 23 yıllık çalışanı Dzimi Memeti ve restoran müşterileri, çevapiyi anlattı. Memeti, dükkanın Zeljeznicar hayranı iki kardeşin 1968'de açtığını ifade etti.
Restoranın, açıldığı yıldan itibaren çevapi geleneğini sürdürdüğünü kaydeden Memeti, "Bu gelenek, nesilden nesle geçerek devam ediyor. Müşterilerimizin çoğu komşu ülkelerden, Belgrad, Zagreb, Lübliyana'dan geliyorlar. Bunun yanı sıra Avusturya, Almanya ve Türkiye'den de müşterilerimiz var" dedi.
Memeti, çevapinin geleneksel yöntemlerle odun kömüründe, mangalda hazırlandığının altını çizerek, "çevapi"yi genelde 5'li ya da 10'lu olarak servis ettiklerini ve hem yerli hem de yabancı müşterilerin yedikten sonra hayran kaldıklarını kaydetti.
YEREL HALKIN VE TURİSTLERİN TERCİH LİSTESİNDE
Çevapinin Boşnak kültüründe ayrı bir yeri olduğunu kaydeden müşterilerden Selma Uzicanin, çevapinin sabah kahvaltısı hariç tüm öğünlerde tüketildiğini ifade etti. Uzicanin, çevapiyi soğanlı ve kaymaksız tercih ettiğini ve ev yapımı yoğurtla yediğini kaydetti.
ABD'li turist Hallen, 1997'den itibaren sürekli olarak Bosna Hersek'te yaşayan arkadaşlarını ziyarete geldiğine işaret ederek, "Bosna Hersek'teki yemekleri ve 'çevapi'yi seviyorum. Kaymak ve soğanla servis edileni tercih ediyorum" ifadelerini kullandı.
Yurt dışında yaşayan Boşnak Mustafa Halilovic de, Bosna Hersek'e geldiğinde ilk işinin kaymak ve soğan eşliğinde servis edilen çevapi yemek olduğunu belirtti
Halilovic, "Çevapi, bizim geleneksel Boşnak yemeğimiz ve her yediğimizde büyük haz duyuyoruz. Farklı yemekleri seviyor olsak da mümkün oldukça çevapi yemeye çalışıyoruz" dedi.
KAYMAK VE SOĞANLA SERVİS EDİLİYOR
Çevapi geleneğinin Bosna Hersek başta olmak üzere, Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya, Arnavutluk ve Kosova'ya 1500'lü yıllarda Osmanlı İmparatorluğu'nun etkisiyle geldiği düşünülüyor.
Ülkeden ülkeye isminde ve şeklinde değişiklik gösterebilen köfte Bosna Hersek'te çevapi olarak isimlendiriliyor ve içi açılan bir pide içerisinde soğan ve kaymak eşliğinde servis ediliyor.