COVID salgının bıraktığı hasar, klinik araştırmalarla tespit ediliyor
Pandemi sonrası en çok akıllarda kalan soru COVID-19 virüsünün toplumda kalıcı bir hasar bırakıp bırakmadığı konusu oldu. Prof. Dr. Şevket Özkaya, yapmış oldukları klinik çalışmalarla Türkiye ve dünyada "vasküler trombozlar" denilen damar tıkanıklığına bağlı hastalıkların özellikle genç yaşlarda görülmeye başlandığına dikkat çekti
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şevket Özkaya, 12 bine yakın COVID-19 hastasının incelendiği önemli bir klinik çalışma yapıldığını belirtti. Bu araştırmanın sonuçlarına göre COVID-19 virüsü ile enfekte kişilerde ve özellikle akciğer tutulumu olanlarda endotel hasarının görüldüğünün saptandığına işaret etti. Özkaya, özellikle pandemi ile damar hasarı ve tıkanıklıkların genç yaşlara inmesinin COVID salgını mı yoksa aşıların mı neden olduğu sorusunun ise hem tıp camiasında hem de toplumda tartışmaları devam ettiğini söyledi.
Bilimsel araştırmalara göre bir insanda damar tıkanıklığı olması için 3 faktörün etkili olduğunu belirten Prof. Dr. Özkaya, “En önemli faktörler, damarlarımızın en içteki katmanında hasar oluşması, aileden gelen kalıtsal ve sonradan gelişen pıhtılaşmaya yatkınlık ve son olarak da hareketsiz kalmaktır” bilgilerini paylaştı.
"VİRÜS HALA ARAMIZDA, YENİDEN KRİTİK HASTALAR GÖRMEYE BAŞLADIK"
Prof. Dr. Özkaya buna göre, uzun süren hareketsizlik yani 2-3 saatten fazla oturarak hareketsiz yapılan yolculuklar, hastalıkların neden olduğu uzun süre yatakta olmak gibi kan akışının yavaşladığı durumlarda, ailesinde damar tıkanıklığı öyküsü olanlarda artık damar tıkanıklıklarının genç yaşlara indiğini vurguladı. Bunun birincil sebebinin COVID-19 virüsünün vücutta yerleştiğinde kanı oluşturan plazmayı, tahrip edici hale getirerek endotel denilen damarların en içteki katmanını tahrip ederek damar tıkanıklığının ilk basamağını ortaya çıkardığını söyledi.
Bunun tetikleyici faktör olduğunun altını çizen Özkaya, “Aşılar bu hastalıkta bizi koruyan bir faktör idi. Genç yaşlarda damar tıkanıklıklarının görülmesi, aşılardan bağımsız ve öncelikle COVID -19 virüsünün etkileri ve bireysel faktörlere bağlıdır. Şunu unutmamak lazım; salgın bitti ama virüs hala aramızda ve yeniden ağır ve kritik hastalar görmeye başladık” dedi.
