Büyük Buhran'ın mutfak deneyleri: Tuhaf yiyeceklerle zor zamanlara karşı direniş
Büyük Buhran dönemi insanları, mutfaklarındaki sınırları zorladı. Tuhaflık ve yaratıcılık içeren bu yiyecekler, ekonomik krizle başa çıkmanın bir yoluydu. Peki, bu yiyecekler ne kadar tuhaftı? İşte, sizin için tüketmek zorunda kaldıkları bazı tuhaf yiyeceklere dair detaylar...
1929'da borsadaki büyük bir çöküş, dünya çapında yaklaşık on yıl süren bir ekonomik bunalımın habercisi oldu. Soğutmanın yükselişi, gıda tedarik zincirindeki değişiklikler ve ucuz yemeklere olan ihtiyacın artması, Amerikan beslenmesinde ciddi bir değişikliğe yol açtı. İşte, bu ekonomik zorluk içinde üretilen tuhaf yiyecekler...
Fotoğraf: Nelson Lee, Büyük Bunalım'a neden olan borsa çöküşü Kara Salı'nın 79. yıldönümünde, New York’ta buz heykelinin fotoğrafını çekiyor. Kaynak: AP
BÜYÜK BUHRAN NEDİR?
1929'da Amerika, modern tarihin en şiddetli ekonomik çöküşü olan ekonomik krize maruz kaldı. Smoot-Hawley tarife yasası nedeniyle borsa ve dünya ticareti çöktü. Sanayi üretimi aniden azaldı ve bu durum kitlesel işsizliğe yol açtı. Ayrıca, mahsul fiyatları düştükçe çiftçiler haciz nedeniyle çiftliklerini kaybetti. Yoksulluk oranının artmasıyla açlık ve evsizlik durumları da yaşandı. Bütün bu olayların yanı sıra Dünya Savaşı'nın yarattığı tahribat da kıtlıkta etkiliydi.
Fotoğraf: İnsanlar 24 Ekim 1929'da New York Menkul Kıymetler Borsası'nın karşısında toplanıyor. Kaynak: AP
KURU ERİK PUDİNGİ
Ev ekonomisi hareketinin ilk savunucularından biri olan First Lady Eleanor Roosevelt, kocası Başkan Franklin Roosevelt'e özellikle misafirler etraftayken kuru erik pudingi yedirdi. Kuru erik ucuzdu, kolayca bulunabiliyor ve saklanabiliyordu, bu nedenle Büyük Buhran sırasında dayanak noktasıydı. Böylece kuru erik pudingi; taze meyveler, turtalar ve diğer tatlıların yerine hızlı ve kolay bir alternatif haline geldi.
SİRKELİ TURTA
1930'ların turta tarifleri genellikle meyveli turtaları yeniden yaratmaya çalışıyordu. Elma gibi meyveleri bulmak zor olduğundan sirkeyi kullandılar. İnsanlar bu düşük maliyetli tatlıyı elma sirkesi, un, tuzsuz tereyağı, tuz, esmer şeker, yumurta, öğütülmüş tarçın, öğütülmüş hindistan cevizi, karanfil ve suyla doldurulmuş bir turta kabuğuyla yaptılar.
KARAHİNDİBA SALATASI
Karahindiba sık bulunabilen bir bitkiydi. New York’taki İtalyan göçmen kadınlar bu besleyici malzemeyi salatalara ekleyerek bedava bir yemek oluşturuyorlardı. Tadını dengelemek için ise bu acı yeşillikleri farklı malzemelerle karıştırırlardı. Genellikle ellerinde ne varsa ekliyorlardı: Zeytinyağı, haşlanmış yumurta, pişmiş fasulye, domuz pastırması parçaları, pastırma yağı, limon suyu, sirke, tuz ve karabiber.
FISTIK EZMELİ SOĞAN DOLMASI
Buhran sırasında soğan yaygın olan, kolayca yetiştirilen ve saklanan bir sebzeydi ve fıstık ezmesi de ucuzdu. Bu nedenle Ev Ekonomisi Bürosu, Amerikalı ev hanımlarının ailelerini doyurmanın kolay bir yolu olarak fıstık ezmesiyle doldurulmuş soğan tarifini tasarladı. Bu merak uyandıran yemeğin tarifi 1930'lu yılların gazetelerinde yayımlandı. Bu yiyecek, bayat ekmek kırıntılarıyla karıştırılmış fıstık ezmeli dolgulu fırında soğandan oluşuyor.
HOOVER YAHNİSİ
Hoover yahnisi, birçok Amerikalının Büyük Buhran'dan sorumlu tuttuğu Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Herbert Hoover'ın adını taşıyan Buhran dönemi mutfağının vazgeçilmezidir. O zamanlar aşevlerinde popüler olan bu ucuz güveç; dilimlenmiş sosisli sandviç, pişmiş makarna, konserve domates, konserve mısır, fasulye ve bezelyeden oluşuyor.
SAHTE ELMALI TURTA
Büyük Buhran sırasında bir diğer standart tatlı da sahte elmalı turtaydı. Bu tarif, dolgusunda daha ucuz malzemeler kullanarak elmanın lezzetini taklit etmeye çalıştı. Elma yerinne ufalanmış Ritz krakerleri, limon suyu, tarçın, tereyağı ve şeker şurubu kullanıldı. Bu malzemeler bir turta kabuğuna dolduruldu ve pişirildi.
SIĞIR ETLİ KREMALI CİPS
Kökeni Hollanda’ya dayanan bu yemek; bir parça kızarmış ekmek üzerinde servis edilmeden önce tuzlanmış ve kurutulmuş sığır eti, un, tereyağı ve sütle çırpılırdı. Yemek bugün hala Orta Atlantik'teki bazı restoranlarda servis ediliyor.
YER FISTIKLI SOMUN EKMEK
Buhran sırasında somun ekmekler bir başka dayanak noktasıydı. Genellikle ucuz malzemelerden yapılıyordu ancak öne çıkan yıldız bir malzemeleri bulunuyordu. Buhran dönemi somunlarının bazı popüler türleri ciğer somunu, lima fasulyesi ve yer fıstıklı somun ekmekti.
Kaynak: Medium, History Defined
Yemek fotoğraflarının kaynağı: YouTube
